Władysław Żarski
Quick Facts
Biography
Władysław Żarski (ur. 14 sierpnia 1882, zm. 1940) – polski działacz niepodległościowy, porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, inspektor Policji Państwowej, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 14 sierpnia 1882 jako syn Jana. W 1903 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Jan Killar, Jan Rajchel, Franciszek Wanic).
Na początku XX wieku był członkiem wydziału koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Sanoku. Na początku stycznia 1909 jako podoficer 45 Pułku Piechoty Austro-Węgier został mianowany rezerwowym kadetem c. i k. armii. Przed 1914 w Sanoku działał w organizacjach niepodległościowych: był organizatorem i prezesem stowarzyszenia Towarzystwo Młodzieży Polskiej „Znicz”, powołanego 17 lipca 1904, w którym podczas studiów był sekretarzem, w styczniu 1906 wybrany zastępcą prezesa dr. Józefa Tomasika (stowarzyszenie rozwiązało się w 1907), następnie w 1911 został komendantem powołanej Komendy Miejscowej „Armii Polskiej” w Sanoku i rozwijał jej działalność także na obszar powiatu sanockiego, aktywnie włączając byłych członków „Znicza”, był współorganizatorem kursu podoficerskiego, pełniąc funkcje instruktora ds. nauczania regulaminu (wraz z nim w komendzie działali Bronisław Praszałowicz, Zygmunt Tomaszewski – wszyscy trzej byli pracownikami w sferze prawa - sądownictwa bądź adwokatury); był członkiem powstałej w 1912 VII Drużyny Strzeleckiej w Sanoku, w strukturze której był komendantem, wiceprezesem, dowódcą plutonu oraz tymczasowo dowódcą pod nieobecność Z. Tomaszewskiego; działał także na rzecz Sanockiej Chorągwi Drużyn Bartoszowych będąc wyznaczony z KM AP do prowadzenia zajęć wojskowych i instruktorem w szkole podoficerskiej, a w 1911 został członkiem Komitetu Mężów Zaufania DB w Sanoku.
U kresu I wojny światowej po przejęciu władzy w Sanoku przez Polaków 1 listopada 1918 w stopniu porucznika został organizatorem i dowódcą żandarmerii w mieście. W połowie listopada 1918 w stopniu podporucznika był komendantem powiatowym w Sanoku. W 1919 udzielał się przy działalności zarządu powiatowego Związku Inwalidów Wojennych RP w Sanoku.
Został funkcjonariuszem Policji Państwowej. Został awansowany do stopnia inspektora. Od 1 grudnia 1920 do 31 marca 1921 pełnił stanowisko komendanta PP Okręgu w Przemyślu, a następnie sprawował urząd komendanta PP Okręgu IX Stanisławowskiego. W Wojsku Polskim został zweryfikowany w stopniu porucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku. W 1934, jako porucznik pospolitego ruszenia rezerwy piechoty był Oficerskiej Kadrze Okręgowej nr VI jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny.
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej został aresztowany przez Sowietów. Został zamordowany przez NKWD na wiosnę 1940. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/1-51 oznaczony numerem 1027). Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
W ramach Apelu Poległych uczniów sanockiego gimnazjum w publikacji z 1958 Józef Stachowicz podał, że Władysław Żarski zginął podczas II wojny światowej w nieznanym miejscu.
Przypisy
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
- Edward Zając: Jak Sanok wybił się na niepodległość. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1995. ISBN 83-901466-3-0.