Alois Marquardt

Alojzy Marquardt (właśc. Alois Marquardt) (ur. 5 stycznia 1891 w Braniewie, zm. 1 sierpnia 1972 w Kolonii), niemiecki duchowny katolicki, kanonik warmiński, wikariusz generalny i tymczasowy administrator diecezji warmińskiej po II wojnie światowej.

Był synem nauczyciela. Kształcił się w seminarium w Braniewie, święcenia kapłańskie przyjął 28 lutego 1915. W latach 1921-1923 kontynuował studia w Rzymie, wieńcząc je doktoratem prawa kanonicznego. Po powrocie na Warmię pracował w kurii biskupiej, m.in. jako sekretarz i syndyk kurialny. Od lutego 1931 był wikariuszem generalnym diecezji warmińskiej. W grudniu tegoż roku został kanonikiem kapituły warmińskiej, w której pełnił następnie (od 1935) funkcję dziekana i kustosza.

Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Fromborka w lutym 1945 został aresztowany i zmuszony do sporządzenia opisu i pakowania paramentów liturgicznych. Do czerwca 1945 pozostawał w areszcie w Pasłęku, następnie wyjechał do Olsztyna, gdzie pod nieobecność biskupa Kallera próbował wykonywać obowiązki administratora diecezji warmińskiej. Spotkało się to z niechęcią lokalnych władz i pod koniec lipca 1945 ks. Marquardtowi nakazano opuszczenie diecezji. Tuż przed wyjazdem Marquardt wspólnie z kanonikami Franzem Heyduschką i Bruno Schwarkiem przekazał obowiązki administratora diecezji ks. Janowi Hanowskiemu, proboszczowi przy katedrze olsztyńskiej, w charakterze wikariusza kapitulnego.

W ostatnich dniach lipca 1945 ks. Alois Marquardt wyjechał do Berlina, gdzie już po pół miesiąca został zatrzymany przez Rosjan i wywieziony do Moskwy. Przez kilka lat przebywał w więzieniach bez wyroku, ostatecznie stanął przed sądem w styczniu 1951 i został oskarżony o szpiegostwo na rzecz Watykanu. Na prawie pięć lat został zesłany do obozu Aleksandrowsk na Syberii. W diecezji warmińskiej był uważany za nieżyjącego, co wyraziło się m.in. w powierzeniu Wojciechowi (Adalbertowi) Zinkowi funkcji dziekana reaktywowanej kapituły warmińskiej. W rzeczywistości przeżył jednak pobyt na Syberii, w grudniu 1955 powrócił do Niemiec i pracował w charakterze wiceoficjała w sądzie arcybiskupim w Kolonii.

Nosił tytuły kapelana Jego Świątobliwości (1935) oraz protonotariusza apostolskiego.

Bibliografia