Daniel Wyszogrodzki

Daniel Stanisław Wyszogrodzki – polski tłumacz i autor, także dziennikarz muzyczny. Doktor nauk humanistycznych, wykładowcaAkademii Teatralnej w Warszawie, kuratorTeatru Starego w Lublinie.

Ukończył VIII LO im. Władysława IV w Warszawie, absolwent Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 80. i 90. przebywał czasowo w Nowym Jorku. Współpracował z dwutygodnikiem Radar (1985-1987) oraz z miesięcznikami Magazyn Muzyczny (1985-1987) i Tylko Rock 1991-1993. W latach 1991-2011 związany z wydawaną w Nowym Jorku gazetą Nowy Dziennik – Polish Daily News (m.in. jako korespondent krajowy). W latach 1993-1995 korespondent Radia Kolor w Nowym Jorku, współpracownik Programu I Polskiego Radia w latach 2003-2005. Związany z wieloma krajowymi czasopismami muzycznymi i kulturalnymi, m.in. Machina (oryginalna), Muza (redaktor naczelny w latach 2002–2004) i Jazz Forum (od 1998 do chwili obecnej). W latach 2003-2013 współpracował z magazynem Zwierciadło, gdzie prowadził dział recenzji płytowych i przeprowadzał wywiady z gwiazdami muzyki, takimi, jak: Anna Netrebko, Cecilia Bartoli, Diana Krall, Norah Jones, Alicia Keys, Youssou N’Dour czy Tomasz Stańko. Od 2018 prowadzi bloga „Dan Session” na anglojęzycznym portalu TheFirstNews.com.

Autor książki biograficznej Satysfakcja – The Rolling Stones (sześć wydań, pierwsze w 1989) oraz poetyckich przekładów książek Leonarda Cohena Księga tęsknoty (Book Of Longing, Rebis 2006), Księga miłosierdzia (Book of Mercy, Rebis 2017) i Płomień (The Flame, Rebis 2018). Tłumaczył wybrane komiksy Hergé’a z serii Przygody Tintina (Egmont Polska, 2011).

Jest redaktorem wielu edycji płytowych z archiwaliami polskiej muzyki popularnej (m.in. Złota kolekcja Pomaton EMI), z których seria Świecie nasz – dzieła wszystkie Marka Grechuty (15 CD) otrzymała Nagrodę Muzyczną Fryderyka 2001 w kategorii album roku reedycja/nagranie archiwalne. Na zamówienie Polskiego Radia opracował serię fonograficzną Marek Grechuta – koncerty (2014, 2015).

Przygotował wiele przekładów filmowych na potrzeby telewizji (fabuła i dokument), tłumacząc również filmy muzyczne i musicale, m.in. West Side Story, The Sound Of Music, Żółta łódź podwodna, Ned Kelly, Yentl, filmy Elvisa Presleya. Tłumaczy teksty śpiewających poetów (m.in. Leonard Cohen, Bob Dylan), bardów ludowych (Woody Guthrie) i tradycyjne utwory amerykańskiej muzyki folk.

Jest autorem tekstów piosenek dla Seweryna Krajewskiego, Łukasza Zagrobelnego i Krzysztofa Krawczyka, (m.in. przebój numer jeden Mój przyjacielu).

Jest współautorem libretta (wraz z Wojciechem Kępczyńskim) i autorem teksów piosenek do musicalu Akademia Pana Kleksa (Teatr Muzyczny „Roma”, 2007) z muzyką Andrzeja Korzyńskiego. Teatr Muzyczny „Roma” w Warszawie zrealizował w jego przekładzie musicale: Koty (2004), Taniec wampirów (2005), Upiór w operze (2008), Les Misérables (2010), Aladyn JR (2011), Deszczowa piosenka (2012) oraz Mamma Mia! (2015).

Dla Teatru Rozrywki w Chorzowie przygotował przekłady musicali Oliver! (2009), Producenci (2009), Sweeney Todd (2012) oraz Niedziela w parku z Georgem (2014). Teatr Wielki w Poznaniu zrealizował w jego przekładzie polską prapremierę opery dziecięcej Hansa Krásy Brundibár (2009). Jego tłumaczenia piosenek z repertuaru Janis Joplin wykorzystano w monodramie Moja mama Janis w wykonaniu Jolanty Litwin-Sarzyńskiej (Nova Scena Teatru Muzycznego „Roma”, 2005), a piosenki zespołu Antony and the Johnsons złożyły się na przedstawienie Jesteś moją siostrą zrealizowane na Novej Scenie Teatru Muzycznego Roma (2011). Od września 2016 Teatr Stary w Lublinie prezentuje spektakl Boogie Street według Księgi tęsknoty Leonarda Cohena w tłumaczeniu i adaptacji Daniela Wyszogrodzkiego. Jego kolejne przekłady teatralne to Doktor Żywago (Opera i Filharmonia Podlaska, 2017) i Gorączka sobotniej nocy (Teatr Muzyczny w Gdyni, 2018). Renata Przemyk wydała album Boogie Street z jego przekładami piosenek Leonarda Cohena (Agora, 2017), a Krzysztof Krawczyk płytę Wiecznie młody z przekładami piosenek Boba Dylana (Sony, 2017).Od 2015 roku jest wykładowcą Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Pracę doktorską „Stulecie musicalu” obronił wInstytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk pod kierunkiem prof. Anny Nasiłowskiej i prof. Krzysztofa Lipki. Ukazała się w popularnej wersji książkowej jako Ale musicale! (Wydawnictwo Marginesy, 2018). Najnowsze przekłady teatralne Daniela Wyszogrodzkiego to Something Rotten (Teatr Muzyczny w Gdyni, 2021), Pretty Woman (Teatr Muzyczny w Łodzi, 2020) oraz Tajemniczy ogród (The Secret Garden) z muzyką Lucy Simon.

