Jan Palczowski

Jan Palczowski z Palczowic, (ur. około 1507, zm. 1565).Pochodził z księstwa oświęcimsko- zatorskiego, szlachcic i gałąź z dom Saszowskich herb Saszor. Od nabytej przez jego rodzinę w XV w. wsi Palczowice niedaleko Zatora przyjął nazwisko Palczowski. Był synem szlachcic Piotr (zm. po 1551) z dom Saszowskich herb Saszor który posiadał wśród innych miejscach Gierałtowice, Palczowice, Brzeźnicę, Prybradz, Smolice i Wioskę. W latach 1523-7 Jan studiował na Uniwersytecie Krakowskim, w r. 1548 dzięki poparciu wojewody krakowskiego Piotra Kmity mł. został dworzaninem króla Zygmunta Augusta z prawem do sześciu koni. Od 1550 wspierał zwolenników reformacji- bronił oskarżonego o herezję Konrada Krupkę Przecławskiego. W 1557 uczestniczył w wyprawie inflanckiej W 1559 został sędzią zatorskim. Wycofał się z dworu królewskiego, choć nadal zachowałtytuł dworzanina. Był posłem na sejm piotrkowski 1562-1563 i warszawski 1563-1564 i wraz z innymi przedstawicielami księstw oświęcimskiego i zatorskiego negocjował warunki ich wcielenia do Korony.

W 1555 anonimowo spisał Ustawy prawa polskiego…, zbiór wyciągów z konstytucji sejmowych z lat 1507-40 i statutów Łaskiego. Po raz pierwszy ukazały się one w 1559 i były wznawiane w 1561, 1563, 1565, 1569, 1579. Wszystkie były anonimowe poza inicjałami J.P. Nie wiadomo więc czy Jan był ich autorem- Stanisław Estreicher sugerował że tylko przetłumaczył na polski dzieło zebrane wcześniej przez kogoś innego.

Po ojcu odziedziczył część Brzeźnicy, Palczowic i Wioski oraz dom na Kazimierzu naprzeciw kościoła Bożego Ciała. Dom i część Palczowic odsprzedał stryjecznemu bratu Zygmuntowi. Kupił za to: Stanisław, Wysoką i część Marcyporęby oraz dom na krakowskim Podbrzeziu. Posiadał też sołectwo w Półwsiu.

• Polski Słownik Biograficzny,t. XXV, 1980