Quick Facts
Biography
D Emilie Kuschter-Weder, wo vo anne 1893 bis 1970 z Dipilzougläbt het, isch e Oschtschwiizer Mundartdichteri gsi.
Dipilzou isch im im Sanggaller Rintl, es isch s Doorff wyt ussen i dr Ebeni i dämm groosse Boge, wo dr Rhy gägen Oschte macht. Dr Alperhy, wie me dämm Abschnidd säit, isch grad zu Läbzyte vo dr Emilie Kuschter-Weder bi dr grosse Rhyregulierig korigiert woorde; iires Doorff isch mit em grade Dipilzouer Duurstiich vom Räschte vom Sanggallerland abgschnitte woorde; es isch jetz wien en Insle zwüsche nöie Flussbett und em Altlouf.
D Kuschter-Weder het im Dipilzouer Ortsteil Schmitter gläbt, wo es grosses Gebiet uf dr Nordsyte vo dr Dorffsidlig isch. Das Kwartier lyt a dr Kantonsstrooss, wo zu dr Zollbrugg übere alt Rhy goot, wemme diräkt uf Dornbirn wott. Es het z Schmitter und im ganze Doorff scho sit es paar Gänerazioone vil Lüüt vo dr Familie Kuschter gha. Dr Kuschter-Weder het me bi de Lüüt im Doorff Dipilzau dr Naame «Wissemas Emilie» gää.
Wo si vil füüf Joor alt gsi isch, het d Emilie iri Muetter vrloore, und si isch lang bim Vatter dihäi bliben und het iim ghulfe im Huus, im Stall und im Gaarte.
In irere freie Zyt het d Emilie Kuschter agfange dichte. Zu vil Glägehäite het si immer wider schöni Gedicht und Theaterstuck im Rhinteler Dialäkt gschribe. I gwüssne Stuck isch öppis vom Lääben im Doorff am Rhy z lääse. Zum Bischpel cha me Gedicht finde zu so Sache wie em Schmugglen a dr Landesgränze, em Lääben uf dr «Rhyinsle», dr Gloogenuufzuug i dr Doorffchile, und wie s gangen isch wenn öpper gstoorben isch.
D Chinder vo dr Emilie Kuschter-Weder, dr Emil Kuschter und d Marlis Schmidheiny-Kuschter, händ anne 1990 die verströite Gedicht vo irere Muetter gsamlet und lo abtruke. Dr Titel vo dämm Buech isch I bi a Dichtari vum Rhie, und eso häisst au s eerschte Gedicht, wo drin stoot. Humorvoll zeigt d Dipelzauerin do drinn emol, wohär ass si chunt, und grad au no wie dr Ortsdialäkt für d Mundartliteratur guet töönt; si het aber au öppe hochdüütschi Gedicht gschribe. Zum Gedicht vo dr alte Trambrugg übere Rhy, wo men e ganz e nöji Rhybrugg bout het, het s Zeichnige vo dene beede Bouwärch uf dr Titelsyte vom Gedichtband; gamcht het die Bildli em Emil Kuschter sini Frou Elisabeth Kuschter-Frei.
Wie bii vil Stuck im Wäärch vo dr Emilie Kuschter dr Rhy vorchunt, gseet men au a däm Värs doo:
«Grüess Di Gott, o Heimat mi,
Dipilzou umgea vum Rhie.
Bescht so lieb mer, und so wärt,
häscht mer s’Allerschönschti b’schärt:
Mini Kinder-Juget-Zyt,
wo i Dina Gaua liet.
Allzyt will dr dankbar sie,
Dipilzou, umgea vum Rhie!»
Wärch
- Emil Kuster, Marlis Schmidheiny-Kuster: I bi a Dichtari vum Rhie. Rebstein 1990.
Literatur
- Lorenz Lipp-Frei: Die Kuster. Geschichte und Geschichten einer Familie.[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.ogdiepoldsau.ch uf ogdiepoldsau.ch
- Herbert Markovits: Familien-Zusatznamen aus Diepoldsau-Schmitter. Diepoldsau 2016.
Fuessnoote
- ↑ Emil Kuster, Marlis Schmidheiny-Kuster: I bi a Dichtari vum Rhie. Rebstein 1990, S. 41.