Małgorzata Handzelewicz-Wacławek

Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek (ur. 10 czerwca 1922 w Zalesiu, zm. 11 października 1996 w Warszawie) – polska architekt, przedstawicielka modernizmu, laureatka Honorowej Nagrody SARP (1987).

Ojcem Marii Handzelewicz był Józef Handzelewicz, architekt, ceramik i przemysłowiec, matką Maria, z domu Kucharska.

Nauka i Studia:

• 1937 – Gimnazjum ogólnokształcące w Grudziądzu
• 1939 – Liceum im. A. Wereckiej w Warszawie
• 1942 – Żeńska Szkoła Architektury im. St. Noakowskiego
• 1942–1950 – Wydział architektury Politechniki Warszawskiej.

Dyplom u prof. Bohdana Pniewskiego.

Uprawnienia:

• Uprawnienia projektowe – 1967
• Rzeczoznawca SARP – 1976
• Wielokrotny Sędzia konkursowy SARP
• Status Twórcy – 1979

• W pracowni Macieja Nowickiego w latach 1942–1945.
• Biuro Odbudowy Stolicy w latach 1945–1946
• W pracowni prof. Bohdana Pniewskiego w latach 1946–1965, początkowo jako asystent, projektant wreszcie jako partner profesora i współautor jego ostatnich projektów oraz realizacji.
• Miastoprojekt Warszawa-Śródmieście 1965–1967
• Pracownia prowadzona wraz mężem Zbigniewem Wacławkiem w Biurze Projektów Budownictwa Ogólnego w Warszawie w latach 1967–1981
• Pracownia prowadzona wraz mężem Zbigniewem Wacławkiem w Autorskich Pracowniach Architektury P.P. w latach 1981–1987, samodzielnie do końca 1994

Równolegle do ostatnich lat studiów praca jako asystent wolontariusz, potem młodszy asystent w Zakładzie Projektowania prof. Barbary Brukalskiej w latach 1946–1951.W latach 1951–1956 usunięta z Wydziału Architektury z przyczyn politycznych. Pracowała jako asystent w katedrze prof. Bohdana Pniewskiego w latach 1956–1965, oraz jako adiunkt w Zakładzie Projektowania Budynków Użyteczności Publicznej prof. Zbigniewa Karpińskiego w latach 1965–1969, później jako docent, wreszcie jako profesor w tymże Zakładzie. Doktorat pt. „Wpływ warunków fizjograficznych na ukształtowanie przestrzenne zespołów wypoczynkowo-leczniczych w środowisku górskim”, wykonany pod kierunkiem prof. Bohdana Pniewskiego w 1965. Została mianowana profesorem nadzwyczajnym w 1989.

Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 52-3-25/26).

Współpracownicy

Jan Fiszer, Andrzej Jagusiewicz, Barbara Kaliszewska, Maciej Kysiak, Andrzej Miklaszewski, Piotr Marzyński, Andrzej Orzechowski, Tomasz Turczynowicz, Andrzej Ustian.

1. Dom ZMP w Olsztynie – 1952
2. Wystawa [część] „Odrodzenie” w Warszawie - 1954 (współautor Zbigniew Wacławek)
3. Dom Chłopa w Warszawie – 1958, współautor Bohdan Pniewski, współpraca Wojciech Świątkowski
4. Hotel Dzienny w Warszawie (część Domu Chłopa) – 1959, współautor Bohdan Pniewski, współpraca W. Świątkowski
5. Pawilon Brasilii na Targach Poznańskich – 1960 (współautor Andrzej Niewęgłowski)
6. Sąd Powiatowy w Olkuszu – 1964/1966
7. Dom Samotnych ul. Etiudy Rewolucyjnej w Warszawie – 1969
8. Nowy Dom Poselski w Warszawie - 1972/1974, (współautor Andrzej Kaliszewski)
9. Budynek "E" w kompleksie budynków Sejmu – 1989–1991
10. Kościół w Śródborowie – 1978, (współautor Zbigniew Wacławek)
11. Osiedle „Targówek” w Warszawie - 1972/1978, (współautor Zbigniew Wacławek i Halina Fonkowicz)
12. Dom wielorodzinny ul. Kwiatowa w Warszawie – 1979/1980
13. Dom wielorodzinny ul. Madalińskiego w Warszawie – 1979/1980

