Aletta de Klerk

Aletta Johanna de Klerk (Burgersdorp, 9 Januarie 1883 - Potchefstroom, 21 Augustus 1919) was die tweede vrou van ds. W.J. de Klerk en die moeder van oudmin. Jan de Klerk en Susan Strijdom, vrou van eerste minister adv. J.G. Strijdom. Sy was die grootmoeder van oudpres. F.W. de Klerk en dr. Willem de Klerk, akademikus en koerantredakteur.

Aletta Johanna van Rooy was die tweede oudste kind en eerste dogter uit sen. J.C. (Jan) van Rooy (distrik Colesberg, 23 Julie 1859 – Bloemfontein, 10 Julie 1944) se eerste huwelik, op 14 Junie 1880 op Burgersdorp met Aletta Johanna Smit (distrik Burgersdorp, 8 April 1859 – Bethulie 25 Desember 1921). Eindelik was daar ses seuns en vyf dogters. J.C. van Rooy was die derde kind van die stamouers van die familie Van Rooy in Suid-Afrika, J.C. en Anne van Rooy. Ná haar moeder se dood is Aletta se pa nog twee keer getroud, in 1923 met die weduwee Levina Catharina van der Walt (née Duvenage) en in 1935 met die weduwee Helena Hugo. Hy was toe reeds nagenoeg 76 jaar oud.

Van Rooy is met ds. Willem Johannes de Klerk getroud toe hy predikant van Heidelberg was, met as arbeidsveld die hele Oos-Transvaal. Dit het hom maande van die huis af gehou terwyl die moeder alleen met die klein kindertjies moes tuisbly. Sy traktement was maar £200 per jaar, maar in sy eggenote het hy 'n ware lewensmaat gehad wat hulpvaardig en gewillig was om te offer. Vir die seuns is klere van die groengeworde swart lakense klere van die dominee gemaak. Die dominee het self velskoene vir die seuns gemaak tot hulle al groot was.

Gedurende die jare 1911-1919 was die egpaar in Potchefstroom werksaam en daar was nou vier seuns en drie dogters in die gesin. Hier het Aletta uitgeblink as die sorgsame en bekommerde moeder wat trou gewaak het oor die sieklike klein Willem en die gebreklike Lettie. Vir hulle twee het sy alles feil gehad en nooit gerus voordat hulle nie rus nie. Die moeder het altyd die kuns verstaan om vir haar kinders tyd af te sonder. Saam met die kinders het sy gespeel, maar ook weer moes die kinders takies in die huis onder toesig van die moeder verrig.

Gedurende die griepjaar 1918 het sy as lid van die Suid-Afrikaanse Vrouefederasie baie siekes besoek, help bedien en versorg. Maar in 1919 is die hele huisgesin platgetrek deur die epidemie en is die sorgsame moeder op die jeugdige ouderdom van 36 jaar oorlede, en vyf dae ná haar klein Lettie. Haar mees uitstaande kenmerk was 'n besondere innemende vriendelikheid. Daar was altyd 'n opregte vriendelike toegeneentheid vir elkeen met wie sy in aanraking gekom het. Gevolglik was die pastorie die bymekaarkomplek waarheen baie mense veral Sondae, na afloop van die dienste gekom het.

• (af) Die Gereformeerde Vroueblad. 1959. Die Gereformeerde vrou 1859-1959. Potchefstroom: Potchefstroom Herald.