Quick Facts
Biography
Wojciech Wencel (ur. 16 lutego 1972 w Gdańsku) – polski poeta, felietonista, eseista i krytyk literacki.
Życiorys
Absolwent III Liceum Ogólnokształcącego im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku (popularnej „Topolówki”) oraz polonistyki Uniwersytetu Gdańskiego. Stały felietonista tygodników „Nowe Państwo” (1999–2004), „Ozon” (2005–2006), „Wprost” (2006–2008), „Gość Niedzielny” (od 2006), „Gazeta Polska” (2011-2013), „wSieci” (od 2014). Wiersze publikował m.in. w „Brulionie”, „Zeszytach Literackich” i „Tygodniku Powszechnym”.
Był członkiem redakcji kwartalnika „Fronda” (1997–2007) oraz współzałożycielem i członkiem redakcji magazynu „44 / Czterdzieści i Cztery” (2007-2011).
Od 1998 jest stałym współpracownikiem dwumiesięcznika „Arcana”. W latach 1998–2002 był członkiem, a następnie wiceprzewodniczącym Rady Programowej TVP SA.
W 2010 wszedł w skład Trójmiejskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego na prezydenta RP. Jest autorem manifestu stowarzyszenia Solidarni 2010. W 2011 był inicjatorem listu otwartego poetów wyrażającego solidarność z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem, pozwanym przez spółkę Agora.
W 2011 otrzymał Nagrodę Literacką im. Józefa Mackiewicza za tom poezji „De profundis”.
W 2014 jego „Oda na dzień św. Cecylii” zajęła czwarte miejsce w plebiscycie Programu Drugiego Polskiego Radia „25 książek na 25-lecie”. Słuchacze radiowej Dwójki uznali ją za najważniejszy tom poezji napisany w języku polskim w ostatnim ćwierćwieczu.
W lutym 2017 Wojciech Wencel został laureatem nagrody „Zasłużony dla Polszczyzny” przyznawanej przez Prezydenta RP.
Kandydatura Wojciecha Wencla do tej nagrody została wyłoniona (jako jedna z trzech) w tajnym głosowaniu na posiedzeniu kapituły nagrody 12 października 2016 r. Po posiedzeniu przedstawiciele Rady Języka Polskiego: przewodniczący Andrzej Markowski, sekretarz Katarzyna Kłosińska i członek Rady Jerzy Bralczyk oraz wchodząca w skład kapituły laureatka nagrody z 2013 r. Jadwiga Puzynina odmówili podpisania protokołu; ich stanowisko poparli laureaci tej nagrody z lat ubiegłych, członkowie kapituły nagrody nieobecni na posiedzeniu: Jerzy Bartmiński, Jan Miodek i Walery Pisarek. Po ogłoszeniu nagrody opublikowali oni na witrynie Rady Języka Polskiego datowane na 18 października 2016 r. oświadczenie zatytułowane votum separatum, w którym uzasadniają swoje postępowanie tym, że – nieznane im w trakcie posiedzenia – teksty publicystyczne Wojciecha Wencla „zaprzeczają idei etyki słowa”.