1. Wiejskie Centrum Handlowe – 1958 (współautor Krystyna Dobrowolska)
2. Kino w Warszawie – 1960 (współautor Bohdan Pniewski)
3. Oddział szpitala w Lublinie – 1962 (współautor Zenon Buczkowski)
4. Dzielnica uzdrowiskowa w Krynicy – 1961/1969 (współautor Bohdan Pniewski i Wojciech Świątkowski)
5. Przebudowa willi „Patria” w Krynicy – 1963/1964
6. Willa dla Bohdana Pniewskiego – 1964
7. Dom Pracy Twórczej w Konstancinie - 1965
8. Hotel „Orbis” w Warszawie – 1965 (współautor Zbigniew Wacławek)
9. Zespół 7 budynków sanatoryjnych, wraz z garażami, kotłownią centralną i pralnią w Krynicy - 1965/1971
10. Ośrodek wypoczynkowy PAP w Zegrzu – 1966
11. Sądy powiatowe (proj. studialne) – 1966/1967
12. Zakład poprawczy w Kielcach - 1966/1968
13. Ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy ”Gwardii” w Zakopanem – 1977
14. Plebania przy kościele w Śródborowie – 1978 (współautor Zbigniew Wacławek)
15. Zabudowa jednorodzinna na Targówku – 1979
16. Dom Wypoczynkowy MSW w Skubiance – 1979
17. Hotel „Orbisu” w Krakowie – 1979/1980 (współautor Andrzej Kaliszewski)
18. Osiedle „Podolszyce” w Płocku – 1981/1982 (współautor Zbigniew Wacławek i Andrzej Kaliszewski)
19. Osiedle „Piaski” w Puławach – 1981/1982 (współautor Andrzej Kaliszewski, Halina Fonkowicz i Elżbieta Skrzyńska)
20. Centrum handlowe na os. Targówek – 1983
21. Intensyfikacja osiedla „Woronicza” w Warszawie – 1983
22. Agregatornia Sejmu w Warszawie – 1985
23. Ogrodzenie i mała architektura dla Sejmu – 1986
24. Wnętrza Sejmu – 1986/1987
25. Przekształcenia os.”Targówek” – 1986/1987

Pracowała w zespole Macieja Nowickiego projektującego odbudowę Warszawy. Pracowała w zespole prof. Bohdana Pniewskiego przy projektach:

• Bank Narodowy,
• Ministerstwo Obrony Narodowej,
• Hotel Europejski,
• Ministerstwo Komunikacji [tzw.aneks],
• Teatr Wielki,
• Dyrekcja Kolei Państwowych,
• kościół w Toruniu, w Warszawie i w Płocku,

a także przy konkursach w tymże zespole:

• Plac Zwycięstwa [Piłsudskiego],
• Narodowy Bank Polski,
• Teatr Wielki,
• Zamek Królewski w Warszawie.

• Nagroda Ministerstwa Budownictwa 1972
• Złoty Krzyż Zasługi 1972
• Złoty Krzyż Zasługi 1973
• Sześcian „1973” [zrealizowanie miliona metrów sześciennych w Warszawie]
• Złota odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych” 1979
• Nagroda ind. Ministra Szkolnictwa Wyższego i Nauki II stopnia 1979
• Honorowa Nagroda SARP, wraz z mężem Zbigniewem (pośmiertnie) w 1987

