Yerjanik Gevorgyan
Quick Facts
Biography
Երջանիկ (Կամարնիկ) Հունանի Գևորգյան (նոյեմբերի 5, 1935(1935-11-05), Այգեշատ, Արմավիրի մարզ, Հայաստան, ԽՍՀՄ), հայ լեզվաբան: Բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1991):
Կենսագրություն
Երջանիկ Գևորգյանը ծնվել է 1935 թվականի նոյեմբերի 5-ին, Արմավիրի մարզի Այգեշատ գյուղում: Վաղ տարիքում որբացել է. մայրը մահացել է, հորն աքսորել են Սիբիր: Երջանիկի դաստիարակությամբ սկզբնական շրջանում զբաղվել են բարեկամները: 1937 թվականին 2 տարեկան հասակում ընկել է էլեկտրական օջախի վրա և այրվածքների պատճառով կորցրել տեսողությունը, և երեխային հանձնել են Նոր Խարբերդի մանկատուն: 1941-1953 թվականներին սովորել է Երևանի կույրերի գիշերօթիկ դպրոցում: 1959 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը: Աշխատել է Հայաստանի կույրերի միությունում որպես հրատարակչություն սղագրող, ակումբի ղեկավար, «Բյուլետեն» պարբերականի խմբագիր: 1970 թվականից աշխատել է ԵՊՀ-ում, 1985 թվականից՝ Հայագիտական հետազոտությունների լաբորատորիայում: 1976 թվականից երգել է Հայաստանի կույրերի միության երգչախմբում, 1995 թվականից՝ ՀՀ լեզվի պետական տեսչության հեռուստառադիոհաղորդումների լեզվի վերահսկող, վարել է հաղորդաշարեր ռադիոյում և հեռուստատեսությունում՝ նվիրված հայոց լեզվի խնդիրներին: 2013 թվականից դասավանդում է Հայաստանի պետական մանկավարժական համալասրանի հատուկ կրթության և մանկավարժության ամբիոնում:
Երիտասարդ տարիքից ուսումնացիրել է մարդկանց շփումը ժեստերի լեզվի միջոցով: Իր ուսումնասիրությունների արդյունքում առանձնացրել է 646 ժեստ, բացահայտել է դրանց իմաստն ու բաժանել 5 խմբի:
Աշխատությունները վերաբերում են հայերենի բառագիտությանը, դարձվածաբանությանը, հայոց շարժումնային լեզվին և ուղղախոսությանը: Հեղինակ է բառարանների «Ժամանակակից հայոց լեզվի համանունների բառարան» (1978), «Հայոց շարժումային լեզվի բացատրական բառարան» (2003), «Հայերեն-էսպերանտո-ռուսերեն, էսպերանտո-հայերեն-ռուսերեն» (2004, համահեղինակ):
Անդամակցություն
- Հայաստանի կույրերի միության պատվավոր անդամ
Պարգևներ
- Վահան Թեքեյանի անվան մրցանակ (2004)
- Հայաստանի կույրերի միության ոսկե մեդալ
- ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության ոսկե մեդալ
- ՀՀ ԿԳ նախարարության ոսկե մեդալ (2006)
- ՀԿՄ ոսկե հուշամեդալ (2008)
- ՀՀ ԱԳ Հակոբ Մեղապարտ մեդալ (2010)
- Բնության և հասարակության ակադեմիայի «Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթե» մեդալ (Գերմանիա) (2014)
Երկեր
- Հայերենի դարձվածքները: Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Մարգարյան Ալեքսանդր Սիմոնի [խմբ.], Երևանի պետական համալսարան, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 1969:
- Ժամանակակից հայոց լեզվի համանունների բառարան, 1978:
- Բառաքերականական համանունները ժամանակակից հայերենում: Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 1983:
- Հայոց շարժումնային լեզվի բացատրական բառարան, 2003:
- Հայերեն-էսպերանտո-ռուսերեն, էսպերանտո-հայերեն-ռուսերեն բառարան, 2004 (համահեղինակ):
- Սխալ և ճիշտ: Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Միրզոյան Լավրենտի Աշոտի, Գևորգյան Սուսաննա, Գեղամյան Սեյրանուհի Հայկազի, Երևան, Գրաբեր, 2006:
- Հեռուստառադիոեթեր: Լեզվական մեղանչումներից մինչև անաղարտություն: Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Գևորգյան Սուսաննա, Երևան, Էդիտ պրինտ, 2010:
- Գարեգին Նժդեհի ստեղծագործութիւններին բնորոշ լեզուաոճական միջոցները, Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Գևորգյան Սուսաննա, Մադոյան Արշակ Գևորգի, Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ, Երևանի պետական համալսարան, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2015:
Ծանոթագրություններ
- ↑ «Կամարնիկ (Երջանիկ) Հունանի Գևորգյան»։ aspu.am։ Վերցված է 2019-06-15
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005, էջ 277:
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ Հունանի (1969)։Մարգարյան Ալեքսանդր Սիմոնի, ed.։ Հայերենի դարձվածքները։ Երևանի պետական համալսարան։ Երևան: ԵՊՀ հրատ
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ Հունանի (1978)։ Ժամանակակից հայոց լեզվի համանունների բառարան (հայերեն)։ ԵՊՀ հրատ. CS1 սպաս․ հայերենը նշված է (link)
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ Հունանի (1983)։ Բառաքերականական համանունները ժամանակակից հայերենում։ Երևան: ԵՊՀ հրատ
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ (2003)։ Հայոց շարժումային լեզվի բացատրական բառարան: (Շարժութարան) (հայերեն)։ Երևանի համալս. հրատ.։ ISBN 9785808404915 CS1 սպաս․ հայերենը նշված է (link)
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Միրզոյան Լավրենտի Աշոտի (2006)։Գևորգյան Սուսաննա, Գեղամյան Սեյրանուհի Հայկազի, eds.։ Սխալ և ճիշտ։ Երևան: Գրաբեր
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Գևորգյան Սուսաննա (2010)։ Հեռուստառադիոեթեր: Լեզվական մեղանչումներից մինչև անաղարտություն։ Երևան: Էդիտ պրինտ
- ↑ Գևորգյան Երջանիկ Հունանի, Գևորգյան Սուսաննա (2015)։Մադոյան Արշակ Գևորգի, ed.։ Գարեգին Նժդեհի ստեղծագործութիւններին բնորոշ լեզուաոճական միջոցները։ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ, Երևանի պետական համալսարան։ Երևան: ԵՊՀ հրատ։ ISBN 9785808420021