Quick Facts
Biography
Kazimierz Damian Bąbiński, ps. Luboń, Orlica, Maciej Boryna, Zrąb, Krzysztof (s. Rudolfa i Marii, ur. 17 października 1896 w Stopnicy, zm. 24 września 1970 w Szczecinku) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, komendant Okręgu Armii Krajowej "Wołyń", twórca i pierwszy dowódca 27 Dywizji Wołyńskiej Armii Krajowej, żołnierz I Brygady Legionów, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i kampanii wrześniowej.
Życiorys
W 1914 wstąpił do I Brygady Legionów. Podczas bitwy pod Krzywopłotami, walcząc w II batalionie I Brygady Legionów, został ciężko ranny. Po wyleczeniu został przydzielony do 5 Pułku Piechoty Legionów Polskich i wziął udział w walkach pod Styrem na Wołyniu. W bitwie pod Kostiuchnówką ponownie ciężko ranny.
W lipcu 1917, po odmowie złożenia przysięgi na wierność obcym monarchom opuścił szeregi wojska (w miesiącach lipiec-sierpień 1917 internowany w Szczypiornie) i podjął prace konspiracyjną w Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 zameldował się w odtworzonym 5 Pułku Piechoty Legionów i wraz z nim ruszył na odsiecz Lwowa. W 1919 został wyznaczony do kadry 1 Dywizji Piechoty Legionów formującej się w Komorowie. Następnie w stopniu podporucznika jako dowódca 5 kompanii brał udział w walkach o Lidę i w zdobyciu Wilna, brał także udział w Wyprawie kijowskiej.
W sierpniu 1920 został adiutantem dowódcy II batalionu 5 Pułku Piechoty Legionów, majora Wincentego Kowalskiego. Brał udział w bitwie o Białystok i bitwie nad Niemnem.
W latach 1922–1925 był oficerem (w stopniu kapitana) sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie. Następnie został przeniesiony do Nowych Święcian na stanowisko dowódcy kadry instruktorskiej Batalionu KOP „Nowe Święciany” gdzie służył do 1929. W tym samym roku awansowany do stopnia majora i objął dowództwo II batalionu 5 Pułku Piechoty Legionów, którym dowodził do 1932. Następnie dowodził Batalionem KOP „Troki” w Nowych Trokach. We wrześniu 1935 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 42 Pułku Piechoty w Białymstoku. W styczniu 1937 awansował do stopnia podpułkownika. 15 listopada 1938 objął dowództwo 5 Pułku Piechoty Legionów w Wilnie.
28 sierpnia 1939 wyruszył z Wilna na czele zmobilizowanego 5 pp Leg. i dowodził nim w czasie kampanii wrześniowej. Walczył 7 września pod Pułtuskiem, bronił przeprawy na Bugu pod Wyszkowem od 8 do 10 września oraz w rejonie Stoczka, a ostatni bój stoczył w dniach 13-14 września pod Oleśnicą, Wodyniami i Seroczynem. Podczas przebijania się w lasy Jagodne został kontuzjowany i 14 września został wzięty do niewoli niemieckiej, z której uciekł po kilkunastu godzinach i przedostał się do Warszawy.
W listopadzie 1939 gen. Stefan Rowecki mianował go szefem Wydziału Piechoty i Wyszkolenia w Oddziale III Sztabu Głównego Komendy Związku Walki Zbrojnej. Używał wówczas pseudonimów „Marcin” i „Krzysztof”.
W lipcu 1942 Komendant Sił Zbrojnych w kraju wydzielił z obszaru lwowskiego samodzielny Okręg Wołyń AK, którego komendantem został ppłk Kazimierz Bąbiński. Działał tam początkowo pod pseudonimami „Boryna” i „Orlica”. W marcu 1943 przyjechał na stałe do Kowla i używał wówczas pseudonimów „Zrąb” i „Luboń”, a 20 marca otrzymał awans na stopień pułkownika.
15 stycznia 1944 płk Bąbiński wydał rozkaz rozpoczęcia akcji „Burza” i zarządził mobilizację 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK liczącej około 6,5 tys. żołnierzy.
W lutym 1944 objął stanowisko w III Oddziale Sztabu Głównego AK w Warszawie, a dowództwo 27 Wołyńskiej Dywizji AK przekazał ppłk Janowi Wojciechowi Kiwerskiemu „Oliwa”. Za dowodzenie i walkę na Wołyniu płk Kazimierz Bąbiński oznaczony został Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari. 2 listopada 1945 został aresztowany i więziony. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazany na 6 lat więzienia. Zwolniony z więzienia 16 marca 1947 na mocy amnestii. Aresztowany ponownie 16 grudnia 1947, skazany wyrokiem WSR Warszawa na 10 lat więzienia. Zwolniony z więzienia na mocy amnestii z dn. 16 grudnia 1953, zamieszkał w Szczecinku, gdzie pracował jako referent w Rejonie Przemysłu Leśnego.
Zrehabilitowany orzeczeniem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z dn. 7 sierpnia 1958 r.
Zmarł 24 września 1970 w Szczecinku i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944)
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)
- Krzyż Niepodległości (1939)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1938)
- Złoty Krzyż Zasługi (1928)
- Krzyż Walecznych – siedmiokrotnie
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Józef Turowski, „Pożoga. Walki 27 Wołyńskiej Dywizji AK”, Wyd. PWN, Warszawa 1990
- Michał Fijałka, 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej, Wydawnictwo PAX, 1987 s. 164 ISBN 83-211-0734-6.
- Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 426. ISBN 83-211-1055-X.
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 29–30. ISBN 83-211-0758-3.