Jan Kayzer
Quick Facts
Biography
Jan Kayzer (ur. 21 grudnia 1891 w Poznaniu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podporucznik rezerwy kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Jana i Jadwigi z Rothów. Z wykształcenia agronom. Powołany do armii niemieckiej, walczył na frontach I wojny światowej. Po powrocie w rodzinne strony wziął udział w powstaniu wielkopolskim. Wstąpił do Wojska Polskiego, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
W okresie międzywojennym pracował jako powiatowy inspektor ubezpieczeń wzajemnych w Gnieźnie. Awansował do stopnia podporucznika w 1926. W 1932 był podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 102 lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. Jednostka macierzysta: 2 pułk szwoleżerów. Podlegał pod P.K.U. Poznań Miasto. Działał w Komendzie Powiatowej W.F. i P.W.
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów. Według stanu na grudzień 1939 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru, poz. 65 z 2.04.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15.05.1943. Przy szczątkach znaleziono kartę książeczki oficera rezerwy, certyfikat, dwie fotografie, świadectwo szczepień obozowych, wizytówki z adresem Gniezno, Warszawska 3 m 3. Figuruje na liście AM-226-2188 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-78-02188. Nazwisko Kayzera znajduje się na liście ofiar opublikowanej w Gońcu Krakowskim (nr 2788!) nr 135 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 139 (nr 2188) z 1943. Pochowany w Bratniej Mogile IV. Krewni do 2005 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. W Archiwum Robla nazwisko Kayzera z dopisanym adresem - Gniezno, ul. Warszawska, znajduje się w notatniku wśród nazwisk oficerów wraz z ich adresami (pakiet 01692-02) znalezionym przy szczątkach por. rez. Józefa Jaroszyńskiego oraz jest zakreślone na jednej z niedatowanych kart z imiennymi listami oficerów znalezionej przy szczątkach kpt. Stanisława Karońskiego (pakiet 0693-03)
Życie prywatne
Mieszkał w Gnieźnie, na ul. Warszawskiej 3. Żonaty z Marią z Bińczowskich, miał syna Zbigniewa.
Upamiętnienie
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień porucznika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych
Zobacz też
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- zbrodnia katyńska
- Kampania wrześniowa
Przypisy
Bibliografia
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Auswaertiges Amt - Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.