Franciszek Juszczyk

Franciszek Juszczyk (ur. 9 października 1890 w Żegocinie, zm. 8 listopada 1950 w Kłodzku) – podpułkownik (proboszcz) Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, dziekan Okręgu Korpusu Nr VIII, we wrześniu 1939 r. szef duszpasterstwa 44 Dywizji Piechoty Rezerwowej.

Syn Jana i Katarzyny z Bobowskich. Absolwent liceum w Bochni i seminarium duchownego w Przemyślu, w którym to mieście przyjął w dniu 5 lipca 1914 r. święcenia kapłańskie. Początki jego posługi duszpasterskiej to pełnienie funkcji wikariusza w parafii Brzostek (do grudnia 1915 roku).

W dniu 14 grudnia 1915 r. mianowany został kapelanem wojskowym armii austriackiej. Przebywał z żołnierzami podczas walk na froncie rumuńskim i włoskim (od lutego 1917 roku do stycznia 1918 r.), a następnie pełnił posługę w Przemyślu i Samborze. Z końcem października 1918 r. rozpoczął pełnienie ochotniczej służby w Wojsku Polskim (był sanitariuszem i kapelanem w szpitalu w Jarosławiu). Awansowany do stopnia kapitana został ze starszeństwem z dnia 5 grudnia 1918 r. Z tym samym dniem został przydzielony jako kapelan do Grupy Operacyjnej Henryka Minkiewicza, z którą odbył kampanię zimową pod Chyrowem. W dniu 3 lipca 1919 r. został mianowany na stopień majora. Dalsza jego posługa duszpasterska to służba w 3 Dywizji Piechoty Legionów, 7 Dywizji Piechoty, dowództwie Wileńskiego Okręgu Etapowego, 7 Armii, dowództwie Mołodeczańskiego Okręgu Etapowego (przydzielonego do 1 Armii), kieleckim Szpitalu Okręgowym oraz ponownie w 7 Dywizji Piechoty. Od dnia 10 grudnia 1921 r. do I połowy 1934 roku zajmował stanowisko proboszcza parafii wojskowej w Przemyślu.

Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu starszego kapelana (majora), wśród duchownych wyznania rzymsko-katolickiego, ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 r. i 30. lokatą. Przynależał wówczas ewidencyjnie do Kurii Biskupiej. W roku 1923 zajmował już 26. lokatę w swoim starszeństwie i znajdował się na ewidencji Kierownictwa Rejonu Duszpasterstwa Katolickiego w Przemyślu. Był wówczas odznaczony Krzyżem Walecznych. W roku 1924 zajmował, w randze starszego kapelana, 24. lokatę w starszeństwie pośród kapłanów wyznania katolickiego i pełnił jednocześnie funkcję kapelana garnizonu Przemyśl - miasto. W roku 1928 i 1929 zajmował 20. lokatę wśród starszych kapelanów ze swego starszeństwa (ewidencyjnie przynależał do Szefostwa Duszpasterstwa Okręgu Korpusu Nr X), a w roku 1930 - 16. lokatę. Pozostając na stanowisku administratora parafii wojskowej w Przemyślu, zajmował w 1932 roku 9. lokatę wśród starszych kapelanów (majorów) obrządku rzymsko-katolickiego w swoim starszeństwie. Od kwietnia 1933 r. do lutego 1934 roku pełnił również obowiązki kapelana w Szpitalu Okręgowym nr 10.

Z dniem 13 czerwca 1934 r. został przeniesiony przez biskupa polowego Józefa Gawlinę na stanowisko administratora parafii wojskowej we Włocławku. Od tego czasu pełnił również funkcję kapelana 14 pułku piechoty. Awansowany na stopień podpułkownika (proboszcza) w duchowieństwie wojskowym został ze starszeństwem od dnia 19 marca 1937 r. i 1. lokatą. W roku 1938 ks. Franciszek Juszczyk znalazł się w składzie komisji zajmującej się opracowaniem jednodniówki z okazji 20-lecia powstania 14 pułku piechoty z Włocławka. Na dzień 23 marca 1939 r. nadal pełnił funkcję administratora parafii Włocławek i jednocześnie piastował stanowisko dziekana Okręgu Korpusu Nr VIII. W dniu 30 sierpnia 1939 r. został przeniesiony do 67 pułku piechoty z Brodnicy. Podczas kampanii wrześniowej zajmował stanowisko szefa duszpasterstwa 44 Dywizji Piechoty Rezerwowej, a podczas obrony Warszawy - szefa służby duszpasterstwa w dowództwie odcinka Warszawa - Praga.

