Ryszard Wroczyński

Szkołę średnią ukończył w Białymstoku (1927). W latach 1928-1934 studiował filologię polską, filozofię i pedagogikę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1934 uzyskał stopień magistra filozofii i rozpoczął pracę zawodową jako nauczyciel w Białymstoku. W 1938 doktoryzował się na UJ w dziedzinie nauk filozoficznych na podstawie rozprawy Idee filozoficzne Aleksandra Świętochowskiego. W 1949 habilitował się na Uniwersytecie Łódzkim, przedkładając rozprawę Programy oświatowe pozytywizmu w Polsce na tle społecznym i gospodarczym. W 1952 został mianowany docentem Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 1955 do 1967 był profesorem nadzwyczajnym, a od 1968 profesorem zwyczajnym Wydziału Psychologii i Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

W okresie okupacji hitlerowskiej organizował tajne nauczanie na terenie Białegostoku i Warszawy. Po wojnie w 1945 rozpoczął działalność początkowo jako dyrektor Państwowego Liceum i Gimnazjum dla Dorosłych w Białymstoku , a następnie do 1947 pracował w Ludowym Instytucie Oświaty i Kultury i w Ministerstwie Oświaty. Od 1947 kontynuował pracę naukową na UŁ, UW i AWF w Warszawie. W latach 1956-1979 kierował Zakładem i Katedrą Pedagogiki Społecznej na Wydziale Psychologii i Pedagogiki UW.

W okresie od 1955 do 1958 i od 1962 do 1966 był dziekanem tegoż Wydziału.

W latach 1971-1979 pełnił funkcje dyrektora Instytutu Pedagogiki UW. Wykładał w WWP w Warszawie. Wypromował 300 magistrów, 50 doktorów, 8 habilitantów w zakresie pedagogiki społecznej i historii oświaty. Współpracował z Heleną Radlińską w tworzeniu polskiej pedagogiki społecznej.

W latach 1968-1980 czynnie udzielał się w pracach UNESCO, powoływano go jako eksperta naukowego do prac w międzynarodowej komisji badającej czas wolny młodzieży i dorosłych oraz edukację permanentną.

Przez wiele lat był przewodniczącym Rady Naukowej Pracowni Dziejów Oświaty PAN, przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Naukowego Kultury Fizycznej i przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Badań Pedagogicznych w Warszawie. Uczestniczył w wielu międzynarodowych kongresach, a także konferencjach naukowych UNESCO i FISE, dotyczących edukacji ustawicznej oraz problemów pedagogiki społecznej w świecie i w Polsce.

Wziął aktywny udział- jako wykładowca i organizator – w 180 konferencjach oraz seminariach ogólnopolskich poświęconych analizie problemów pedagogiki społecznej. Wiele lat przewodniczył Radzie Programowo – Naukowej Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie, Radzie Redakcyjnej wielu czasopism pedagogicznych m.in. ,,Kwartalnika Pedagogicznego”, ,,Studiów Pedagogicznych”, ,,Przeglądu Społeczno – Oświatowego”, ,,Nauczyciela i Wychowania” , ,,Kultury Fizycznej”. Przez kilka lat był przewodniczącym i wiceprzewodniczącym Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Od 1996 do 1980 pełnił funkcję redaktora naczelnego ,,Kwartalnika Pedagogicznego”, ,,Studiów Pedagogicznych”, ,,Przeglądu Historyczno-Oświatowego”, ,,Nauczyciela i wychowania”.

W dowód uznania za osiągnięcia naukowe i działalność społeczno-oświatową został odznaczony m.in. odznaką tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel PRL, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego, odznaką Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej, odznaką „Przyjaciel Dziecka”.

Był kontynuatorem i współtwórcą idei pedagogiki społecznej Heleny Radlińskiej, twórcą polskiej teorii i praktyki czasu wolnego, edukacji ustawicznej, pracy oświatowej w środowisku i działalności pozaszkolnej z dziećmi i młodzieżą.

Prowadził także badania nad historią kultury fizycznej w Polsce, dziejami myśli pedagogicznej XIX i XX wieku, pedagogiką czytelniczą i oświatą dorosłych. Przyczynił się znacznie do rozwoju pedagogiki społecznej w kraju i za granicą, do pogłębienia historii myśli pedagogicznej , historii kultury fizycznej i do upowszechniania idei edukacji permanentnej w całym świecie , za co otrzymał dyplomy i odznaczenia UNESCO. Dzieła jego wciąż służą polskiej teorii i praktyce pedagogicznej, zwłaszcza oświacie pozaszkolnej i wychowaniu środowiskowemu.

Był autorem pierwszego akademickiego podręcznika Pedagogika społeczna (1974), współautorem i współredaktorem pierwszej w Polsce Metodologii pedagogiki społecznej (1974).

• Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu
• Pedagogika społecznaWarszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe , 1974.
• Myśl pedagogiczna i programy oświatowe w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wWarszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych , 1963.

• Pedagogika społeczna w ujęciu prekursora: Ryszarda Wroczyńskiego