William Ellis Jones
Quick Facts
Biography
Bardd ac awdur o Gymro oedd William Ellis Jones (9 Hydref 1795 – 27 Mawrth 1848), sy'n fwy adnabyddus wrth ei enw barddol Cawrdaf.
Bywgraffiad
Ganed Cawrdaf ym mhlwyf Abererch yn yr hen Sir Gaernarfon (Gwynedd) yn 1795. Daeth yn argraffydd wrth ei alwedigaeth a sefydlodd argraffwasg yn nhref Dolgellau ac felly daeth yn gyfarwydd â rhai o lenorion mawr ei fro, fel Dafydd Ddu Eryri a Dafydd Ionawr.Teithiodd trwy Gymru a Lloegr a hefyd drwy Ffrainc a'r Eidal (peth anghyffredin i rywun o'i ddosbarth yn y cyfnod hwnnw). Yn ei ddyddiau olaf bu'n gweithio yn swyddfa Seren Gomer yng Nghaerfyrddin. Bu farw yn 1848.
Gwaith llenyddol
Cyfansoddodd nifer o gerddi yn cynnwys yr awdl fuddugol yn eisteddfod Aberhonddu 1824 a cherddi eraill, mwy gwerinol, megis 'Hiraeth Cymro am ei Wlad'.
Fel awdur rhyddiaith fe'i cofir am y rhamant arloesol Y Bardd neu'r Meudwy Cymreig (1830). Ar un adeg roedd hon yn cael ei hystyried y nofel Gymraeg gyntaf, ond prin y gellir ei galw yn nofel go iawn, mewn gwirionedd.Mae'n cynnwys disgrifiadau cofiadwy o olygon o fyd natur, megis storm ar y môr, ond pwrpas hyfforddiadol yn null y pregethwyr sydd i'r llyfr, ac nid yw'r cynllun yn foddhaol.
Llyfryddiaeth
- Y Bardd neu'r Meudwy Cymreig (1830; ail argraffiad, H. Humphreys, Caernarfon, d.d., tua 1860)
- Gweithoedd Cawrdaf (1851). Detholiad o gerddi a rhyddiaith a gyhoeddwyd ar ôl ei farwolaeth.