Jan Józef Kraus

Jan Józef Kraus (ur. 21 października 1894 w Strzałkowie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Jan Józef Kraus był synem Jana i Cecylii z d. Hejduk, urodził się w Strzałkowie w powiecie stryjskim, obecnie na Ukrainie.

W latach 1905–1909 uczył się w c. i k. Gimnazjum Wyższym w Wadowicach. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego w Krakowie wstąpił do Legionów. Służył w II Brygadzie Legionów Polskich, w 3 i 4 pułku. 1 stycznia 1917 roku został mianowany chorążym w 4 pułku Legionów.Po kryzysie przysięgowym w armii austriackiej.

Po odzyskaniu niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego i został przydzielony do 12 pułku piechoty. Wojnę 1920 roku odbył w szeregach 101 Rezerwowego pułku piechoty.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku został zweryfikowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. Od 1921 roku ponownie służył w 12 pułku piechoty w Wadowicach. Został awansowany na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku. 23 maja 1927 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy II batalionu na stanowisko kwatermistrza pułku. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza i wyznaczony na stanowisko kwatermistrza 17 baonu granicznego. W lipcu 1929 roku objął dowództwo 29 batalionu KOP w Suwałkach. W 1930 roku był jednym z inicjatorów budowy pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego w Filipowie. 20 września 1930 roku został przeniesiony z KOP do Baonu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 7-a w Jarocinie na stanowisko dowódcy. W 1932 roku był w dyspozycji Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych. W grudniu tego roku został przeniesiony do 2 pułku piechoty Legionów w Sandomierzu na stanowisko dowódcy I batalionu detaszowanego w Staszowie. W czerwcu 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze na stanowisko dowódcy batalionu. W listopadzie 1935 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Hrubieszów na stanowisko komendanta. W 1938 roku dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Hrubieszów, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”.

Jan Józef Kraus w 1940 roku został zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Figuruje w wykazie poz. 1422.

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6235 (17 maja 1922),
• Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931),
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Artur Ochał, Słownik oficerów i chorążych Korpusu Ochrony Pogranicza w Suwałkach,(1927–1939), Suwałki : Muzeum Okręgowe, 2009, ​ISBN 978-83-915778-1-3​