Jan Hollak

Johannes Hermanus Antonius (Jan) Hollak (Zwolle, 20 juli 1915 - Amsterdam, 5 augustus 2003) was een Nederlandse filosoof.

Hij studeerde culturele antropologie en filosofie te Amsterdam, Gent en Leuven. In 1946 werd hij wetenschappelijk medewerker en later ook assistent van prof. Hendrik Josephus Pos, aan de Universiteit van Amsterdam. In 1962 promoveerde hij aan de Katholieke Universiteit Leuven bij Alphonse De Waelhens summa cum laude op een dissertatie, die in artikelvorm verscheen in het Tijdschrift voor Filosofie. Hollak, die ook geboeid was door de schone kunsten, inzonderheid de moderne schilderkunst, doceerde in de jaren zestig ook aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten een tijdlang filosofie. In 1965 werd hij benoemd tot hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen (geschiedenis van de moderne filosofie); een jaar later tevens aan de Universiteit van Amsterdam (metafysica en kennisleer). Zijn afscheidscollege hield hij in 1986 in Nijmegen.

Hollak heeft één boek geschreven, en ook het aantal artikelen hield hij onder de duim. Daar staat echter tegenover dat de actieradius van zijn filosoferen groot was juist vanwege het lesgeven. Hij doceerde al filosoferend en trok een groot gehoor. Onder zijn toehoorders bevonden zich zowel zij, die marxisme en dialectiek wilden leren, als ook zij, die voor de neoscholastiek kwamen. Beide verenigde Hollak in zich: hij was geworteld in het thomisme, maar zijn Hegelianisme mocht ook niet gehinderd worden door zijn katholicisme. In feite doceerde hij de hele geschiedenis van de westerse filosofie, in het bijzonder de moderne.

• "De man was geen filosoof, maar een filosofisch medium. Door hem sprak de filosofie." (A.F.Th. van der Heijden over een op Hollak geënt personage)

Zijn redes, en alle artikelen, vindt men in de Hollak-bundel.

Doctoraatsthesis:

• De structuur van Hegels wijsbegeerte (1962)

Redes:

• Van causa sui tot automatie (Oratie, Nijmegen, 1966)
• Afscheidscollege (Nijmegen, 1986)

• Fons Elders, Filosofie als science-fiction: interviews en een enquête (Amsterdam, 1968)
• Denken als bestaan. Het werk van Jan Hollak (Budel, 2010)

• De Groene Amsterdammer (23 augustus 2003) De laatste hegeliaan, door Antoine Verbij.
• Filosoof in hoofd en hart Hollak, Jan, door Paul Cobben.

En een aardig tekstje over H. Boukema, naar aanleiding van Hollak :

• http://www.harmboukema.nl/work/JAN_HOLLAK_EN_HET_NEOTHOMISME.pdf

• Dialectiek
• Hegel
• Thomisme