Jalandhar Dev

ଜଳନ୍ଧର ଦେବ (୧୮୭୩-୧୯୫୨) ଓଡ଼ିଶାର ଦେବଗଡ଼ ଜିଲାରେ ଜନ୍ମିତ ଜଣେ ସାହିତ୍ୟିକ ଥିଲେ । ସେ ବହୁ ପ୍ରବନ୍ଧ, ଗଳ୍ପ, ନାଟକ, କବିତା ଓ କାହାଣୀ ରଚନା କରି ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିବାକୁ ସେ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ।

ଜଳନ୍ଧର ଦେବ ୧୭୭୨ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୫ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ, ବାମଣ୍ଡାର ରାଜା ବାସୁଦେବ ସୁଢଳ ଦେବଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଭାଇ ଥିଲେ । ଶୈଶବରୁ ମାତୃହରା ଜଳନ୍ଧରଙ୍କର ଲାଳନପାଳନ କରିଥିଲେ, ବାମଣ୍ଡାର ରାଜମାତା । ସୁଢଳ ଦେବଙ୍କ ପୁତ୍ର ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଓ ଜଳନ୍ଧର ସହପାଠୀ ଥିଲେ ।ଜଳନ୍ଧର ଦେବ ବାମଣ୍ଡା ଛାତ୍ର ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରଥମ ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ଓ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦେବ ସଭାପତି ଥିଲେ । ୧୯୦୩ ମସିହାରେ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦେବ ସିଂହାସନରେ ବସିବାପରେ ଜଳନ୍ଧରଙ୍କୁ ଦେବାନ ଦାୟିତ୍ୱ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଶାସନିକ କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ଜଳନ୍ଧର ଆଜୀବନ ସାହିତ୍ୟ ସାଧନାରେ ବ୍ରତି ରହିଥିଲେ ।

ଜଳନ୍ଧର ଦେବ, ୩୦ଟି ପ୍ରବନ୍ଧ, ୧୨ଟି ଗଳ୍ପ, ଗୋଟିଏ ନାଟକ, ଦୁଇଟି ଏକାଙ୍କିକା, କିଛି କବିତା ଓ ଭ୍ରମଣ କାହାଣୀ ରଚନା କରିଥିଲେ । ବିଭିନ୍ନ ପତ୍ରିକା ସହ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ ରହିଥିଲେ ଓ ସମ୍ପାଦନା ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ ।

ଗଳ୍ପ

• ଗୌରୀ ଓ କାହ୍ନୁ
• ଅତିଥି ସତ୍କାର
• ଅଶ୍ରୁଧାରା
• ବିବାହ ଭୋଜି
• ଜଳନ୍ଧର ରଚନବଳୀ

ସମ୍ପାଦନା

• 'ଆଲୋଚନା'
• 'ଶଙ୍ଖ'

ପ୍ରବନ୍ଧ

• ବିବାହ ବିଚାର - ୧୯୨୮
• ବେଦ ଓ ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ - ୧୯୫୨
• ବର୍ଣ୍ଣ ଓ ଜାତୀୟତା
• ଭାଗବତ ଗୀତା

ଭ୍ରମଣ କାହାଣୀ

• ଡାଏରୀର କିୟଦଂଶ - ୧୯୫୨

ନାଟକ

• ଉଦୟ ସଂଘ - ୧୯୩୪

କବିତା

• ମେଘ ଭାବନା - ୧୯୩୪
• ଅସ୍ପୃଶ୍ୟ - ୧୯୩୪