Hendrik Juynboll

Hendrik Herman Juynboll (Delft, 24 juli 1867 - Bethesda (Maryland), 22 oktober 1945) was een Nederlands Indonesiëkundige en museumdirecteur.

Juynboll studeerde klassieke en oosterse talen aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in 1893 promoveerde op een dissertatie over de oud-Javaanse versie van het Indiase epos Mahabharata. In 1899 werd hij conservator Indonesië van het Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden, in 1909 volgde hij Johann Schmeltz op als museumdirecteur. Hij zou dat blijven tot aan zijn pensioen in 1932.

Hendrik Juynboll was een specialist op het gebied van de oud-Javaanse taal en cultuur. Hij vertaalde en bezorgde een aantal antieke teksten, waaronder het Ramayana, vanuit het Kawi in het Nederlands. Zijn belangrijkste publicatie was zijn Oudjavaansch-Nederlandsche woordenlijst uit 1923, het eerste en tot nog toe enige woordenboek van het uitgestorven Kawi.

Maar Juynbolls interesse beperkte zich niet tot oude talen en teksten. Onder zijn directeurschap verscheen tussen 1909 en 1932 een 23-delige, monumentale catalogus van de Indonesische en Filipijnse collectie van het museum, waarschijnlijk een van de uitgebreidste beschrijvende catalogi van een museumbezit ooit. Juynboll zelf was de voornaamste auteur; mede-auteurs waren H.W. Fischer, conservator Indonesië van 1905-1918, en conservator W.H. Rassers, de latere museumdirecteur. De catalogus verscheen tegelijkertijd ook in een Duitstalige editie.

De laatste jaren van zijn leven woonde Hendrik Juynboll bij zijn dochter in de Verenigde Staten, waar hij op 78-jarige leeftijd overleed.

• Âdiparwa. Oudjavaansch prozageschrift. Martinus Nijhoff, 1906.
• Een Balineesche doek met voorstellingen uit het oud-javaansche heldendicht bharata-yuddha. Den Haag: Hadi Poestaka, 1922.
• Oudjavaansch-Nederlandsche woordenlijst. Leiden: E.J. Brill, 1923.
• H.H. Juynboll et al., Catalogus van 's Rijks Ethnographisch Museum, dl. I - XXIII. Leiden: E.J. Brill, 1909-1932.

• Ger van Wengen, "Wat is er te doen in Volkenkunde?". De bewogen geschiedenis van het Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden. Leiden, 2002