Bibliografia
Książki poetyckie
- Wiersze (Towarzystwo „Ogród Ksiąg”, Warszawa 1995)
- Oda na dzień św. Cecylii (Wydawnictwo Marabut, Gdańsk 1997)
- Oda chorej duszy (bibLioteka, Kraków-Warszawa 2000)
- Ziemia Święta (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2002)
- Wiersze zebrane (Fronda – Apostolicum, Warszawa-Ząbki 2003)
- Imago mundi. Poemat (Fronda – AA, Warszawa-Kraków 2005)
- Podziemne motyle (Nowy Świat, Warszawa 2010)
- De profundis (Arcana, Kraków 2010, 2 wyd. 2011, 3 wyd. 2012)
- Małe Betlejem / Christmastide (wyd. bibliofilskie w nakładzie 30 egz., Mordellus Press, Berlin 2011)
- Oda do śliwowicy i inne wiersze z lat 1992–2012 (Arcana, Kraków 2012)
- Epigonia (Arcana, Kraków 2016)
Zbiory esejów
- Zamieszkać w katedrze. Szkice o kulturze i literaturze (Fronda – Apostolicum, Warszawa-Ząbki 1999)
- Przepis na arcydzieło. Szkice literackie (Arcana, Kraków 2003)
Zbiory felietonów
- Niebo w gębie (Arcana, Kraków 2010)
- Wencel gordyjski (Zysk i S-ka, Poznań 2011)
- Listy z podziemia (LTW, Łomianki 2013)
Inne projekty
- Droga Krzyżowa 2007 (tekst rozważań do widowiska z udziałem czołówki polskich aktorów emitowanego przez TVP, 2007)
- Křížová Cesta. Velké Pátky 20. století (tekst rozważań do słuchowiska emitowanego i wydanego na płycie CD przez Czeskie Radio przy współudziale Instytutu Polskiego w Pradze, 2008)
- Pani Cogito (tekst pieśni wykonywanej przez Jana Pietrzaka)
- Wiersze o Polsce (płyta CD z autorską recytacją 28 wierszy dołączona do książki Joanny Lichockiej Przebudzenie, Wydawnictwo M, Kraków 2012)
Ważniejsze prezentacje zagraniczne
- trzy wiersze w języku niemieckim, tłum. Renate Schmidgall, [w:] Das Unsichtbare lieben. Neue polnische Lyrik. Anthologie/ Kochać to, co niewidzialne. Nowa polska poezja. Antologia (Kirsten Gutke Verlag, Köln 1998)
- siedem wierszy w języku szwedzkim, tłum. Anders Bodegård, [w:] 17 polska poeter (FIB:s Lyrikklubb, Stockholm 2003)
- trzynaście wierszy w języku czeskim, tłum. Jaroslav Šubrt, Lucie Szymanowska, [w:] Souvislosti. Revue pro literaturu a kulturu 3/2007
- trzy wiersze w języku katalońskim, tłum. Xavier Farré
Nagrody i wyróżnienia
- 1995 Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki roku – Wiersze
- 1996 Nagroda główna w I Konkursie Poetyckim im. x. Józefa Baki – poemat Requiem
- 1997 nominacja do Nagrody Literackiej Nike – Oda na dzień św. Cecylii
- 2000 Nagroda Fundacji im. Kościelskich – Oda chorej duszy
- 2000 Nagroda im. ks. Janusza St. Pasierba – Oda chorej duszy
- 2002, 2003, 2006, 2011 nominacje do Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza – Oda chorej duszy, Ziemia Święta, Imago mundi, De profundis
- 2003 Nagroda Artusa za najlepszą gdańską książkę roku – Ziemia Święta
- 2004 stypendium Ministra Kultury
- 2004 stypendium Baltic Centre for Writers and Translators w Visby na Gotlandii
- 2006 wyróżnienie w konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek „Najpiękniejsze książki roku” – Imago mundi
- 2010 Řád Bílé Karla Vrány I. stupně (Order Biały Karla Vrány I. stopnia) za „poetyckie i śliwowicowe propagowanie Wyżyny Czesko-Morawskiej w Polsce”
- 2011 nominacja do Nagrody TOTUS w kategorii „osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej”
- 2011 nominacja do Nagrody im. Jacka Maziarskiego
- 2011 nominacja do Nagrody Złotej Ryby przyznawanej przez Fundację Macieja Rybińskiego
- 2011 Nagroda Literacka im. Franciszka Karpińskiego
- 2011 Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza – De profundis
- 2014 czwarte miejsce w plebiscycie radiowej Dwójki „25 książek na 25-lecie” – Oda na dzień św. Cecylii
- 2017 Nagroda Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej „Zasłużony dla Polszczyzny”