Uladzimir Uladamirski

Уладзімір Уладамірскі (сапраўднае прозвішча Малейка (18 кастрычніка 1893, г. Коўна — 24 студзеня 1971) — акцёр. Народны артыст БССР (1938), Народны артыст СССР (1955).

Біяграфія

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Бацька Іосіф Фёдаравіч Малейка працаваў дзясятнікам плывучага разваднога моста на Нёмане.

Дзяцінства і юнацтва будучага акцёра прайшлі ў Бабруйску. Удзельнічаў у Першай сусветнай вайне, у канцы жніўня 1914 года атрымаў цяжкую кантузію, быў у палоне.

У 1920 годзе пачаў сцэнічную дзейнасць у Другім паказальным тэатры Заходняга фронту ў Бабруйску. У 1921—1922 гадах іграў у Смольным тэатры Петраграда.

У 1924—1959 працаваў у мінскім Купалаўскім тэатры. Прафесійнае майстэрства сфармавалася пад уздзеяннем рэжысёра Е. А. Міровіча.

Стаў другім у гісторыі Народным артыстам БССР пасля Уладзіслава Галубка.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны ўзначальваў франтавую тэатральную брыгаду.

Быў намеснікам старшыні праўлення Беларускага тэатральнага таварыства.

Памёр 24 студзеня 1971 года. Пахаваны ў Мінску на Усходніх могілках.

Сям’я

• Жонка — Кацярына Васільеўна Замешына, народжаная Азбукіна, сястра Мікалая Азбукіна — актрыса, танцорка, спявачка.
• Сын — Барыс — акцёр
• Унук — Аляксандр — акцёр.

Творчасць

Акцёр шырокага творчага дыяпазона. Валодаў мастацтвам пераўвасаблення, вастрынёй малюнка вобразу, пластычнасцю, уменнем карыстацца сцэнічнай дэталлю, мімікай. Стварыў высокамастацкія вобразы ў беларускім рэпертуары.

Ролі ў тэатры

• 1925 — «Кар’ера таварыша Брызгаліна» Е. А. Міровіча — Брызгалін
• 1925 — «Каваль-ваявода» Е. А. Міровіча — Шут
• 1932 — «Айчына» К. Чорнага — Гушка
• 1936 — «Ваўкі і авечкі(руск.) бел.» А. М. Астроўскага — Апалон Мурзавецкі
• 1937 — «Апошнія» М. Горкага — Іван Каламійцаў
• 1938 — «Партызаны» К. Крапівы — Дрыль
• 1939 — «Гібель ваўка» Э. Л. Самуйлёнка — Абабурка
• 1941 — «У стэпах Украіны» А. Е. Карнейчука(руск.) бел. — Часнок
• 1942 — «Фронт(руск.) бел.» А. Е. Карнейчука — Горлаў
• 1945 — «Мілы чалавек» К. Крапівы — Канягін
• 1949 — «Гэта было ў Мінску» А. Е. Кучара — фон Кубэ
• 1953 — «Прыбытковае месца» А. М. Астроўскага — Юсаў
• «З народам» К. Крапівы — Гудовіч
• «Салавей» З. Бядулі — Язэп
• «Фландрыя» В. Сарду(руск.) бел. — Ёнас
• «Без віны вінаватыя(руск.) бел.» А. М. Астроўскага — Шмага'
• «Праўда — добра, а шчасце лепш(руск.) бел.» А. М. Астроўскага — Гразноў
• «Сабака на сене(руск.) бел.» Л. дэ Вэгі — Трыстан
• «Міжбур’е» Д. І. Курдзіна — Дыбаў
• «Браняпоезд 14-69(руск.) бел.» У. В. Іванаў(руск.) бел. — Сінь-Бін-у
• «Гута» Р. Я. Кобеца — Цыганок
• «Мост» Я. С. Рамановіча — Мухін
• «Капітанская дачка(руск.) бел.» па А. С. Пушкіну — Пугачоў
• «Каварства і любоў» Ф. Шылера — Вурм

Фільмаграфія

• 1927 — Кастусь Каліноўскі, фільм — казачы есаўл
• 1954 — Хто смяецца апошнім — Чарнавус Аляксандр Пятровіч
• 1957 — Палеская легенда — Багдан
• 1960 — Наперадзе — круты паварот(руск.) бел. — эпізод.

Узнагароды і званні

• Заслужаны артыст Беларускай ССР
• Народны артыст Беларускай ССР (1938)
• Народны артыст СССР (1955)
• Два ордэна Леніна (у тым ліку 1940)
• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
• Медалі.

У Мінску на доме, дзе жыў акцёр, усталявана мемарыяльная дошка.

Зноскі

Літаратура

• Няфёд У. І. Народны артыст БССР У. І. Уладамірскі. — Мн., 1954
• Календарыюм // «Czasopis» № 10/2003

Спасылкі

• Уладзімір Іосіфавіч Уладамірскі (руск.)  — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
• Нібы Мальер пісаў для Уладамірскага