Sylwester Bartosik
Quick Facts
Biography
Sylwester Bartosik (ur. 15 stycznia 1893 w Kampinosie, zm. 16 października 1942 w Warszawie) – działacz KPP, ZWW i PPR.
Życiorys
W 1913 roku ukończył gimnazjum w Warszawie, po czym wstąpił do akademii wojskowej (Konstantynowskiej Szkoły Artyleryjskiej) w Petersburgu. Brał udział w I wojnie światowej; w 1916 roku został ciężko ranny pod Łomżą. Po wyzdrowieniu zaciągnął się do organizującego się Korpusu gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. Po rozbrojeniu Korpusu pod Kaniowem przez Niemców przedostał się na Syberię, gdzie wstąpił do 5 Dywizji Strzelców Polskich. Po ukończeniu wojskowej szkoły lotniczej w Kurganie na Uralu walczył w 5 Dywizji przeciw Armii Czerwonej. W 1920, po rozbiciu dywizji i krótkim pobycie we Władywostoku wrócił do kraju. Następnie wstąpił do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Bydgoszczy. Dalszą służbę pełnił w 1 pułku lotniczym w Warszawie jako kapitan. W 1932 roku na własną prośbę został zwolniony z zawodowej służby wojskowej. Pracował w różnych instytucjach jako urzędnik. W tym czasie zbliżył się do środowisk rewolucyjnych, by w końcu wstąpić do KPP, w której aktywnie działał do jej rozwiązania w 1938 roku. Od połowy lat 30. do 1941 był wiceprezesem Rady Nadzorczej w spółdzielni „Sklep Społeczny” na Mokotowie.
W czasie okupacji odnowił kontakty z dawnymi towarzyszami z KPP, współpracował z grupą studencką, późniejszą grupą „biuletynowców”. Następnie wstąpił do ZWW i został współredaktorem pism: „Biuletyn Radiowy” i „Zwyciężymy”. Znając kilka języków obcych prowadził nasłuch radiowy. Po powstaniu PPR wstąpił w jej szeregi i włączył się aktywnie do pracy organizatorskiej. Wkrótce został sekretarzem Komitetu Dzielnicowego PPR Warszawa-Śródmieście. Wchodził ponadto w skład komitetu redakcyjnego „Trybuny Wolności” (był redaktorem działu informacyjnego) – pisma KC PPR, i „Gwardzisty” – organu Dowództwa Głównego GL. Brał udział w zaplanowaniu akcji GL na Komunalną Kasę Oszczędności w Warszawie, zrealizowaną już po jego śmierci, 30 listopada 1942. W jego mieszkaniu spotykali się m.in. Marceli Nowotko, Paweł Finder i Hanka Sawicka. Aresztowany w nocy na 29 września 1942, po okrutnym śledztwie w al. Szucha został powieszony w publicznej egzekucji w Warszawie.
Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C6-2-11).
W 1946 został pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy. 22 sierpnia 1964 roku jego imię zostało nadane Oficerskiej Szkole Radiotechnicznej w Jeleniej Górze.
Od 5 grudnia 1977 do 9 listopada 2017 był patronem jednej z ulic na terenie dzielnicy Praga-Południe w Warszawie.
Przypisy
Bibliografia
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.
- Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 35–36. ISBN 83-211-0758-3.
- Nota biograficzna Sylwestra Bartosika na stronie IPN