Giannoulis Zermas

Ο Γιαννούλης Ζέρμας ήταν Μακεδονομάχος οπλαρχηγός από την Ήπειρο.

Ο Γιαννούλης Ζέρμας γεννήθηκε το 1854 στη Ζέρμα των Μαστοροχωρίων της Ηπείρου (σημερινή Πλαγιά Ιωαννίνων) από την οποία πήρε το όνομά του. Η καταγωγή του ήταν από το γένος των Κουρλαίων που ζούσαν στη Ζέρμα και μέχρι τα εφηβικά του χρόνια ήταν τσοπάνος (κτηνοτρόφος). Το 1878, σε ηλικία 43 χρονών, μαζί με τον καπετάν Νταβέλη πήρε μέρος ως αρματολός στην Μακεδονική επανάσταση του 1878 που είχε ως σκοπό την κατάργηση της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου. Το 1881, μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, διαλύει το σώμα του και εγκαθίσταται στη Φαλάνη Τυρνάβου (τουρκ. Tatar). Το 1897 ορκίζεται "αδελφός" στην Εθνική Εταιρεία και συμμετείχε στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Η δράση και οι αγώνες τους έχουν καταγραφεί από το δημοτικό τραγούδι, όπως το παρακάτω:

Τρία πουλάκια κάθουνταν στούν Ἂι Λιά στή ράχη·
Τό ’ να τηράει τού Κόντσικου κί τ’ άλλου κατ’ τή Γέρμα,
τού τρίτου τού μικρότιρου μοιριουλουγάει κί λέει :
Τ’ εἶν’ τό κακό πού επαθις, Γιαννούλη Ζέρμα,
τ’ εἶν’ τού κακό πού ἒπαθις κι ή συμφουρά μιγάλη;
σ’ ἒφυγαν ὃλα τά πιδιά κι όλα τά παλληκάρια,
μόν’ σὄφυγι κι οὑ ψυχουϊός οὑ Κώστας οὑ Στενάρης,
που ’ τον μπαριάκι στά βουνά κί φλάμπουρου στούς κάμπους.

• "Κονιτσιώτικα - Ζερματινά", Ιωάννης Β. Τσάγκας, Τόμος Α΄ (1980-2004), Αθήνα 2004
• "Μακεδονικά", Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, τομ. 8, Θεσσαλονίκη 1968 (βλ. e-journals)