Teatr Muzyczny „Roma” w Warszawie

• Koty (muz. Andrew Lloyd Webber, reż. Wojciech Kępczyński, 2004) – przekład
• Taniec wampirów (muz. Jim Steinman, reż. Cornelius Baltus, 2005) – przekład
• Akademia Pana Kleksa (muz. Andrzej Korzyński, reż. Wojciech Kępczyński, 2007) – libretto (z Wojciechem Kępczyńskim) i słowa piosenek
• Upiór w operze (muz. Andrew Lloyd Webber, reż. Wojciech Kępczyński, 2008) – przekład
• Les Misérables (muz. Claude-Michel Schönberg, reż. Wojciech Kępczyński, 2010) – przekład
• Aladyn JR (muz. Alan Menken, reż. Wojciech Kępczyński, 2011) – przekład
• Deszczowa piosenka (muz. Nacio Herb Brown, reż. Wojciech Kępczyński, 2012) – przekład
• Mamma Mia! (muz. Benny Andersson i Björn Ulvaeus, reż. Wojciech Kępczyński, 2015) – przekład

Teatr Rozrywki w Chorzowie

• Oliver! (muz. Lionel Bart, reż. Magdalena Piekorz, 2009) – przekład
• Producenci (muz. Mel Brooks, reż. Michał Znaniecki, 2009) – przekład
• Sweeney Todd (muz. Stephen Sondheim, reż. Andrzej Bubień, 2012) – przekład
• Niedziela w parku z Georgem (muz. Stephen Sondheim, reż. Andrzej Bubień, 2014) – przekład

Teatr Wielki w Poznaniu

• Brundibar (muz. Hans Krása, reż. Beata Redo-Dobber, 2009) – przekład

Opera i Filharmonia Podlaska

• Doktor Żywago (muz. Lucy Simon, reż. Jakub Szydłowski, 2017) – przekład

Teatr Muzyczny w Gdyni

• Gorączka sobotniej nocy (muz. Bee Gees, reż. Tomasz Dutkiewicz, 2018) – przekład

• Satysfakcja – The Rolling Stones (Wydawnictwo Łódzkie, 1989)
• Satysfakcja – 30 lat The Rolling Stones (BGW, 1993)
• Satysfakcja – The Rolling Stones (Iskry, 1998)
• Satysfakcja – The Rolling Stones 1962-2002 (In Rock, 2002)
• Leonard Cohen, Księga tęsknoty (przekład, Rebis, 2006, 2013)
• Satysfakcja – 50 lat The Rolling Stones (In Rock, 2013)
• Leonard Cohen, Księga miłosierdzia (przekład, Rebis, 2017)
• Satysfakcja – Historia The Rolling Stones (In Rock, 2018)
• Leonard Cohen, Płomień (przekład, Rebis, 2018)
• Ale musicale! (Wydawnictwo Marginesy, 2018)

Antologie (jako redaktor)

• Skaldowie – Antologia (3 CD, Pomaton EMI, 2000)
• Marek Grechuta – Świecie nasz (15 CD, Pomaton EMI, 2001, rozszerzenie 2005)
• Jacek Kaczmarski – Syn marnotrawny (22 CD, Pomaton EMI, 2004)
• Władimir Wysocki – Wysocki w Paryżu (2 CD, MTJ/Le Chant Du Monde, 2005)
• Seweryn Krajewski – Przemija uroda w nas (9 CD, MTJ, 2005)
• The Best Musicals… Ever! (4 CD, EMI Music Poland, 2009)
• Marek Grechuta – koncerty (6 CD, Polskie Radio, 2015)

Złota kolekcja Pomaton EMI (jako redaktor)

• Marek Grechuta – Dni, których nie znamy (Pomaton EMI, 1999)
• Czesław Niemen – Czas jak rzeka (Pomaton EMI, 2000)
• Skaldowie – Wszystko kwitnie wkoło (Pomaton EMI, 2001)
• Leszek Długosz – Także i ty (Pomaton EMI, 2001)
• Seweryn Krajewski – Pogoda na szczęście (Pomaton EMI, 2001)
• Krzysztof Klenczon – Pożegnanie z gitarą (Pomaton EMI, 2001)
• Stan Borys – Idę drogą nieznaną (Pomaton EMI, 2002)
• Czerwone Gitary – Nie spoczniemy (Pomaton EMI, 2002)
• Trubadurzy – Cóż wiemy o miłości (Pomaton EMI, 2002)
• Gintrowski, Kaczmarski, Łapiński – Pokolenie (Pomaton EMI, 2003)
• Jacek Kaczmarski – Źródło (Pomaton EMI, 2003)
• Różni Wykonawcy – Lata 60-te: Kwiaty we włosach (Pomaton EMI, 2003)
• Różni Wykonawcy – Lata 70-te: Czas relaksu (Pomaton EMI, 2003)
• Marek Grechuta vol. 2 – Gdzieś w nas (Pomaton EMI, 2004)
• Zbigniew Namysłowski – Sprzedaj mnie wiatrowi (2 CD Pomaton EMI, 2004)

Złote płyty

• Daj mi drugie życie – Krawczyk & Bregović (BMG, 2001) – teksty
• Koty – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2004) – przekład
• Akademia Pana Kleksa – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2007) – teksty
• Les Misérables – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2011) – przekład
• Deszczowa piosenka – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2013) – przekład

Platynowe płyty

• Taniec wampirów – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2006) – przekład
• Upiór w operze – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2008) – przekład
• Mamma Mia! – Teatr Muzyczny „Roma” (TM ROMA, 2016) – przekład