Józef Antoni Markowski

Józef Antoni Markowski (ur. 29 października 1874 we Lwowie, zm. 29 maja 1947 w Dąbrowie) – polski anatom, antropolog.

Uczęszczał do szkoły powszechnej w Stryju, świadectwo dojrzałości uzyskał w 1893 roku. Następnie studiował na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie, na wydziale filozofii i lekarskim. W 1900 roku otrzymał tytuł doktora medycyny, potem ukończył studia na wydziale filozofii i w 1903 roku złożył egzamin z nauk matematyczno-przyrodniczych. W 1896 roku został najpierw demonstratorem, a potem młodszym asystentem w Zakładzie Anatomii Prawidłowej we Lwowie, prowadzonym przez Henryka Kadyia. Od 1900 do 1901 roku jako starszy asystent w Zakładzie Patologii. W 1905 roku habilitował się w zakresie anatomii prawidłowej i topograficznej. Od 1906 roku kontynuował studia w Innsbrucku u Hochstettera i Iheidera, W Neapolu i Trieście. Od 1911 roku wykładał histologię i embriologię na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, w 1912 objął katedrę Anatomii Prawidłowej na Uniwersytecie Lwowskim, od 1913 jako profesor zwyczajny. W latach 1921–22 organizował Zakład Anatomii Uniwersytetu Poznańskiego. W 1944 roku podczas przymusowego wysiedlania Polaków ze Lwowa wyjechał z rodzinne miasta.

Był członkiem Polskiej Akademii Lekarskiej, członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie.

Zajmował się głównie anatomią prawidłową i porównawczą układu nerwowego. Pierwsze prace dotyczyły rozwoju mostka i jego kostnienia; następnie poświęcił się badaniu embriologii opon, zatok opony twardej i żył mózgu. Badał wpływ nikotyny na ośrodki oddechowy i naczynioruchowy u zwierząt. Część prac, m.in. dotyczących anatomii układu limfatycznego nigdy nie została opublikowana. Brał udział w ukończeniu prac nad podręcznikiem anatomii prawidłowej Adama Bochenka. Jego habilitantami byli Edward Loth, Tadeusz Marciniak i Marian Kostowiecki. Uczennicą Markowskiego była też późniejsza profesor anatomii Janina Sokołowska-Pituch.

• Stanisław Feliksiak: Słownik biologów polskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 356. ISBN 83-01-00656-0.
• Sokołowska-Pituch J, Walocha JA, Skrzat J, Mazur M, Gziut T. In memory of Professor Józef Markowski, an anatomist from Lvov. „Folia morphologica”. 66 (4), s. 360–4, 2007. PMID: 18058762.