Stanisław Adam Jacek Żurowski
Quick Facts
Biography
Stanisław Adam Jacek Żurowski herbu Leliwa, (ur. 11 września 1888 r. w Ulicku Seredkiewicz, zm. 14 lutego 1967 r., w Bielsku-Bialej), ziemianin, społecznik, dyplomowany agronom, inżynier rolnik.
Życiorys
Dzieciństwo i Młodość
Urodził się 11 września 1888 r. w Ulicku Seredkiewicz, pow. rawski, woj. lwowskie, jako drugie dziecko Stanisława (1840-1906) i Teresy z Konopków (1858-1952) z Mogilan. Ojciec nie odziedziczył po przodkach własnego majątku i zarządzał majątkami innych ziemian, m.in. Fredrów i Skarbków. Od 1888 r. rodzice mieszkali w dworze Fredrów w Podhajczykach 3 km od miasta Rudki.
Pierwszą naukę otrzymał w latach 1895-1896 w szkole powszechnej w Ulicku Seredkiewicz. W 1897 r. został oddany do szkoły OO. Zmartwychwstańców we Lwowie, a rok później do Gimnazjum oo. Jezuitów w Chyrowie. Nauka mu nie szła, więc rodzice przenieśli go w 1898 r. do Krakowa, gdzie po kilku powtórzonych klasach w 1908 r. zdał maturę w gimnazjum humanistycznym im. Sobieskiego. Służbę wojskową odbył w 91 pułku piechoty austriackiej w Pradze czeskiej w latach 1908-1909. Został zwolniony po 11 miesiącach na wniosek posła Aleksandra Skarbka.
Studia
Po służbie wojskowej w 1909 r. rozpoczął studia prawnicze we Lwowie, ale po roku przeniósł się na Studium Rolnicze UJ. Praktykował u swojego wuja Stanisława Konopki, który miał zarodową oborę i prowadził dochodowe wzorowe gospodarstwo w Mogilanach. W 1911 r. kontynuował studia rolnicze w Freising pod Monachium przez dwa lata. Czwarty rok zakończył w Lipsku. Napisał dwie prace dyplomowe, jedną z botaniki o korzeniach, drugą z mleczarstwa. Pod koniec lipca 1914 r. zdał egzamin końcowy z oceną bardzo dobrą i otrzymał tytuł agronoma.
I wojna światowa
Po powrocie do Krakowa w 1914 r. został zmobilizowany i wysłany na front pod Lublin, gdzie uczestniczył przez 9 miesięcy w pierwszej linii walki. W kwietniu 1916 r. walczył pod Buczaczem, miejscowość Pyszkowice. W czerwcu trafił z całym pułkiem do niewoli rosyjskiej. Kozacy zapędzili wszystkich jeńców aż za Kijów do obozu leśnego w Darnicy. Jeńców rozparcelowano po różnych folwarkach, których właścicielami byli też Polacy. Traktowali ludność lokalną okrutnie. Rewolucję przeżył w Rosji.. Udało mu się uciec i pieszo dotarł do Polski w listopadzie 1919 r. W 1920 r. wstąpił do ochotniczej armii i został skierowany do artylerii górskiej w Nowym Targu. Wiosną 1921 r. został zdemobilizowany jako podporucznik.
Praca zawodowa
Dzierżawił następujące majątki:
1921-1925: Kosówka, (folwark pana Ł.), Markowce, Powiat tłumacki, Województwo stanisławowskie
1925-1932: Lubień Wielki, (folwark barona Adolfa Brunickiego i jego córki Marii hr. Wodzickiej), powiat Gródek Jagielloński, Województwo lwowskie.
1932-1938: Czyżowice, (folwark Smiałowskich i Skibniewskich), powiat mościski, Województwo lwowskie.
1938-1939: Dmytrowice, (majątek hrabiny Konarskiej), Województwo podkarpackie.
II wojna światowa i PRL
Do końca 1942 r. był kierownikiem sklepu firmy swojego brata Romana Leszczków Fabryka Samodziałów w Lublinie. Gdy Gestapo zaaresztowało jego brata wraz z rodziną, ukrywał się w Warszawie, następnie w połowie 1943 r. u znajomych w Dźwiniaczu k. Ustrzyków Dolnych, Sanoczku i w leśniczówce w Skrzynce k. Dąbrowy Tarnowskiej.
