Lech Nijakowski

Lech Michał Nijakowski (ur. 11 sierpnia 1977 w Opolu) – polski socjolog, publicysta, działacz lewicowy, doktor habilitowany nauk społecznych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Studiował na Uniwersytecie Warszawskim w ramach MISH, ukończył filozofię i socjologię. Magisterium na temat animozji narodowościowych na przykładzie Niemców na Śląsku zostało wyróżnione nagrodą im. Floriana Znanieckiego II stopnia. W 2005 obronił na UW pracę doktorską napisaną pod kierunkiem Aleksandry Jasińskiej-Kani pt. Konflikty narodowościowe i etniczne w wymiarze symbolicznym na temat symbolicznego wymiaru sporów o pomniki, groby, miejsca święte, rocznice wydarzeń historycznych, obecność w przestrzeni publicznej języka mniejszości. W 2014 został doktorem habilitowanym nauk humanistycznych po obronie rozprawy pt. Rozkosz zemsty. Socjologia historyczna mobilizacji ludobójczej. Pracował jako adiunkt w Instytucie Socjologii UW i kierownik Zakładu Socjologii Ogólnej. W 2019 powołano go na stanowisko profesora Uniwersytetu Warszawskiego.

Jest zastępcą redaktora naczelnego „Res Humana”, sekretarzem Towarzystwa Kultury Świeckiej, redaktorem naczelnym kwartalnika naukowego „Rubikon” (ukazującego się od 1998). Pracuje w Instytucie Socjologii UW i w Collegium Civitas.

Jest autorem i redaktorem kilku książek. Publikował m.in. w „Kulturze i Społeczeństwie”, pismach „Regiony”, „Śląsk” głównie na temat mniejszości narodowych, filozofii wojny, zagrożenia neofaszyzmem i biogenezy. Silny oddźwięk wywołał jego tekst „Neofaszyzm za rogiem” (w „Res Humana”), w którym krytykował polskie elity za przymykanie oka na ekstremistyczne ruchy neofaszystowskie i rasistowskie.

Nijakowski zajmuje się problematyką mniejszości narodowych także w wymiarze praktycznym. Od 2001 jest stałym doradcą sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych; pracował nad Ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, uchwaloną w 2005, która umożliwiła dwujęzyczne nazewnictwo np. miasti ulic. Aktywnie działa w SLD, głównie w dyskusjach programowych; współorganizował m.in. spotkanie lewicy pozaparlamentarnej i antykapitalistycznej z mainstreamową w klubie Chłodna 25. W 2004 wybrany w skład Konwentu Programowego SLD. Jednym z wymiarów działalności na rzecz lewicy w Polsce było podjęcie tematyki marksowskiej w założonym przez Nijakowskiego studenckim czasopiśmie naukowym Rubikon, z którym współpracowało i współpracuje wielu lewicowych ideotwórców (m.in. Adam Ostolski i Maciej Gdula). W swoich publikacjach zwraca uwagę na obecność mowy nienawiści w dyskursie lewicowym.

• Dyskursy o Śląsku. Kształtowanie śląskiej tożsamości regionalnej i narodowej w dyskursie publicznym (Warszawa 2002, ​ISBN 83-915912-1-2​)
• Nadciągają Ślązacy. Czy istnieje narodowość śląska?, red. (Warszawa 2004)
• Lech M. Nijakowski, Jerzy Szteliga Informator o spornych pomnikach niemieckich na Śląsku Opolskim, (Opole-Warszawa 2005)
• A. Jasińska-Kania, L. Nijakowski, J. Szacki i M. Ziółkowski, Współczesne teorie socjologiczne, red. (Warszawa 2006, ​ISBN 83-7383-221-1​, ​ISBN 978-83-7383-221-3​)
• Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym (Warszawa 2007, ​ISBN 978-83-7383-185-8​)
• Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny (Warszawa 2008, ​ISBN 978-83-60807-47-7​)
• Pornografia. Historia, znaczenie, gatunki, Wydawnictwo Iskry 2010, ​ISBN 978-83-244-0138-3​
• Rozkosz zemsty. Socjologia historyczna mobilizacji ludobójczej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, (Warszawa 2013, ​ISBN 978-83-7383-644-0​)
• Świat po apokalipsie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, (Warszawa 2018, ​ISBN 978-83-7383-925-0​).

• Archiwum strony prywatnej
• Dr hab. Lech Michał Nijakowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2009-10-18] .