Quick Facts
Biography
Wojciech Olszański, ps. Aleksander Jabłonowski, Major (ur. 1962 lub 1960) – polski aktor, reżyser inscenizacji historycznych, komentator i działacz polityczny. Mąż aktorki i śpiewaczki Agnieszki Fatygi oraz ojciec aktorki, skrzypaczki i pisarki Michaliny Olszańskiej.
Życiorys
Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, którą ukończył w 1983 roku. Laureat nagrody za rolę Bojana w Pluskwie Włodzimierza Majakowskiego na I Ogólnopolskim Przeglądzie Spektakli Dyplomowych Szkół Teatralnych w Łodzi w tym samym roku.
W latach 1983-1987 zatrudniony jako aktor w Teatrze Narodowym w Warszawie. W latach 1984-1985 występował w spektaklach Teatru Telewizji. Po roku 2000 wziął udział jako aktor w kilku produkcjach filmowych, najbardziej znany z epizodycznej roli Faona w ekranizacji Quo Vadis w reżyserii Jerzego Kawalerowicza. Towarzyszył również w recitalach i występach estradowych żony oraz córki
Od roku 2010[potrzebny przypis] zajmuje się reżyserowaniem corocznej inscenizacji bitwy o Olszynkę Grochowską z czasów powstania listopadowego, w której sam odgrywa rolę gen. Franciszka Żymirskiego. Jako reżyser rekonstrukcji wystąpił kilkukrotnie w programie "Polski punkt widzenia" na antenie Telewizji Trwam oraz w innych mediach.
Od 2016 udziela się jako komentator polityczny i polityk.
Hobbystycznie zajmuje się jazdą konną, jest członkiem Kawalerii Ochotniczej. Po Warszawie porusza się rowerem.
Kontrowersje
W czerwcu 2012 Olszański pojawiał się wśród tzw. "obrońców krzyża" przed Pałacem Prezydenckim, gdzie apelował o "pojednanie" z Rosjanami. Przedstawiał się tam jako Aleksander Jabłonowski.
31 sierpnia 2014 roku telefonując do Radia Maryja (przedstawiając się jako Aleksander spod Warszawy) oskarżył na żywo posła Antoniego Macierewicza o działania przeciwko interesom Polski "dla chwały Ameryki". Nazwał go "agentem amerykańskim", "agentem Pentagonu" i "agentem światowego masoństwa" oraz zarzucił mu, że "nie jest katolikiem". Zasugerował też związki prezydenta Lecha Kaczyńskiego z lożą B’nai B’rith. Macierewicz odrzucił zarzuty jako bezpodstawne inwektywy.
W kwietniu 2015 roku wraz z niewielką grupą motocyklistów protestował przeciw niewpuszczeniu do Polski "Nocnych Wilków", nacjonalistycznego rosyjskiego klubu motocyklowego, którego lider otwarcie popierał działania wojenne przeciw Ukrainie. Olszański udzielił mediom wypowiedzi przedstawiając się wówczas jako "Major".
Na początku kwietnia 2016 roku Olszański udzielił ulicznego wywiadu dziennikarzowi Janowi Bodakowskiemu przedstawiając się jako Aleksander Jabłonowski, członek "11 Krucjaty Stowarzyszenia Reduta Ordona" i "Związku Jaszczurczego". W tym pierwszym oraz dwóch kolejnych wywiadach z kwietnia 2016 Olszański występując w mundurze Narodowych Sił Zbrojnych udzielał komentarzy krytykujących min. polską politykę zagraniczną i obronną. Przedstawiał się jako Aleksander Jabłonowski, członek od 1976 zakonspirowanego "Związku Jaszczurczego", który od 20 lat zajmuje się hodowlą krów. Wszystkie te filmy uzyskały dużą liczbę wyświetleń na YouTube.
Jeszcze w tym samym miesiącu ukazały się artykuły ujawniające prawdziwą tożsamość "Jabłonowskiego". Bodakowski zasugerował "manipulację o znamionach gry operacyjnej". Jego podejrzenia wzbudziła też wyjątkowo duża liczba wyświetleń filmów, kilkadziesiąt razy większa niż w przypadku wywiadów z popularnymi postaciami.
Powoływanie się przez Olszańskiego na rzekome związki z "Narodowymi Siłami Zbrojnymi" i "Związkiem Jaszczurczym" podważył historyk tych formacji Leszek Żebrowski, który spotkał się z Olszańskim w publicznej debacie na ten temat w sierpniu 2016. Stanowisko Leszka Żebrowskiego poparł także Związek Żołnierzy NSZ, który oświadczył, że Olszański nigdy nie miał z nimi "nic wspólnego", ani "z jakimkolwiek innym, znanym nam środowiskiem Żołnierzy NSZ w Polsce i zagranicą".
