Quick Facts
Biography
Stanisław Trondowski ps. „Grzmot 2" (ur. 2 kwietnia 1909 w Nisku, zm. 11 kwietnia 1982 w Warszawie) – major piechoty Wojska Polskiego i Armii Krajowej, cichociemny.
Jako dowódca kompanii karabinów maszynowych 39 pułku piechoty brał udział w wojnie obronnej 1939 r. i został ciężko ranny w walkach pod Przemyślem. 13 kwietnia 1940 opuścił rodzinne Nisko i przedostał się do Armii Polskiej na Zachodzie. Przydzielony do Brygady Karpackiej, dowodził kompanią w bitwie o Tobruk.
Zgłosił się do służby w kraju, przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK. Zrzucony do okupowanej Polski w nocy 30/31 maja 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 30” (ekipa skoczków nr: LVI), z samolotu Halifax JP-222 „E” (1586 Eskadra PAF), na placówkę odbiorczą „Paszkot 1”, w okolicach miejscowości Rakszawa, 7 km od Łańcuta. Razem z nim skoczyli Cichociemni: mjr Adolf Łojkiewicz ps. Ryś, ppor. Maksymilian Klinicki ps. Wierzba 2, por. Karol Pentz ps. Skała 2, ppor. Feliks Perekładowski ps. Przyjaciel 2, ppor. Tadeusz Tomaszewski ps. Wąwóz.
Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie przydzielony do Okręgu Polesie AK jako dowódca 82 Pułku Piechoty 30 Dywizji Piechoty AK. Pułk prowadził walki z Niemcami na tyłach frontu niemiecko-sowieckiego, wyróżnił się m.in. udaną zasadzką na kolumnę Wehrmachtu na szosie Wysokie Litewskie-Warszawa. Wkrótce jednostka znalazła się na tyłach Armii Czerwonej, a mjr Trondowski został aresztowany przez NKWD. W sowieckich więzieniach i łagrach spędził w sumie 12 lat, do kraju wrócił dopiero 24 października 1956. Jest kawalerem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera D14-2-13).
Przypisy
Bibliografia
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 4. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2011, s. 224-227. ISBN 978-83-933857-0-6.
- Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, s. 175-179, 413, ISBN 83-86225-10-6
- Jan Szatsznajder, Cichociemni. Z Polski do Polski, Wrocław: Krajowa Agencja Wydawnicza RSW, 1985, ISBN 83-03-01001-8.