Uniknął niewoli, pod pseudonimem „Świrad” działał w konspiracji. W latach 1940 - 1944 pełnił funkcję kapelana Wojskowego Szpitala Ujazdowskiego i zastępcy naczelnego kapelana Armii Krajowej (posiadał przydział do Komendy Głównej Armii Krajowej). 4 sierpnia 1944 r. został przez Niemców ewakuowany wraz z całym szpitalem. Podczas powstania warszawskiego został schwytany przez Niemców i skazany na karę śmierci, której szczęśliwie uniknął. Po upadku Sadyby wraz z ludnością cywilną wyszedł z Warszawy. Został ewakuowany wraz ze szpitalem do Krakowa, gdzie pełnił posługę kapelana w szpitalu przy ul. Kopernika. Potem osiadł w Kłodzku, gdzie został dziekanem tamtejszej katedry.

Ksiądz podpułkownik Franciszek Juszczyk zmarł w dniu 8 listopada 1950 roku w Kłodzku. Pochowany został na cmentarzu w rodzinnej Żegocinie. Znany był również jako wspaniały kaznodzieja i literat.

• kapitan (kapelan) – 5 grudnia 1918 r.
• major (starszy kapelan) – 1 czerwca 1919 r., 30. lokata (zweryfikowany w tym stopniu i z tą lokatą został dekretem z dnia 3 maja 1922 r.)
• podpułkownik (proboszcz) – 19 marca 1937 r., 1. lokata

• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy”
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Srebrny Medal za Długoletnią Służbę
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
• Gwiazda Przemyśla
• Odznaka Honorowa „Orlęta”
• Odznaka Frontu Litewsko-Białoruskiego
• Odznaka Pamiątkowa 14 Pułku Piechoty
• Krzyż Wojskowy Karola
• Srebrny Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych

• Zasłużeni dla Ziemi Żegocińskiej. [dostęp 2018-08-30].
• Powstańcze biogramy - Franciszek Juszczyk. [dostęp 2018-08-30].
• Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918-1939. Wydawnictwo Adam Marszałek, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935 - 1939. Warszawa: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2018-08-30].
• Rocznik oficerski 1923. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1923. [dostęp 2018-08-30].
• Rocznik oficerski 1924. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1924. [dostęp 2018-08-30].
• Rocznik oficerski 1928. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1928. [dostęp 2018-08-30].
• Rocznik oficerski 1932. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1932. [dostęp 2018-08-30].
• Wykaz duchowieństwa wojskowego oraz parafii, kościołów i kaplic wojskowych wyznania katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej na 1928 rok. Polowa Kuria Biskupia. Warszawa, 1928. [dostęp 2018-08-31].
• Wykaz duchowieństwa wojskowego oraz parafii, kościołów i kaplic wojskowych wyznania katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej na 1929 rok. Polowa Kuria Biskupia. Warszawa, 1929. [dostęp 2018-08-31].
• Wykaz duchowieństwa wojskowego oraz parafii, kościołów i kaplic wojskowych wyznania katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej na 1930 rok. Polowa Kuria Biskupia. Warszawa, 1930. [dostęp 2018-08-31].
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939: stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Księgarnia Akademicka Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
• Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota 1939-1945. Zeszyt 13. Londyn: Polish Institute, 1973.
• Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota 1939-1945. Zeszyt 16. Londyn: Polish Institute, 1974.

• Zasłużeni dla Ziemi Żegocińskiej - ks ppłk Franciszek Juszczyk. [dostęp 2018-08-30].
• Powstańcze biogramy - Franciszek Juszczyk. [dostęp 2018-08-31].