Sonja Bakker

Bakker groeide op in een ondernemersfamilie, haar vader heeft een bloembollenbedrijf in Avenhorn. Ze haalde in 1990 het diploma van de huishoudschool en rondde in 1993 de meao-opleiding (economisch en administratieve richting) af. Na de meao werkte Bakker als P&O-medewerker bij Christine le Duc BV te Volendam. Ze had zelf al diverse diëten geprobeerd voordat ze in 1995 met de schriftelijke LOI-cursus gewichtsconsulent begon, waarvan ze in 1997 het diploma behaalde. Daarna volgde ze een cursus orthomoleculaire voeding, op basis waarvan ze haar eigen dieetmethode ontwikkelde. In 1997 startte ze haar eigen gewichtsconsulentenpraktijk.

Bakker is schrijfster van het boek Bereik je ideale gewicht!, waarvan in 2005 en 2006 400.000 exemplaren werden verkocht. In het boek staan strikte weekmenu’s, die de sleutel tot gewichtsvermindering moeten zijn. Bereik je ideale gewicht! stond van de tweede week van 2006 tot maart 2007 onafgebroken in de top-10 van de meest verkochte boeken in Nederland. Een later boek, Bereik én behoud je ideale gewicht, was in de vijftien weken tot half maart 2007 regelmatig het meest verkochte boek.

Na het succes van haar eerste boek zette Bakker een online-afslankprogramma op. Deze methode werd door de Nederlandse zorgverzekeraar Univé opgenomen in het aanvullende verzekeringspakket.

Nadat ze in diverse televisieprogramma's te gast was geweest, maakte Bakker in oktober 2006 deel uit het vijfde seizoen van het televisieprogramma Je Echte Leeftijd. De commerciële zender SBS 6 huurde Bakker in als potentieel kijkcijferkanon, met de bedoeling het programma een nieuwe impuls te geven. In Je Echte Leeftijd begeleidde ze kandidaten op weg naar een gezond gewicht.

Bakker schreef columns voor het Noordhollands Dagblad, het Haarlems Dagblad, de IJmuider Courant, het Leidsch Dagblad en De Gooi- en Eemlander. Ze verzorgde eenmalig het hoofdredacteurschap van het blad Flair. Vanaf januari 2007 verscheen een maandelijkse column van haar hand in het tijdschrift Santé. Haar eerste boek Bereik je ideale gewicht! werd in 2007 onder de titel Erreichen Sie Ihr Traumgewicht! uitgebracht op de Duitse markt. Hiervoor deed Bakker uitvoerig onderzoek in Duitse supermarkten, waar zij keek wat er zoal aan producten werd verkocht die niet zouden misstaan in haar methode.

Verder verzorgt Bakker lezingen voor artsen, ziekenhuispersoneel en het bedrijfsleven. Tijdens deze lezingen benadrukt ze het belang van gezonde voeding. Ook besteedt ze aandacht aan het probleem van ontbrekende motivatie bij mensen die willen afslanken. Dit kan volgens haar worden aangepakt door afslankers vooral tussendoortjes te laten nemen, om te voorkomen dat de grotere verleiders, zoals vette snacks, niet kunnen worden weerstaan.

In 2009 scheidde Sonja Bakker van haar man Koen Lenting, met wie ze twee zoons heeft. Haar ex-echtgenoot is de uitgever van haar boeken, waarvoor hij uitgeverij De Zonnestraal oprichtte. Lenting heeft in 2009 een eigen uitgeverij opgericht, De Wijsheid - een bedrijf dat losstaat van Sonja Bakkers uitgeverij De Zonnestraal. Bakker kreeg later een relatie met Jan Reus met wie ze een zoon kreeg in 2012 en met wie ze in 2013 trouwde.

Bakker is geen diëtiste en wordt door veel diëtisten bekritiseerd. Desondanks is haar methode erg populair en gebruiken veel lijners de term sonjabakkeren, voor het lijnen volgens haar methode. Op gewicht blijven is bij dit dieet een kwestie van zes dagen in de week dieet volgen en één dag een SAS-dag (Schijt-Aan-Sonja), zoals de aanhangers het noemen.

Kritiek

Het Voedingscentrum leverde kritiek op het dieet van Bakker. Het bevestigde dat het volgen van de methode van Bakker leidt tot gewichtsafname, maar volgens het Voedingscentrum biedt de methode echter onvoldoende handvatten om op termijn een gezond eetpatroon te ontwikkelen waardoor de afvaller ook daadwerkelijk slank kan blijven. De tips in haar boeken zijn vrij summier en beperken zich tot "drie hoofdmaaltijden per dag" en "voldoende bewegen". Het Voedingscentrum betwijfelde of die beperkte informatie voldoende is om het voedingspatroon structureel aan te passen en zo het risico op terugval te verminderen.

Het Voedingscentrum wees er verder op, dat de boeken "weetjes" bevatten die niet overeenstemmen met wetenschappelijk onderzoek. Als voorbeelden hiervan werden genoemd: dat koffie vocht aan het lichaam zou onttrekken, dat witte wijn cellulitis zou veroorzaken en dat fruit het lichaam zou reinigen. Tevens vond het Voedingscentrum, dat brood en zuivel een te ondergeschikte rol spelen in de menu's van Bakker, wat niet in overeenstemming is met de Schijf van vijf.

