Bogumił Jasinowski

Bogumił Jasinowski (ur. 26 marca 1883 w Warszawie, zm. 1969 w Londynie) – polski historyk filozofii i kultury, profesor Uniwersytetu Wileńskiego.

Był synem Izydora i Heleny z Weintraubów. Ukończył IV gimnazjum w Warszawie (1901), następnie studiował prawo na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim (1901-1905). W kolejnych latach kontynuował studia na uniwersytetach w Berlinie i Monachium (1906-1909, filozofię), w Charkowie (1909-1910, prawo, 1910 kandydat praw) i w Zurychu (1913-1916, 1916 doktorat). Pracował przez kilka lat jako adwokat w Warszawie. W 1918 habilitował się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z historii filozofii i został kierownikiem Katedry Historii Filozofii na tej uczelni. W 1920 objął Katedrę Filozofii w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie (do 1924). Lata 1926-1930 spędził na badaniach z dziedziny historii filozofii w Paryżu, 1930-1931 był docentem w I Katedrze Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1931 przeniósł się na Uniwersytet Wileński, gdzie został profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem Katedry Filozofii. Po wybuchu II wojny światowej wyemigrował do Ameryki Południowej. Nie zaprzestał pracy dydaktycznej, wykładał historię filozofii na uniwersytecie w Buenos Aires (1944-1945), historię filozofii średniowiecznej, neoplatonizm i teorię prawa na uniwersytecie w Santiago de Chile (1945-1954, kierował Katedrą Historii Filozofii Średniowiecznej) oraz historię filozofii na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie w Londynie (1955-1969, kierował Katedrą Historii Filozofii).

W 1930 został członkiem-korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Należał także do Towarzystwa Prawniczego w Warszawie (od 1917), Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie, Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

Zajmował się historią filozofii, historią kultury i nauki oraz prawem państwowym. Określił stanowisko neoplatonizmu w historii filozofii. Badał poglądy filozoficzne i historiozoficzne Gottfrieda Wilhelma Leibniza, Heinricha Rickerta, Wilhelma Windelbanda oraz dorobek socjologiczny Edwarda Abramowskiego. Wykazywał związki między teorią kopernikańską a filozofią neoplatońską, pitagorejską i augustiańską. Interesował się również parlamentaryzmem rosyjskim.

• Parlamentaryzm, Duma Państwowa i reprezentacja polska (1907)
• Teorja doboru naturalnego a teorja poznania (1911)
• O istocie neoplatonizmu i jego stanowisku w dziejach filozofii (1917-1918)
• Die analytische Urteilsehre Leibnizens in ihrem Verhaeltniss zu seiner Metaphysik (1918)
• Historia neoplatonizmu (1918)
• Konflikt rozumu i wiary a rozwój dziejowy filozofii (1922)
• Sur l'esprit veritable de la philosophie italienne (1930)
• Wschodnie chrześcijaństwo a Rosja. Na tle rozbioru pierwiastków cywilizacyjnych Wschodu i Zachodu (1933)
• La renaissance de l'atomisme au XIX s. et ses proemisses historiques (1942)
• Copoernico como sabio, hombre de fe y patriota (1943)
• La revelacion de la Edad Media (1944)
• El problema de la Historia y su lugar en el conocimiento del Derecho (1945)
• Bosquejo pragmatico de Filosofia del Derecho (1946)
• Naturaleza a Historia (1956)
• Saber y dialectica (1957)
• Renacimiento Italiano y Pensamiento Moderno (1968)

• Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J, Wrocław 1983

• Marek Kornat, Bogumił Jasinowski (1883-1969) i jego interpretacja bolszewizmu [1].