1. Zagroda wiejska, 1943
2. Dom mieszkalny w Kawęczynie (współautor Tadeusz Zieliński)
3. Ministerstwo przemysłu w Warszawie, 1946, II nagroda (współautor Aniela Rosier-Siedlecka)
4. Port Lotniczy w Warszawie, 1947, III nagroda
5. Centralny Dom Towarowy ul. Bracka w Warszawie, 1947
6. Zespół Szkół Włókienniczych w Łodzi, 1948, III nagroda
7. Plac Centralny w Nowej Hucie, 1951, wyróżnienie (współautor Zbigniew Wacławek)
8. Łuk Triumfalny w Lublinie, 1954 (współautor Zbigniew Wacławek)
9. Otoczenie Wawelu w Krakowie, 1954 (współautor Zbigniew Wacławek)
10. Mauzoleum w Karaczi, 1956 (współautor Zbigniew Wacławek)
11. Młodzieżowy Dom Kultury w Białymstoku, 1956, I nagroda
12. Dom Chłopa w Warszawie, 1957, I nagroda (współautor Bohdan Pniewski)
13. Ściana Wschodnia w Warszawie, 1958, wyróżnienie (współautor Bohdan Pniewski)
14. Kino w Warszawie, 1960 (współautor Bohdan Pniewski)
15. Port Lotniczy w Warszawie, 1960, wyróżnienie
16. Teatr w Bydgoszczy, 1961, III nagroda
17. Biblioteka Narodowa, 1962, nagroda (współautor Bohdan Pniewski)
18. Osiedle Targówek w Warszawie, 1970, I nagroda (współautor Zbigniew Wacławek)
19. Rozbudowa gmachu KC PZPR w Warszawie, 1970 (współautor Zbigniew Wacławek)
20. Plac Zwycięstwa w Warszawie, 1972 (współautor Zbigniew Wacławek i Piotr Marzyński)
21. Ambasada Polska w Delhi, 1973 (współautor Zbigniew Wacławek i Andrzej Kaliszewski)
22. Centrum Krynicy, 1974, wyróżnienie (współautor Zbigniew Wacławek)
23. Strona [Ściana] Zachodnia w Warszawie, 1975 (współautor Zbigniew Wacławek)
24. Domy Towarowe w Krakowie, 1975, wyróżnienie (współautor Bogdan Napieralski)
25. Dom Kultury na Gocławku w Warszawie, 1980, główna nagroda
26. Świątynia Pokoju na Majdanku – 1983
27. Giełda w Warszawie, 1993 (współautor Grzegorz Stiasny i Jakub Wacławek)
28. Centrum i plac im. W.Sikorskiego w Siedlcach, wyróżnienie, 1994 (współautor Jakub Wacławek)

„Czuję się współtwórcą 243 projektów, z których większość poszła do kosza - pewno szczęśliwie - gdyż te, które w trakcie roboty wydawały mi się znakomite, chwilę potem nie wzbudzały we mnie nawet zadowolenia” M.M.H-W, 1984 – spotkanie z przyszłymi studentami.

„My, młodzi w r. 1945 byliśmy przekonani, że odbudowa ruin Starówki jest poczynaniem absurdalnym. Widzieliśmy wkomponowanie obrysu i ruin w ogród-pomnik-sanktuarium. Dzięki Bogu, że byli starzy - i … Starówka stoi.”M.M.H-W, 8 II 1995 List do Naczelnego Architekta Henryka Drzewieckiego w dyskusji n.t. zabudowy północnej pierzei placu Piłsudskiego.

„Socrealizm przyjęliśmy ze ściśniętym gardłem i proszę się dziś nie dziwić, żeśmy się go lekko pozbyli. Był agresją i uciskiem intelektualnym. Budynki realizowane w tym okresie dawały za to ludowi pełna satysfakcję odbioru luksusu przedwojennych pałaców. Stiuki i marmury.” „Nasze miasto jest mimo naszych wielkich wysiłków miastem dość marnym, ale dzięki urbanistom [np.Z.Skibniewskiemu} tonie w przepięknej zieleni. Gdy zakwitną kasztany i lipy możemy prawie nie widzieć budynków” M.M.H-W, 1996 wspomnienia niepublikowane „Moje refleksje na tematy odbudowy Warszawy, po latach”