Abdoella Ibragimovitsj Moechtarov

Abdulla İbrahim oğlu Muxtarov — Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü.

24 dekabr 1918-ci ildə Dağıstan Muxtar Respublikasının Rutul rayonunun Saxur kəndində anadan olmuşdur. Azərbaycan Dövlət Universitetinin Fizika fakültəsini bitirmişdir. Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professordur. Milliyətcə saxurdur.

Bakı Dövlət Universitetinin professoru, Evli idi. İki övladı var. 17 may, 2013-cü ildə vəfat edib.

• "Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı" - 1969;
• "Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar. Şərəfli əməyə görə" medalı - 1970;
• "1974-cü il sosialist yarışının qalibi" - 1974;
• "Azərbaycan SSR xalq təhsili əlaçısı" medalı - 1975
• "Şərəf nişanı" ordeni - 1978;
• "SSRİ-nin təhsil əlaçısı" medalı - 1980;
• "Əmək veteranı" medalı - 1981;
• Azərbaycanın Əməkdar Elm Xadimi - 1992;
• AzərbaycanRespublikasının "Şöhrət" ordeni - 1998;
• BDU-nun "Xatirə" medalı - 1998

1. Statistik fizika (1961)
2. Kvant mexanikası (1999)

Xarici ölkələrdə 50-yə yaxn elmi əsəri çap edilmişdir. Əsas elmi nailiyyətləri aşağıdakılardır:

1. Elmi rəhbərimlə birgə (Sokolov A.A.) Fermionları uzununa (spirallığı), fotonların xətti dairəvi polyarizasiyasını nəzərə alan metod təklif etmişik (1948-cü il).
2. Həmin metod mənim tərəfimdən ixtiyari istiqamətli polyarizasiyanı nəzərə almaq üçün ümumiləşdirilmişdir (1963-cü il).
3. Azərbaycanda nəzəri fizika məktəbini yaratmışam.
4. Yüksək enerjili polyarizə olunmuş zərrəciklərin elektrodinamikasının yaradılmasında intensiv iştirak etmişəm. İlk dəfə spinləri 3/2, 5/2, 7/2 və t/2olan zərrəciklərin pronaqatorlarını qurmuşam.
5. Bu əsasda ete- dəstələrinin fermionlara, odronlara, vozonlara, rezonanslara və başqa zərrəciklərə çevrilməsi istiqamətində böyük həcmdə tədqiqat işi aparılmış və təcrübə ilə müqayisə edilmişdir, yaxşı uyğunluq alınmışdır.
6. Zəif-elektromaqnit qarşılıqlı təsirlərin standart modelində fərz olunan z-bozondan əlavə z'-bozonun da varlığını tələb edənEtxE8 modelində tədqiqat işləri aparılmışdır.