Tony Herbert

Antoon (Tony) Herbert (Lokeren, 26 juli 1902 - Kortrijk, 3 oktober 1959) was een Vlaams katholiek politicus, industrieel en kunstverzamelaar.

Hij was de zoon van Louis Herbert, een textielhandelaar en politicus voor de Katholieke Partij. Tijdens zijn studies voor burgerlijk ingenieur aan de Katholieke Universiteit Leuven voerde hij actie voor de vernederlandsing van de Gentse en Leuvense universiteiten. Hij werd hiervoor in 1924 door rector Ladeuze van de universiteit verwijderd.Hij trouwde in 1926 met Maria Scharpé, dochter van de flamingante professor Lodewijk Scharpé.

Na het behalen van zijn diploma voor de centrale examencommissie werd Herbert in 1928 directeur van de Kortrijksche Katoenspinnerij. Hij werd tevens, tot zijn dood, actief binnen het Vlaams Economisch Verbond.

In 1932-1933 was Herbert een van de medeoprichters van het Vlaams Nationaal Verbond, maar spoedig na de oprichting hiervan trok hij zich hieruit terug. Hij zocht toenadering tot het Verdinaso van Joris Van Severen, na diens nieuwe marsrichting die de toenadering tussen België, Nederland en Luxemburg beoogde.

Na de capitulatie werd hij een tegenstander van collaboratie met de Duitse bezetters en een royalistisch aanhanger van koning Leopold III. Hij nam tijdens de oorlog deel aan de besprekingen tussen werkgevers en werknemers die zouden leiden tot de oprichting van de Belgische sociale zekerheid. Na de bevrijding was hij actief betrokken bij de oprichting van de Christelijke Volkspartij. Hij zou echter nooit een politiek mandaat bekleden.

Samen met Léon-Antoine Bekaert nam hij het initiatief tot de oprichting van De Gids N.V. en het opnieuw uitgeven van de krant De Standaard. Deze Nieuwe Standaard was echter minder flamingant dan de vooroorlogse voorloper, waarna de oorspronkelijke eigenaars de controle over de krant opeisten. Vanaf april 1947 werd De Nieuwe Standaard omgedoopt tot De Nieuwe Gids en elders gemaakt.

De laatste jaren van zijn leven wijdde Herbert zich vooral aan het zakenleven en de uitbouw van zijn kunstcollectie. Hij verzamelde met name Vlaamse expressionisten: Jean Brusselmans, Gust De Smet, Constant Permeke, Edgard Tytgat, Frits Van den Berghe en Rik Wouters. Deze collectie werd in 2011 tentoongesteld in het Museum Dhondt-Dhaenens Een aantal schilderijen uit de collectie Herbert werd aangekocht door de stedelijke musea van Brugge.

• Collectie Anton Herbert. Anton en Annick Herbert zijn de zoon en schoondochter van Tony Herbert.

• E. VERHOEVEN, Tony Herbert, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, vol. IX, Brussel, 1981
• S. VERHAEGHE, Tony Herbert, een politieke biografie, licentiaatsverhandeling (onuitgegeven), RUG, 1988
• Dirk LUYTEN, Politiek corporatisme en de crisis van de liberale ideologie,in: Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, 1993, blz. 107-184
• Dirk LUYTEN, Tony Herbert, in: Nieuwe encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, 1998.
• Gaston DURNEZ, De Standaard, het levensverhaal van een Vlaamse krant. Deel I, 1914-1948 - Deel II, Van 1948 tot de VUM, Tielt, 1985 en 1993.
• Dirk LUYTEN, Ondernemer tussen volk en staat. Tony Herbert: enkele historiografische ankerpunten vanuit biografisch perspectief, in: Wetenschappelijke Tijdingen, 2013.
• Colloquium Tony Herbert, KULAK Kortrijk, 25 november 2013 (publicatie De Leiegouw):
  • Tanguy EECKHOUT (Museum Dhondt-Dhaenens/Deurle), Tony Herbert: verzamelaar en promotor van de Vlaamse beeldende kunst,
  • Dirk LUYTEN(CEGESOMA/Brussel en UGent), , Tony Herbert: exponent van de nieuwe Vlaamse economische elite in het interbellum,
  • Fabrice MAERTEN (CEGESOMA/Brussel), Tony Herbert en het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog: 'actie bij volmacht',
  • Bruno DE WEVER (UGent), Tony Herbert en het Vlaams-nationalisme,
  • Karel VAN NIEUWENHUYSE (KULeuven), Tony Herbert: van Vlaams-nationalist naar belgicistisch flamingant.