Ryszard Bitner

Ryszard Bitner (ur. 25 lipca 1867 w Wierchoważji, zm. 16 września 1935 w Brańszczyku) – działacz niepodległościowy, pułkownik armii Imperium Rosyjskiego, tytularny generał brygady Wojska Polskiego.

Pochodził z rodziny szlacheckiej pochodzenia szwedzkiego. Syn Mikołaja i Melanii z Nowickich. Ojciec za uczestnictwo w powstaniu styczniowym został pozbawiony majątku na Podlasiu i przymusowo osiedlony w Wierchoważji. Ryszard Bitner ukończył Szkołę Realną w Wołogdzie, następnie kształcił się w Instytucie Technologii, Instytucie Leśnym i Instytucie Elektrotechnicznym w Petersburgu. W 1885 roku za działalność konspiracyjną więziony w Twierdzy Pietropawłowskiej. Przeżycia więzienne opisał w tomie wierszy Braciom, wydanym w Krakowie pod pseudonimem Mieczysław Zaduma. Żonaty z Aliną z Zatorskich, miał synów: Seweryna, Czesława, Witolda, Wacław Bitner.

W 1887 roku powołany do służby czynnej w carskiej armii. 8 grudnia 1889 roku ukończył Wojskową Szkołę Topograficzną. Od 1890 roku służy w 15 batalionie, w 1892 roku przeniesiony do 108 Saratowskiego Pułku Piechoty, gdzie objął stanowisko dowódcy kompanii myśliwskiej. Później został kierownikiem szkoły podoficerskiej. W latach 1897-1901 służy w Wydziale Topograficznym Sztabu Wileńskiego Okręgu Wojskowego. Po awansie na kapitana na krótki czas przeniesiony do 107 Troickiego Pułku Piechoty. Następnie przeniesiony z powrotem do Wydziału Topograficznego Sztabu Wileńskiego Okręgu Wojskowego, prowadził studia nad armią niemiecką i austro-węgierską oraz opracował m.in. album z umundurowaniem tych armii. W 1907 roku przeniesiony w stan spoczynku z powodu stanu zdrowia. Będąc w stanie spoczynku był m.in. urzędnikiem Wileńskiego Banku Ziemskiego.

Od ok. 1890 roku utrzymywał kontakty z oficerami rosyjskimi, którzy założyli organizację konspiracyjną „Komitet Szesnastu” (przez pewien czas organizacją kierował generał Kazimierz Puzyrewski). Podczas pobytu w Wilnie poprzez brata nawiązał kontakt z Józefem Piłsudskim (brat generała Bitnera, Karol, studiował z nim medycynę). Brał m.in. udział w przygotowaniach do akcji pod Bezdanami. W 1914 roku powołany do służby czynnej, początkowo służył w Wileńskim, następnie w Dynenburskim Okręgu Wojskowym. W 1915 roku przydzielony do Sztabu 6 Armii w Petersburgu. W 1917 roku mianowany dowódcą pułku jegrów lejbgwardii. 30 marca 1917 roku pod pozorem słabego stanu zdrowia dymisjonowany.

Współzałożyciel, członek Zarządu i przewodniczący Komisji Wojskowo-Statystycznej Związku Wojskowych Polaków w Rosji. W czerwcu 1917 roku delegat oddziału piotrogrodzkiego Związku na Powszechnym Zjeździe Polaków Wojskowych w Piotrogrodzie. Następnie pracował w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich na stanowiskach inspektora skarbowego powiatu wołkowyskiego, potem inspektora skarbowego okręgu brzeskiego.

Do WP przyjęty 9 lipca 1919 roku w stopniu pułkownika. 18 października tego roku objął stanowisko zastępcy Dowódcy Okręgu Generalnego Grodno. Od grudnia 1920 roku dowódca ekspozytury Dowództwa Okręgu Generalnego w Białymstoku, od kwietnia 1921 roku zastępca dowódcy ponownie zastępca Dowódcy Okręgu Generalnego Grodno. Od 11 czerwca 1921 roku zasiadał w Oficerskim Trybunale Orzekającym.

Z dniem 1 czerwca 1922 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu tytularnego generała brygady, z prawem noszenia munduru. Pomimo formalnego przeniesienia w stan spoczynku został zatrzymany w służbie czynnej, w charakterze członka OTO. Z dniem 30 września 1924 został zwolniony z czynnej służby wojskowej. W latach 1925-1928 zasiadał w zarządzie Fabryki Amunicji „Granat”.

Następnie osiadł w Brańszczyku, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 229 przed, rząd 2, grób 2).

• podporucznik - 1889
• porucznik - 1892
• sztabskapitan - 1897
• kapitan - 1902
• podpułkownik - 1907
• pułkownik - 1917
• tytularny generał brygady - 1 czerwca 1922

• Rocznik oficerski 1923,
• Stawecki Piotr, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994.
• Życiorys generała Ryszarda Bitnera
• Wspomnienia Joanny Bitner-Lisowskiej