Po wojnie osiadł w Bielsku, gdzie poprowadził spółkę włókienniczą swojej bratowej, Studio Artystyczne "Samodział". Po upaństwowieniu firmy w 1950 r. przyjął pracę magazyniera w firmie Techniczna Obsługa Rolnictwa, gdzie pracował do 1958 r. Od 1959 .r do 1965 r. pracował jako akwizytor dla firmy produkującej tablice emaliowane. Zmarł w Bielsku 14 lutego 1967 r. i został pochowany na Cmentarzu Katolickim przy ul. Grunwaldzkiejw grobie razem z matką.
Rodzina
Miał dwóch braci, starszego Romana (1888 -1943) i młodszego Józefa (1892-1936) oraz dwie siostry Agnieszkę Jadwigę (1890- zm. jako dziecko) i Felicję (1896-1977).
25 czerwca 1946 r. ożenił się z Janiną z domu Onyszkiewicz, po pierwszym mężu Rappe. Nie mieli dzieci.
Działalność społeczna
- Sodalicja Mariańska w gimnazjum.
Kosówka, Gmina Markowce, Powiat tłumacki, Województwo stanisławowskie:
- Działacz Związku Ziemian w Gródku Jagiellońskim, w Rudkach
- Członek Syndykatu Zbożowego
- Wiceprezes Związku Dzierżawców
Lubień Wielki, Powiat Gródek Jagielloński, Województwo lwowskie:
- Przewodniczący rady szkolnej w Lubieniu Wielkim
- Założyciel Kasy Stefczyka w Lubieniu Wielkim
- Prezes Okręgowego Towarzystwa Rolniczego (OTR) w Powiecie Gródek Jagielloński
- Założyciel Orkiestry Dętej w Lubieniu Wielkim.
- Członek zarządu Kasy Chorych w Gródku Jagiellońskim.
- Spisowy komisarz w czasie spisu ludności
- Przewodniczący komisji wyborczej lub Mąż Zaufania podczas wyborów w Lubieniu Wielkim
- Inicjator budowy kościoła w Lubieniu Wielkim
Czyżowice, Powiat mościski, Województwo lwowskie:
- Dwukrotnie przewodniczący komisji wyborczej przy wyborach do sejmu i rad gromadzkich w Czyżowicach
- Przewodniczący rady szkolnej w Czyżowicach, Powiat mościski, Województwo lwowskie
- Członek powiatowej rady szkolnej, Powiat mościski, Województwo lwowskie
- Członek wydziału Związku Strzeleckiego "Strzelec" w Mościskach
- Członek Zarządu Powiatowej Kasy Oszczędnościowej w Mościskach
- Wiceprezes i Prezes (1937 r.) Związku Ziemian w Mościskach
- Członek Lwowskiej Izby Rolniczej (1935 r.)
- Biegły przy powiatowym Urzędzie Skarbowym, Lwów
- Prezes Związku Młodej Wsi (1938 r.)
- Inicjator budowy kościoła w Czyżowicach, 1937 r.
- Rzeczoznawca Sądowy ds. rolniczych i zarządca przymusowy majątków Mikołowice i Dmytrowice.
- Budowniczy nowej szkoły w Czyżowicach, 1937 r.
Powyższe
Odznaczenia i awanse
- Podchorąży artylerii górskiej.
- Złoty Krzyż Zasługi za pracę społeczną, 1937 r.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- . Stanisław Adam Leliwa Żurowski, Wspomnienia z lat minionych, 1888-1967, ZNiO, dział rękopisów, Pol. 1967-1969. K. II, 316.
- . "Leliwici Żurowscy. Z dziejów rodu od XI do XXI wieku", pod redakcją Barbary z Żurowskich Adamieckiej, Warszawa 2008 r.
- Andrzej Włodarek, Klementyna Żurowska [w:] Z Leszczkowa w świat, Kraków 2014.
- . M.J. Minakowski, Wielka Genealogia Minakowskiego[1].
- . M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [2].