Henryk Batowski

Henryk Batowski (ur. 12 maja 1907 we Lwowie, zm. 25 marca 1999 w Krakowie) – polski historyk i slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Był synem znanego malarza lwowskiego Stanisława Kaczor-Batowskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku jako trzynastoletni ochotnik.

Historię i slawistykę studiował na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Tam, w okresie studiów, przynależał do korporacji akademickiej Leopolia.

W 1928 odbył staż naukowy w Paryżu. W 1930 wyjechał na Bałkany, gdzie był korespondentem Słowa Polskiego i Kuriera Warszawskiego. Swoją misję w regionie bałkańskim zakończył w 1935. W czerwcu 1939 r. habilitował się na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego z historii nowożytnej Półwyspu Bałkańskiego. 6 listopada 1939 roku został aresztowany wraz z innymi profesorami UJ przez Niemców w ramach tzw. Sonderaktion Krakau i uwięziony w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen a następnie w Dachau. Dzięki staraniom ambasadora Jugosławii w Berlinie, znanego pisarza i późniejszego laureata literackiej nagrody Nobla Ivo Andricia, został uwolniony po ponad rocznym pobycie w obozach koncentracyjnych. Powrócił do Krakowa, w latach 1942-45 uczestniczył w tajnym nauczaniu, a od 1944 r. wykładał i kierował konspiracyjną Szkołą Nauk Politycznych.

Po wojnie podjął pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim, był pierwszym zastępcą przewodniczącego Komitetu Słowiańskiego w Polsce. W listopadzie 1956 r. otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego, a w 1967 r. został mianowany na profesora zwyczajnego a także na stanowisko kierownika Zakładu Historii Powszechnej Najnowszej UJ. Funkcję tę pełnił do emerytury w 1977 r. W 1966 roku pełnił naukową opiekę nad przebywającym na stypendium w Krakowie Normanem Daviesem. Zmarł 25 marca 1999 r., 1 kwietnia pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Odznaczony Krzyżami Kawalerski, Oficerskim oraz Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997), Orderem Chorwackej Jutrzenki, czechosłowackim Orderem Lwa Białego V klasy, jugosłowiańskim Orderem Sztandaru ze Złotym Wieńcem, Orderem Jugosłowiańskiej Gwiazdy ze Złotym Wieńcem, bułgarskim Orderem Cyryla i Metodego I klasy oraz Medalem Františka Palackego.

• 1965 Rozpad Austro-Węgier 1914-1918 (sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne)
• 1968 Austria i Sudety 1919-1938 zabór Austrii i przygotowania agresji na Czechosłowację
• 1969 Agonia pokoju i początek wojny (sierpień-wrzesień 1939)
• 1972 Kieszonkowy słownik słowacko-polski i polsko słowacki. Cz. 1-2, 14000 wyrazów i zwrotów słowackich, 14000 wyrazów i zwrotów polskich
• 1973 Zdrada monachijska sprawa Czechosłowacji i dyplomacja europejska w roku 1938
• 1977 Europa zmierza ku przepaści
• 1981 Rok 1940 w dyplomacji europejskiej
• 1988 Między dwiema wojnami 1919-1939
• 1995 Zachód wobec granic Polski 1920-1940, Wydawnictwo Łódzkie [ISBN: 83-218-0970-7]

• W służbie nauki. Henryk Batowski 1907-1999, red. Rita Majkowska, Kraków 2003.
• Dariusz Matelski, Henryk Batowski (1907-1999). Wspomnienie, „Gazeta Wyborcza Poznań”, nr 26 (3934) z 31 stycznia 2002, s. 10.