Gaynulla Shaikhiev

Гайнулла Фәрит улы Шәйхиев (рус. Шайхиев Гайнулла Фаритович, 17.12.1936-22.01.2003, Казан) – совет һәм Россия физика галиме, ультратавыш физикасы өлкәсендә белгеч. Сөйләм авазлары мәгънәсе теориясе өлкәсендә тикшеренүләр алып бара, дистәләрчә китап авторы.

Тәрҗемәи хәле

Хезмәт юлы Казан авиация институтының ультратавыш лабораториясендә кулланма тикшеренүләр кафедрасында укыту белән бәйле. Өйләнгән, Айрат исемле улы бар.

Пенсиягә чыгу еллары Үзгәртеп кору һәм Татарстанда татар телен чын эш теле һәм дәүләт теле итү башланган чорга туры килә. Татарча белмәгән дус-ишләренә ярдәм итү максатыннан, физика гыйлеме нигезендә кешеләрнең сөйләмендә очраган сүзләр һәм авазларны анализлауга алына. [Тел белеме|тел белгечләре]] элек-электән көрәшкән проблема өстендә эшли һәм төгәл фәннәр методологиясе ярдәмендә ачышлар ясый башлый.

Библиография

• Гайн-улла бине Фәрид. Авазларның мәгънәсе ни сөйли? (тат.), Zaman-Татарстан (1994-03-25), бит  2.

• Гайн-улла бине Фәрид. Һәр санда — мәгънә һәм вәгазь (тат.), Zaman-Татарстан (1995-08-4), бит  4.

• Гайнулла Шәйхиев (1994). «Авазларның мәгънәсе ни сөйли?». Мәгариф 10 (704): 31-34. Проверено 2022-08-12.
• Гайнулла бине Фәрид (1997). «Мәгънәсе саннар». Мирас 2 (63): 51-53. Проверено 2022-08-12.

• Врожденное многоязычие каждого. Казань: Форт Диалог, 1997, 16 с.
• Неизвестная эволюция вокруг, среди и в нас. Казань : Форт Диалог, 1997 .
• Тайна звуков речи, слов и мышление. Казань, 1997г.
• Смыслы звуков речи и Единый алфавит языков. — Казань: РИЦ «Школа», 1999. — 76 с.
• Сразу учить все языки? Или рассказ инопланетянина. Казань. 2000.
• Язык разума. Мы думаем и по- татарски, и по-русски, и по-английски... Казань: 2000г.
• һ.б.

Искәрмәләр

Чыганаклар

• Гайнулла Шәйхиевның "Металингвистика өлкәсендәге хезмәтләре"
• Остров, устремлённый в будущее. Рафаэль МИРГАЗИЗОВ, Газета Республика Татарстан. № 87-88 (24384), 3.05.2001
• Валиуллина, Алсу. Скажи, как тебя зовут, и я скажу, кто ты (рус.), Аргументы и факты в Татарстане / Татар-информ (1997-03-04), бит  2 (номер 10'97).  «Вы никогда не задавались вопросом, почему стол называется "столом", солнце - "солнцем", а счастье - "счастьем"? Что кроется за определенным набором звуков, именуемым "слово"? Ответить на эти вопросы вам сможет казанский учёный, физик по профессии и лингвист по призванию, Гайнулла бине Фарид ШАЙХИЕВ.»

• Кувшинова, Ольга. Тайна мира — в звуках слова (рус.), Казанские ведомости (1997-08-29), бит  5, №163/164 (1519/1520).  «"Врождённое многоязычие каждого" — так назывался доклад, с которым выступил на международном симпозиуме "Феномены природы. Экология человека", состоявшемся весной в Казани, Гайнулла Шайхиев. Учёный утверждает: смысл звуков, составляющих все языки мира, одинаков.»

• Масуд-Гали Хаким. Казанец подошёл к разгадке тайны слова (рус.), Жизнь-Казань (2003-03-12), бит  2, №11 (82).  «Недавно мы простились с ним навсегда. Перед смертью казанский учёный Гайнулла Шайхиев сделал сенсационное открытие. "Бомба" должна была разорваться нынешней весной в Гумбольдтском университете.»