Quick Facts
Biography
Zofia Skotnicka vel Zofia Ostroróg vel Zofia Kalińska (ur. 1603 w Bóbrce, zm. 1684 w Krakowie) – polska szlachcianka, prototyp Klary Raptusiewiczówny w Zemście Aleksandra Fredry
Życiorys
Pochodziła z rodziny Skotnickich pieczętujących się herbem Bogoria. Była wychowanicą, a być może córką Jana Skotnickiego (Rejenta Milczka). Wychowywana przez Jana Skotnickiego na zamku w Odrzykoniu.
Zofia Skotnicka wychodziła za mąż trzykrotnie:
- pierwszym mężem Zofii był - Mikołaj Firlej (1605-1640) - syn wojewody lubelskiego Piotra Firleja i prawnuk twórcy świetności Odrzykonia i Ogrodzieńca Seweryna Bonera
Z tego małżeństwa Jan Firlej (zm. po 1701 r.) - kasztelan sanocki (1696) podczaszy sanocki i przemyski i Henryk Mikołaj Firlej (zm. 1707) - sekretarz królewski, kanonik łucki i krakowski.
- drugim mężem Zofii był Mikołaj Ostroróg - starosta drohowski, syn Mikołaja Ostroroga, starosty tykocińskiego i buskiego
- trzecim mężem Zofii był Jakub Kaliński h. Topór - rotmistrz królewski i podczaszy sanocki.
Pochowana w kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie w 1684 r.
Zemsta Fredry
Można przypuszczać, że będąc krewną Barbary Radziwiłłówny, odznaczała się urodą, która oczarowała wojewodzica Mikołaja Firleja i biorąc ślub w 1630 roku w konsekwencji zakończyła spór uwieczniony w Zemście Aleksandra Fredry. Zofia Skotnicka jest w niej paradoksalnie Klarą - wychowanicą Cześnika Raptusiewicza, a nie Rejenta Milczka czyli Jana Skotnickiego.
W rolę Klary ekranizacjach Zemsty wcieliły się Beata Tyszkiewicz (1956) oraz Agata Buzek (2002).
Potomkowie Zofii Skotnickiej i Mikołaja Firleja vel Klary i Wacława
Rzeczywistych potomków 'Klary' i 'Wacława' odnajdujemy wśród przedstawicieli niektórych rodów arystokratycznych: m.in. hr. Czapskich i Pusłowskich. W XIX w. Maria Scipio del Campo, potomkini Zofii i Mikołaja w 6 pokoleniu, była żoną słynnego ministra rządu Królestwa Polskiego - ks. Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego.
Potomków Zofii Skotnickiej i Jakuba Kalińskiego odnajdujemy m.in. wśród niektórych przedstawicieli włoskiej linii hr. Dzieduszyckich oraz najmłodszego pokolenia ks. Radziwiłłów.
Bibliografia
- Cezary Taracha: Upadek znaczenia rodu magnackiego na przykładzie Firlejów. w: ROCZNIK PRZEMYSKI T. 29-30 z 3(1) 1993/1994.