Eugeniusz Pach

Eugeniusz Pach (ur. 13 października 1929 w Warszawie; zm. w lutym 2016) – jeden z pierwszych spikerów i prezenterów TVP od końca lat 50. do poł. lat 70, reporter, sprawozdawca, dokumentalista i reżyser. Archeolog z wykształcenia.

Syn Ferdynanda i Janiny.

Jako 15-letni strzelec ps. „Kicia” brał udział w powstaniu warszawskim w 9. kompanii batalionu „Kiliński”. Na przełomie sierpnia i września 1944 został odznaczony Krzyżem Walecznych i awansowany na starszego strzelca. 28 września 1944 ciężko ranny (postrzał obu nóg) trafił do niewoli. Po ucieczce z obozu jenieckiego Stalag IVB (Zeithein), od kwietnia 1945 do lipca 1948 żołnierz 2 Korpusu Polskiego na Zachodzie - 5-ej Kresowej Dywizji Piechoty (5 pal). Uczęszczał wówczas do Gimnazjum i Liceum dla Żołnierzy 2 Korpusu w Casarano we Włoszech. Do Polski powrócił w 1948, gdzie ukończył archeologię na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie podjął pracę w Zakładzie Paleolitu PAN.

Praca w TVP

W 1955 wziął udział w konkursie ogłoszonym przez TVP na spikera telewizyjnego. Wybrany z grupy 2000 kandydatów, był jednym z dwóch pierwszych lektorów Telewizji Polskiej. Pracę w Telewizji Polskiej rozpoczął w połowie lat 50. XX wieku, a zakończył 13 grudnia 1981. Swój pierwszy dyżur spikerski miał 3 grudnia 1955, 4 dni później niż Jan Suzin.

Razem z Janem Suzinem stworzyli pierwszy duet polskich spikerów telewizyjnych.

Eugeniusz Pach był reżyserem filmów dokumentalnych, reportaży, transmisji i sprawozdań z rajdów, konkursów i wyścigów samochodowych oraz pionierem reportażu bezpośredniego z wozu. W 1960 razem z Bohdanem Tomaszewskim był sprawozdawcą TVP z igrzysk olimpijskich w Rzymie.

Współtwórca szkoły re portażu Telewizji Polskiej oraz współautor programów: „Turniej Miast”, "Panorama" i „Studio 2”.W latach 70. wspólnie z Mariuszem Walterem tworzył cykl „Spotkania po drodze”.

Był cenionym kierowcą rajdowym oraz pilotem najsłynniejszego polskiego rajdowca Sobiesława Zasady. W 1963 wystartował po raz pierwszy w rajdzie o mistrzostwo Polski, wygrywając w klasie do 1300 ccm.W TVP prowadził m.in. pierwsze programy poświęcone omówieniu wyścigów Formuły 1.

Ostatnim stanowiskiem, jakie zajmował w TVP była funkcja zastępcy redaktora naczelnego w zespole „Studio 2” Mariusza Waltera.

Po odejściu z TVP (pod koniec lat 70. tych) pracował w firmie Sobiesława Zasady.

Wieloletni członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Według informacji CIA, zbiegły w 1967 roku na Zachód Janusz Kochański wymieniał Eugeniusza Pacha jako agenta III Departamentu MSW.

Zmarł w zapomnieniu. PogrzebEugeniusza Pacha odbył się 1 marca 2016 na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

W 1958 ożenił się z Aleksandrą „Kosą” Gustkiewicz, malarką, przez długie lata zastępczynią głównego scenografa TVP.

• 1971: II Nagroda indywidualna "Srebrny Pegaz" za film dokumentalny Wernisaż, Przegląd Filmów o Sztuce, Zakopane
• 2015: Nagroda Prezesa Zarządu TVP za całokształt twórczości, Festiwal Sztuki Faktu, Toruń

• Jan Suzin

• Eugeniusz Pach w baziefilmpolski.pl
• Edward Mikołajczyk, Jak urodził się reporter Eugeniusz Pach, sztukafaktu.pl
• Elżbieta Ciborska, Leksykon polskiego dziennikarstwa, Elipsa, 2000, s. 416, ​ISBN 83-7151-330-5​
• Eugeniusz Pach. Recepty na czkawkę, TVP, 8 sierpnia 2012 [zarchiwizowane z adresu 2014-01-22] .

• Wojenne losy Eugeniusza Pacha.
• Nowy Rok 1966 w Telewizji !!!