Tousias Botsaris

Ο Τούσιας Μπότσαρης (1750 - 1792) ήταν Έλληνας οπλαρχηγός. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Γιώργη Μπότσαρη της σπουδαίας Σουλιώτικης φάρας των Μποτσαραίων.

Γεννήθηκε το 1750 στο Σούλι. Νεότατος ακόμη μετέβη επικεφαλής αντιπροσωπείας οπλαρχηγών στην Αγία Πετρούπολη, στην Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας από την οποία και έλαβε πολλά δώρα μεταξύ των οποίων και την περίφημη σημαία που χρησιμοποιήθηκε ως μπαϊράκι από τους Μποτσαραίους, καθ' όλο τον Αγώνα μέχρι το τέλος της Επανάστασης, ονομάζοντάς τον επίσης «ταγματάρχη του ρωσικού στρατού».

Ο Τούσιας διέπρεψε στη συνέχεια στους αγώνες κατά του Αλή Πασά κυρίως την περίοδο 1789-1797. Ειδικότερα όμως στη 2η εκστρατεία του Αλή Πασά κατά των Σουλιωτών, το 1792, φόνευσε σε μονομαχία το διαβόητο αρχηγό των Λιάπηδων Μουσλή Γκιολέκα ή Γκιουλέκα, που διεύθυνε την τουρκική στρατιά.

Από την αρχή όμως o Τούσιας, όταν ανέλαβε αρχηγός της φάρας, μετά την παραίτηση του πατέρα του, από φιλοτιμία και μόνο, παρέσυρε την οικογένειά του σε θηριώδη πάλη με τη φάρα των Τζαπαραίων, Τουρκαλβανών Αγάδων της περιοχής, όπου σε μια συμπλοκή, το 1792, φονεύτηκε. Δύο μήνες μετά το θάνατό του γεννήθηκε ο γιος του που προς τιμή του έλαβε το ίδιο όνομα Τούσιας Μπότσαρης.

Την αρχηγία της φάρας, μετά το χαμό του Τούσια ανέλαβε ο δευτερότοκος γιος του Γιώργη, αδελφός του Τούσια, Κίτσος Μπότσαρης, αν και ζούσε ακόμα ο πατέρας τους.

• «Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια» τομ. ΙΖ΄, σελ. 716.
• «Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου», τομ. 14ος, σελ. 33.