Lajos Tarczy
Quick Facts
Biography
Lajos Tarczy [lajoŝ tarci], laŭ hungarlingve kutima sinsekvo Tarczy Lajos estis hungara filozofo, profesoro, membro (korespondanta en 1838, ordinara en 1840) de Hungara Scienca Akademio.
Lajos Tarczy [1] naskiĝis la 6-an de decembro 1807 en Hungara reĝlando en Hetény (nuntempa Chotín en Slovakio). Li mortis la 20-an de marto 1881 en Vieno.
Biografio
Lajos Tarczy lernis teologion kaj filozofion en Pápa, poste li plulernis en Vieno kaj Berlino. Ekde 1833 ĝismorte li instruis en kolegio de Pápa, krome li fondis presejon en 1837. Li strebis multe pri evoluo de instruado verkanta diversajn lernolibrojn, tial Pápa iĝis tiutempe grava lerneja urbo, kie lernis ekzemple Sándor Petőfi, Mór Jókai, Soma Orlai Petrich. Li konatiĝis kun István Széchenyi kaj li kreis similan bienon en Pápa, kiel bieno de Széchenyi. Li finbatalis la hungaran liberecbatalon kiel oficiro.
Memorigiloj
- bazlernejo "Tarczy Lajos" en Pápa
- monumento en Chotín
Verkaro (elekto)
- Népszerű égrajz. (Astronomia popularis) (1838)
- Természettan. Az alkalmazott mathesissel egyesülve a haladás jelen lépcsője szerint nyilvános tanításaira szintúgy mint magános tanulásra kézikönyvül dolgozta (1838, 1843, 1862)
- Tiszta mértan elemei. Természettani kézikönyvére bevezetésül... (1841)