Kazimierz Mirecki

Kazimierz Mirecki, ps. Kazimierz, Żmuda, Tadeusz (ur. 10 kwietnia 1910 w Ulanowie, zm. 1 kwietnia 1999 w Chicago) – członek Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska i Stronnictwa Narodowego oraz Narodowo-Ludowej Organizacji Wojskowej, Narodowej Organizacji Wojskowej, Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.

Był synem Dominika i Pauliny z domu Ścisłowskiej oraz bratem Adama, Leona i Marii. Uczył się w Państwowym Gimnazjum w Nisku, a następnie w Prywatnym Gimnazjum w Borszczowie, w którym zdał maturę. Następnie pracował w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w Czortkowie. W połowie lat 30. podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie związał się z ruchem narodowym; został członkiem Młodzieży Wszechpolskiej i SN. Na krótko przed wybuchem wojny pełnił funkcję kierownika organizacyjnego w zarządzie powiatowym SN w Nisku.

Po klęsce wrześniowej natychmiast zaangażował się w działalność konspiracyjną. Na przełomie 1939/1940 został mianowany komendantem Okręgu Rzeszowskiego Narodowo-Ludowej Organizacji Wojskowej. Wiosną 1940 podporządkował się jednak Zarządowi Głównemu SN i objął funkcję komendanta Okręgu Rzeszowskiego Organizacji Wojskowej SN (późniejszego NOW). Jednocześnie przez cały okres okupacji hitlerowskiej był prezesem Zarządu Okręgu Rzeszowskiego SN. Redagował oficjalny organ prasowy obu Okręgów – "Szczerbiec". Chociaż nie należał do zwolenników scalenia z AK, podporządkował się umowie scaleniowej. 3 maja 1943 rozkazem Komendanta Głównego AK gen. Stefana Roweckiego ps. Grot otrzymał awans na stopień podporucznika.

Po wkroczeniu wojsk sowieckich na ziemie polskie, był zdecydowanie przeciwny ujawnianiu struktur konspiracyjnych. 2 sierpnia 1944 rozkazał, aby struktury organizacji i oddziały partyzanckie NOW-AK przeszły do głębokiej konspiracji, zerwały kontakty z innymi organizacjami i dozbrajały się. Z kolei 26 lutego 1945 wydał rozkaz wznawiający formalnie działalność Okręgu Rzeszowskiego NZW (NOW). W marcu tego roku utworzył komendę oddziałów leśnych NZW (NOW), której podlegały wszystkie oddziały partyzanckie. W maju 1945 przekazał prezesurę Okręgu Rzeszowskiego SN i komendę Okręgu Rzeszowskiego NZW (NOW) Józefowi Sałabunowi, a sam objął funkcję szefa Wydziału I Organizacyjnego KG NZW.

W sierpniu 1945 został aresztowany przez UB w Krakowie pod fałszywym nazwiskiem. Po kilku dniach wypuszczono go jednak na wolność, gdyż nie został rozpoznany. Poszukiwany przez UB i zagrożony ponownym aresztowaniem, w grudniu 1945 – wraz z grupą kilkunastu działaczy narodowych - opuścił Polskę i przez Czechosłowację przedostał się do zachodnich Niemiec, a stamtąd do Francji. Po 5 latach razem z rodziną wyjechał następnie do Kanady. Mieszkał najpierw w Hamilton, gdzie był prezesem koła SN, od 1954 w Guelph, a następnie w 1961 przeniósł się do USA. Przez prawie 30 lat pobytu w tym kraju aktywnie działał na polu społeczno-politycznym, m.in. należał do Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, był wieloletnim członkiem zarządu Instytutu Romana Dmowskiego i trzykrotnie jego wiceprezesem oraz kierownikiem Wydziału Politycznego emigracyjnego SN.

Zmarł 1 kwietnia 1999 w Chicago. Jego prochy przewieziono do Polski i złożono w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Racławicach k. Niska.

Był odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych.

• Krzysztof Kaczmarski, Podziemie narodowe na Rzeszowszczyźnie 1939–1944, Rzeszów 2003
• Krzysztof Kaczmarski, Saga rodu Mireckich, Biuletyn IPN, nr 8–9/2007, s. 137–153