Aleksander Gniewosz
Quick Facts
Biography
Aleksander Gniewosz herbu Rawicz (ur. 13 października 1920 we Lwowie, zm. 28 października 2003 w Bauru) – porucznik kawalerii Polskich Sił Zbrojnych.
Życiorys
Był wnukiem Włodzimierza Gniewosza (1838–1909, ziemianina i polityka), synem Aleksandra herbu Rawicz (1872–1930) i Róży z domu Cieńskiej herbu Pomian (1885–1922). Odziedziczył po ojcu majątek Potok Złoty, który posiadał do końca istnienia II Rzeczypospolitej w 1939.
W dzieciństwie rodzina Gniewoszów z Nowosielec utrzymywała kontakty z rodziną Mniszek-Tchorznickich z Pisarowiec, w tym synami Henryka. W 1938 Aleksander Gniewosz ukończył V Państwowe Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego we Lwowie. Od 30 września 1938 roku do 15 lipca 1939 roku szkolił się w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu. Po zakończeniu szkolenia został skierowany na praktykę w 14 pułku Ułanów Jazłowieckich we Lwowie. Po wybuchu II wojny światowej w składzie tej jednostki brał udział w kampanii wrześniowej. Następnie przedostał się na Zachód i został żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Służył w szeregach pułku Ułanów Karpackich (od 1940 do 1942 w składzie Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, od 1942 w składzie 2 Korpusu Polskiego). W trakcie kampanii włoskiej brał udział w bitwie o Monte Cassino w maju 1944. Na wojnie dosłużył się stopnia porucznika. Za swoje czyny otrzymał został odznaczony Orderu Virtuti Militari. Później został awansowany do stopnia podpułkownika.
Do 1947 przebywał we Włoszech (Florencja), w tym samym roku wyjechał do Brazylii, gdzie pozostał na emigracji. Był żonaty (żona żyła w latach 1930–1996). Zmarł w 2003 w mieście Bauru.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
Upamiętnienie
- W 2013 w miejscu nieistniejącej cerkwi greckokatolickiej w Nowosielcach, przy której w grobowcu rodzinnym byli pochowani członkowie rodziny Gniewoszów, został ustanowiony kamień pamiątkowy upamiętniający te osoby. Uhonorowany inskrypcją na pomniku został także Aleksander Gniewosz. Fundatorem pomnika był jego brat, Antoni Gniewosz.
Przypisy
Bibliografia
- Aleksander Gniewosz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-08-22].
- Aleksander Gniewosz. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2015-08-22].
- Aleksander Gniewosz (ang.). familysearch.org. [dostęp 2015-08-22].
- Nowosielce-Gniewosz. Linia czasu. nowosielce-gniewosz.pl. [dostęp 2015-08-16].
- Historia rodu Gniewoszów. „Echo Zarszyna”, s. 10, wrzesień 2008.
- Nowosielce. ospnowosielce.pl. [dostęp 2015-08-16].
- Janusz Wachowicz: Saga rodu Gniewoszów. Szczecin: 2013. ISBN 978-83-63868-05-5.