Działalność komentatorska i polityczna
Od maja 2016 roku Wojciech Olszański regularnie udziela wypowiedzi na serwisie YouTube, w których komentuje wydarzenia polityczne. Wygłasza również prelekcje udostępniane w internecie. Wymiennie z prawdziwym nazwiskiem używa pseudonimu Aleksander Jabłonowski (nawiązanie do historyka i powstańca styczniowego Aleksandra Jabłonowskiego). Podważa sojusz Polski ze Stanami Zjednoczonymi i postuluje zbliżenie z Federacją Rosyjską.
Od 2016 Olszański działa również jako polityk, uczestnik i współorganizator pikiet oraz w 2017 współtwórca partii "Narodowy Front Polski". Występuje też pod szyldem stowarzyszenia "Braterstwo Polsko-Rosyjskie" (powiązanego z polskojęzyczną państwową rosyjską radiostacją Sputnik).
Jego publiczne wypowiedzi i działania wywołują kontrowersje i spotykają się z krytyką części komentatorów. W maju 2016 roku Marian Kowalski, jeden z działaczy narodowych, zarzucił Olszańskiemu współpracę z rosyjską agenturą. Jako część rosyjskiej agentury wymienia go też profil "Rosyjska V kolumna w Polsce". Skrytykował go również Piotr Wroński, było oficer wywiadu, sugerując kierowanie nim przez ośrodek zagraniczny. Jednym z najbliższych obecnie współpracowników Olszańskiego jest Damian Bieńko, lider organizacji "Narodowa Wolna Polska", znany z antyukraińskich prowokacji (według doniesień prasowych odpowiedzialny za spalenie ukraińskiej flagi na Marszu Niepodległości w 2016 roku), któremu środowiska narodowe zarzucają związki z proputinowską Partią "Zmiana" oskarżonego o szpiegostwo Mateusza Piskorskiego.
Według części komentatorów Olszański jest powiązany ze środowiskiem dawnego Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald” i tzw. "moczarowców", którzy łączyli polski nacjonalizm z akceptacją komunizmu i sojuszu z ZSRR (tzw. "endo-komuna"). Również Leszek Żebrowski zwrócił uwagę na zbieżność ich poglądów (antyamerykanizm, antyniemieckość, antysemityzm, prorosyjskość, panslawizm, akceptacja polityki i gospodarki PRL, wypowiedzi o "patriotach" w SB) oraz zasugerował, że "partyzantami", na których znajomość się powołuje Olszański nie byli żołnierze NSZ, ale "partyzanci" Moczara. Za związkami Olszańskiego z "Grunwaldem" przemawia również jego bliska współpraca z historykiem i pracownikiem kinematografii rosyjskiej Maciejem Porębą (synem reżysera Bohdana Poręby, ważnego ideologa zjednoczenia), z Piotrem Korczarowskim (synem aktora Eugeniusza Korczarowskiego, przyjaciela Poręby) oraz Eugeniuszem Sendeckim (kolegą Bohdana Poręby, który był obecny przy jego śmierci i jako lekarz wystawił kartę zgonu).
26 stycznia 2017 Rafał Mossakowski z Centrum Edukacji Powiśle, który wcześniej organizował spotkania i przeprowadzał wywiady z Olszańskim, wydał oświadczenie o zerwaniu współpracy CEP z kanałem YouTube ze względu na min. "bezkrytycznie prorosyjskie a przez to kłamliwe i dezinformujące wystąpienia" Olszańskiego oraz "wulgarne treści zwłaszcza w wykonaniu Aleksandra Jabłonowskiego".
30 stycznia 2017 Leszek Żebrowski poinformował na swoim profilu, że otrzymał telefonicznie od Olszańskiego "bardzo mocne groźby" połączone z "niekończącym się stekiem inwektyw i bluzgów". Nazwał Olszańskiego również "tubą propagandową stronnictwa turańsko-moskiewskiego w Polsce" oraz wezwał do publicznych przeprosin.
W lutym 2017 "środowiska narodowe" wydały oświadczenie, w którym odcięły się od działalności "Aleksandra Jabłonowskiego vel Wojciecha Olszańskiego". Pod oświadczeniem tym podpisały się: Endecja, Marsz Niepodległości, Młodzież Wszechpolska, Narodowcy RP, Obóz Narodowo-Radykalny, Ruch Narodowy oraz Trzecia Droga.
Role teatralne
- 1983: Zwolon jako Obywatel
- 1983: Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale jako Krakowiak oraz jako Jonek
- 1983: Koczowisko jako Manierus oraz jako Kozak
- 1983: Jak wam się podoba jako Pan oraz jako Amiens
- 1984: Proces jako Józef K.
- 1985: Geniusz sierocy jako Poseł
Teatr Telewizji
- 1984: Pięć wieczorów jako Sławek
- 1985: Zapiski ojca Hermanna jako Rado
Filmografia
- 2001: Quo vadis (film 2001) jako Faon
- 2001: Klątwa skarbu Inków w obsadzie aktorskiej
- 2002: Quo vadis (serial telewizyjny) jako Faon
- 2003: Łowcy skór jako Piotr Biernacki
- 2011: 1920 Bitwa warszawska jako bolszewik