Ook de beroepsgroep van diëtisten staat kritisch tegenover de aanbevelingen van wat zij noemen "dieetgoeroes" zoals Sonja Bakker. Vanuit die hoek wordt gewaarschuwd voor de gezondheidsrisico's van allerlei modieuze diëten en ook voor al te rooskleurige voorstelling van zaken over de resultaten.

De Nijmeegse psycholoog Tatjana van Strien had kritiek op het dieet van Bakker. In haar boek over afvallen met en zonder resultaat noemde Van Strien het een "crashdieet", dat in blijvende problemen met de stofwisseling en het eetgedrag kan resulteren. Bakkers dieet veroorzaakt volgens van Strien een zelfopgelegde hongersnood, omdat het lichaam overgaat op "noodrantsoen" en daardoor extra zuinig is met de aangeleverde energie.

Op 19 september 2006 werd Bakker van plagiaat beschuldigd door haar collega Bea Pols, gewichtsconsulent in Heerhugowaard. In haar boek Bereik je ideale gewicht! zou Bakker minstens twintig zinnen exact hebben overgenomen uit het in 2003 door Pols geschreven boek Afslanken en persoonlijke groei. Pols volgde dezelfde LOI-cursus als Bakker. Bakker heeft deze beschuldigingen weersproken en zei te vermoeden dat Pols gebruik heeft gemaakt van bijlagen die Bakker in het verleden aan haar cliënten had verstrekt. Later beschuldigde Pols Bakker ook van het plagiëren van passages uit verschillende andere boeken. Over de vermeende plagiaten heeft Pols het boek "Zonder strijd geen waarheid" geschreven.

De rechtbank in Haarlem oordeelde in november 2016 dat Bakker geen plagiaat had gepleegd. De rechter vond dat haar boek en dat van Pols 'naar hun aard' op elkaar lijken, maar vond dat begrijpelijk omdat de twee in dezelfde tijd hun opleiding tot gewichtsconsulente en voedingscoach volgden en dus dezelfde kennis opdeden. De rechtbank oordeelde dat de totaalindruk van de boeken daarentegen totaal verschillend is.

De Wageningse Universiteit die wereldwijd bekendstaat als vooraanstaand instituut op het gebied van voedingswetenschappen heeft op 18 november 2008 de resultaten bekendgemaakt van een 40 weken durend wetenschappelijk onderzoek naar 4 verschillende methoden om af te vallen. Een deel van de onderzoeksgroepen at volgens de aanwijzingen uit de dieetboeken van Bakker. Een tweede groep volgde het programma van Ladyline. De derde groep bezocht maandelijks een diëtiste, de vierde groep kreeg alleen een voorlichtingsbrochure van het Voedingscentrum. De controlegroep die de boeken van Bakker gebruikte scoorde samen met de groep die gebruik maakte van de voorlichtingsbrochure van het Voedingscentrum als laagsten. Zij verloren gemiddeld 4% van het lichaamsgewicht in 40 weken. De groep die maandelijks de diëtiste bezocht verloor gemiddeld 7% en de groep die het intensieve programma van Ladyline volgde verloor gemiddeld 12% van het lichaamsgewicht.

In mei 2009 leek de populariteit van Bakker als dieetgoeroe te stagneren. Verzekeraar Univé is wegens een gebrek aan belangstelling gestopt met zijn speciale Sonja Bakker-polissen. Het op 23 september 2008 gelanceerde tijdschrift Sonja nam snel af in populariteit. Van de eerste editie werden meer dan 200.000 exemplaren verkocht. Na een half jaar is dat aantal gehalveerd tot 100.000 per uitgave. De laatste Sonja kwam uit in november 2009. De verkoop van haar boeken is in 2008 met meer dan 80 procent gedaald. Bakker zelf ontkende aanvankelijk dat de hype rond haar persoon voorbij was. Eind september 2009 kondigde zij aan te stoppen met de meeste van haar activiteiten, met ingang van 2010. Na 2010 verschenen er nieuwe boeken over afslanken en begon ze een Bed & Breakfast in Hoorn met haar man Jan Reus, in maart 2014 werd deze B&B weer gesloten.

In 2010 publiceerde Sonja Bakker twee kinderboeken bij uitgeverij De Zonnestraal.

• 2005 - Bereik je ideale gewicht! ; [Deel 1]: Een effectief programma om verantwoord af te vallen
• 2006 - Bereik je ideale gewicht voor kinderen en tieners! Een effectief programma om verantwoord af te vallen.
• 2006 - Bereik en behoud je ideale gewicht!
• 2007 - Zomerslank met Sonja
• 2007 - Gezond genieten met Sonja
• 2008 - Lekker in je vel met Sonja! in samenwerking met modeketen Miss Etam
• 2009 - Verleg je grenzen: met Sonja en Rik op culinaire safari, met coauteur Rik Felderhof
• 2010 - De avonturenmama
• 2010 - Knutseldagboek
• 2011 - Puur jezelf: inzicht dagboek
• 2011 - Bereik je ideale gewicht!; Deel 2
• 2012 - Bereik je ideale gewicht voor het hele gezin!
• 2013 - Ibiza, de hemel en de hel (roman)
• 2013 - Winterslank
• 2013 - Bereik je ideale gewicht voor het hele gezin / deel 2
• 2014 - Bereik je ideale gewicht voor het hele gezin / deel 3
• 2015 - Bereik je ideale gewicht voor het hele gezin / deel 4
• 2017 - Bereik je ideale gewicht voor het hele gezin / deel 5
• 2017 - Bikiniproof met Sonja

• Officiële website