Quick Facts
Biography
Bronisław Zygmunt Siwik (ur. 20 grudnia 1876 lub 1878 w Kaliszu, zm. 19 stycznia 1933 w Warszawie) – prawnik, publicysta, działacz PPS i Społem.
Był synem Stanisława i Heleny z Barańskich, kalwinistów. Po ukończeniu sławnego Męskiego Gimnazjum Klasycznego w Kaliszu rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, które jednak z niewiadomych powodów przerwał. Udał się następnie do Zagłębia Dąbrowskiego i podjął tam pracę jako urzędnik w fabryce "Fitzner i Gamper" w Sosnowcu. Jednocześnie działał z polecenia PPS, do której wstąpił w 1904, jako kierownik pracy Uniwersytetu Robotniczego i redaktor czasopisma "Górnik". Aresztowany dzięki prowokacji 15 czerwca 1907, został skazany na 3 lata zesłania do Rosji, do guberni Wiatka, gdzie przebywał do 1909. Od tego roku w czasie całej I wojny światowej mieszkał w Petersburgu, gdzie wydawał polski dwutygodnik "Promień Poranny" i od 1917 "Głos Robotnika i Żołnierza". W 1916 roku był członkiem Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. Działał oprócz tego w konspiracyjnym Związku Patriotów w bliskiej współpracy z legionami Piłsudskiego. W czasach poprzedzających obie rewolucje rosyjskie Siwik wielokrotnie wypowiadał się przeciwko internacjonalizmowi skrajnej lewicy polskiej i rosyjskiej, za powstaniem niepodległych organizmów narodowych, odrzucał tezę tzw. "dyktatury proletariatu". Pod koniec sierpnia 1917 ustąpił w związku z bolszewizacją poglądów polskich socjalistów w Piotrogrodzie ze stanowisk redakcyjnych; opublikował jeszcze broszurę "O bolszewizmie", w której ostrzegał przed bolszewikami i przeciwstawiał im umiarkowany socjalizm reprezentowany przez Piłsudskiego i Daszyńskiego. Po całkowitym zbolszewizowaniu sekcji piotrogrodzkiej PPS Siwik wystąpił z partii w grudniu 1917.
Po powrocie Siwika do Polski w 1918 powołano go na wysokie stanowisko urzędnicze w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej: był naczelnikiem Wydz. Sekcji Kas Chorych, a potem dyrektorem okręgowego ZUS w Warszawie. Wstąpił ponownie do PPS i w 1919 został wybrany radnym m.st. Warszawy z ramienia tej partii. W 1920 wstąpił jako ochotnik do WP i wziął jako żołnierz piechoty udział w bitwie pod Surażem, stoczonej z wojskami bolszewickimi.
Po zwycięskiej wojnie Siwik powrócił do działalności publicystycznej i pisał w dziennikach PPS, jak Robotnik, Przedświt i Kalendarz Robotniczy; oprócz tego był jednym z najpłodniejszych publicystów piłsudczykowskich w ich organie Droga. W kwestii narodowościowej reprezentował poglądy zbliżone do Piłsudskiego: pragnął odtworzyć Rzeczpospolitą w jej granicach przedrozbiorowych jako federację wolnych narodów. Działał także w ruchu spółdzielczym i po usunięciu komunistów Bieruta i Tołwińskiego z naczelnych władz Związku "Społem" został prezesem Rady Nadzorczej tej organizacji. W 1929 ponownie opuścił PPS, które po przewrocie majowym znalazło się w opozycji do polityki Marszałka.
Od 1928 do śmierci Siwik piastował stanowisko dyrektora PZU Pracowników Umysłowych. Był dwukrotnie żonaty, potomstwa nie pozostawił.
Został pochowany na cmentarzu kalwińskim w Warszawie (K, 2, 32).
Bibliografia
- Prace Bronisława Siwika
- Na przełomie, Sankt Petersburg 1916
- Na marginesie chwili, Sankt Petersburg 1916
- Do Maksyma Gorkija o drogach rozwoju narodów, Sankt Petersburg 1916
- Sprawa polska w oświetleniu przeciwieństw klasowych, Sankt Petersburg 1918
- O bolszewizmie, Petersburg i Warszawa 1918
- O demokracji, Warszawa 1920
- Prawda niemiecka o ubezpieczeniach społecznych w Polsce, Gleiwitz 1920
- Die deutsche Wahrheit über die Sozialversicherungen in Polen, Kreuzburg 1921
- Państwo a społeczność narodowa, Warszawa 1921
- W walce o prawdę, Warszawa 1928
- Literatura o Bronisławie Siwiku
- Bogdan Suchodolski, Ideały kultury a prądy społeczne, Warszawa 1933
- Jadwiga i Eugeniusz Szulcowie, Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie, Warszawa 1989
- Polski Słownik Biograficzny