Chaophraya Phichaiyat (Dan Bunnak
Quick Facts
Biography
มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพิชัยญาติ นามเดิม ดั่น บุนนาค (6 มิถุนายน พ.ศ. 2418 – 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2489) อดีตประธานรัฐสภา (ประธานสภาผู้แทนราษฎร) และอธิบดีศาลฎีกา
ประวัติ
เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค)เป็นบุตรของพระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค) กับนางสงวน เกิดเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2418 ที่บ้านเลขที่ 107 ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งธนบุรี ตำบลบางยี่ขัน อำเภอบางกอกน้อย จังหวัดธนบุรี (ปัจจุบันเป็น แขวงบางยี่ขัน เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร) สมรสกับคุณหญิงแสง (สกุลเดิม อารยะกุล) มีบุตร-ธิดาชื่อ หลวงเมธีนฤปกร (สดวก บุนนาค) ธิดาชื่อสดับและสดม เป็นนางพระกำนัลในรัชกาลที่ 7 ซึ่งต่อมาได้สมรสกับพระสุนทรวาจนา (สนุทร สาลักษณ) บุตรของมหาเสวกโท พระยาศรีภูริปรีชา (กมล สาลักษณ) และคุณหญิง (พึ่ง) ศรีภูริปรีชา
เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค)เคยดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา-ประธานสภาผู้แทนราษฎร 1 สมัยคือ 2 กันยายน พ.ศ. 2475 - 10 ธันวาคม พ.ศ. 2476
ลำดับบรรดาศักดิ์
- 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 เป็น หลวงเมธีนฤปกร ถือศักดินา ๖๐๐
- 16 มกราคม พ.ศ. 2446 เป็น พระเมธีนฤปกร ถือศักดินา ๘๐๐
- 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2451 เป็น พระยากฤติกานุกรณกิจ ถือศักดินา ๕๐๐๐
- พ.ศ. 2467 เป็น เจ้าพระยาพิชัยญาติ บรมธรรมิกนาถมหาสวามิภักดิ์ อัครวโรปถัมภ์นิติวิธาน พิศาลยุกติธำรง สุทธิประสงค์อาชวาศรัย ศรีรัตนตรัยสรณธาดา อภัยพิริยบรมกรมพาหุ ดำรงศักดินา 10,000
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งไทยและต่างประเทศ ดังนี้
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย
- พ.ศ. 2467 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2462 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
- พ.ศ. 2458 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
- พ.ศ. 2482 – เหรียญพิทักษ์รัฐธรรมนูญ (พ.ร.ธ.)
- พ.ศ. 2484 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามอินโดจีน (ช.ร.)
- พ.ศ. 2466 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
- พ.ศ. 2468 – เหรียญศารทูลมาลา (ร.ศ.ท.)
- พ.ศ. 2485 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)
- พ.ศ. 2469 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
- พ.ศ. 2454 – เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 6 (ร.จ.ท.6)
- พ.ศ. 2440 – เหรียญประพาสมาลา (ร.ป.ม.)
- พ.ศ. 2446 – เหรียญทวีธาภิเศก (ท.ศ.)
- พ.ศ. 2450 – เหรียญรัชมงคล (ร.ร.ม.)
- พ.ศ. 2451 – เหรียญรัชมังคลาภิเศก รัชกาลที่ 5 (ร.ม.ศ.5)
- พ.ศ. 2454 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 6 (ร.ร.ศ.6)
- พ.ศ. 2468 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)
- พ.ศ. 2471 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)
- พ.ศ. 2484 – เหรียญกาชาดสรรเสริญ
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ
- เบลเยียม :
- พ.ศ. 2470 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์เลออปอลที่ 2 ชั้นที่ 1
ถึงแก่อสัญกรรม
เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) ถึงอสัญกรรม เมื่อ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 อายุ 71 ปี
ลำดับสาแหรก
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
16. เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
17. เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. พระยาอิศรานุภาพ (เอี่ยม บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. หม่อมหงิม บุนนาค | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. พระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. พระศรีทรงยศ (เนียม) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. คุณหญิงนิ่ม อิศรานุภาพ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. สงวน บุนนาค | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
16. เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
17. เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. พระยาอิศรานุภาพ (เอี่ยม บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. หม่อมหงิม บุนนาค | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. พระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. พระศรีทรงยศ (เนียม) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. คุณหญิงนิ่ม อิศรานุภาพ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. สงวน บุนนาค | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||