Franciszek Stefan Raczyński

Franciszek Stefan Raczyński (ur. 1648, zm. 1689) – polski magnat, syn Zygmunta. Podział spadku po jego pierwszym małżeństwie przyczynił się do rozdziału rodu Raczyńskich na dwie linie: wielkopolską i kurlandzką.

Jego pierwsza żona – Anna Urszula Heidenstein (pochodząca z zamożnego, niemieckiego rodu, prawdopodobnie dama dworu królowej Eleonory Habsburżanki, małżonki Michała Korybuta Wiśnioweckiego), wstępując w związek małżeński w 1680, otrzymała od królowej dar w postaci biżuterii z brylantami, włączając go do swojej i tak już pokaźnej kolekcji klejnotów. Zmarła jednak już pięć lat później – w 1685. Pozostawiła syna Zygmunta (ur. 1685) i prawdopodobnie dwie córki: Katarzynę i Eleonorę. Raczyński jeszcze w 1685 poślubił nieznaną bliżej w źródłach historycznych panią Powalską. Miał z nią jednego syna – Andrzeja (ur. 1686). Sam zmarł w 1689, a w momencie jego śmierci żadne z tych dzieci nie było pełnoletnie (opiekę sprawował nad nimi stryj Jan, a po jego śmierci starsi bracia ojca: Michał i Piotr). Po osiągnięciu pełnoletności Zygmunt i Andrzej rozpoczęli (w imieniu swoim oraz sióstr) spór o majątek rodziców, a zwłaszcza o klejnoty matki, o których dalszych losach nic nie wiadomo. Ród Raczyńskich podzielił się w tym czasie na dwie odrębne i zwaśnione linie: kurlandzką (zubożałą) i wielkopolską (żyjącą w bogactwie).