Tadeusz Bilikiewicz

Tadeusz Antoni Bilikiewicz (ur. 5 kwietnia 1901 we Lwowie, zm. 10 listopada 1980) – polski lekarz psychiatra, historyk i filozof medycyny, ojciec Adama Bilikiewicza.

Był synem agenta handlowego Bolesława i Kazimiery ze Swaryczewskich. Ukończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Jesienią 1918 na ochotnika wraz z całą klasą zgłosił się do wojska. W potyczce z Ukraińcami został ciężko ranny w obie nogi. Za namową ojca w latach 1919–1925 studiował medycynę. Następnie w latach 1928–1931 studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1925 został doktorem wszech nauk lekarskich. W latach 1926–1928 pracował w Szwajcarii, w Klinice Psychiatrii Uniwersytetu Zuryskiego. W latach 1928–1935 był asystentem Zakładu Historii Medycyny. W 1931 habilitował się na UJ jako docent historii filozofii i medycyny.

W latach 1935–1939 był ordynatorem Zakładu Psychiatrycznego w Kocborowie. W szpitalu tym pracował również podczas okupacji niemieckiej, pełniąc – oprócz pracy w oddziale psychiatrycznym – funkcję kierownika laboratorium i pracowni radiologicznej. W okresie terroru niemieckiego ukrywał Polaków i Żydów w obszernych podziemiach szpitala. W 1950 minister zdrowia powierzył mu kierownictwo Katedry i Kliniki Psychiatrii Akademii Medycznej w Gdańsku (funkcję tę sprawował de facto od początku 1946; ponadto kierował Katedrą Historii i Filozofii Medycyny). Od 1948 był członkiem korespondencyjnym Polskiej Akademii Umiejętności.

Od połowy lat 50. był czołowym przedstawicielem nurtu psychiatrii upatrującego podłoża biologicznego w powstawaniu psychoz (schizofrenii, zaburzeń afektywnych). Podkreślał zasadniczą rolę metod farmakologicznych (neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne) w leczeniu psychoz.

Z małżeństwa z Klementyną z domu Sedlaczek miał syna Adama i córkę Danutę Bilikiewicz.

W 1971 odszedł na emeryturę. Zmarł w 1980 i został pochowany na cmentarzu Łostowickim w Gdańsku.

• Zagadnienie życia w świetle zasad psychologii porównawczej (1928)
• Psychoanaliza życia płciowego kobiety 1933)
• Psychoanaliza w praktyce lekarskiej (1935)
• Psychopatologia marzenia sennego (1937)
• Struktura psychologiczna nerwicy jako zagadnienie patogenetyczne (1938)
• Psychoterapia (1938)
• Etioepigenetyzm czyli teoria hierarchicznej epigenezy nawarstwień etiologicznych w psychiatrii (1947)
• Psychologia marzenia sennego (1948)
• Psychiatria kliniczna (1957)
• Klinika nerwic płciowych (1959)
• Maciej z Miechowa na tle medycyny Odrodzenia (1960)
• Somatectomia totalis i jej psychopatologiczne następstwa (1968)
• Prehistoria i geneza Wydziału Lekarskiego PAU (1974)
• Wpływ krytyki i cenzury na ustalenia prawdy historycznej (1976)
• biogramy w Polskim Słowniku Biograficznym: Abicht Adolf (t. 1, 1935), Adamowicz Adam Ferdynand (t. 1, 1935)

• Tadeusz Bilikiewicz. wiw.pl. [dostęp 2014-05-16].
• Bilikiewicz, Tadeusz (1901-1980). W: Katalog Biblioteki Narodowej [on-line]. alpha.bn.org.pl. [dostęp 2014-05-16].