Józef Prower

Józef Prower (ur. 1917, zm. 1976) – duchowny Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego (ZKE), muzyk, tłumacz, wydawca literatury religijnej, kaznodzieja i działacz wolnych chrześcijan.

Urodził się 19 maja 1917 roku w Wiedniu. Po ukończeniu Konserwatorium Muzycznego w Katowicach wyjechał na fundowane przez wojewodę śląskiego stypendium do Anglii. Tu zapoznał się z nauką braci plymuckich. Podczas II wojny światowej zgłosił się jako ochotnik do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Służył jako tłumacz sztabowy.

W 1946 roku wrócił do Polski, zamieszkał w Bielsku-Białej. Pracował jako nauczyciel muzyki, a ponadto był kaznodzieją wolnych chrześcijan. W 1948 roku ożenił się z Anną Mrózek, nauczycielką muzyki i podjął pracę w szkole muzycznej w Chorzowie. Grał utwory na skrzypce, spośród kompozytorów najwyżej cenił Bacha.

4 czerwca 1948 roku UB założyło na niego oraz jego teściowi Józefowi Mrózkowi sprawę agenturalnego rozpoznania pod kryptonimem „Wierny”.

We wrześniu 1950 roku w ramach ogólnopolskiej akcji aresztowania duchownych ZKE został uwięziony przez Urząd Bezpieczeństwa. Po 1956 roku zaangażował się w działalność wydawnictwa ZKE, tłumacząc dla tej instytucji na język polski klasyczne pozycje literatury ewangelikalnej. W 1955 roku przeprowadził się do Bielsko-Białej. Przez kilka lat pracował w szkole muzycznej, następnie z powodu choroby serca przeszedł na rentę inwalidzką. Po przejściu na emeryturę poświęcił się pracy przekładowej. Dokonywał przekładów głównie z języka angielskiego. Niektóre książki ukazywały się w formie serii, np. Szkice Biblijne (18 tomów) i Poznaj Biblię (18 tomów). Brał udział w przygotowaniu śpiewników nutowych. Dzięki jego zabiegom ZKE wydał więcej książek niż jakikolwiek inny Kościół protestancki w okresie Polski Ludowej. Był również tłumaczem gości zagranicznych, tłumaczył z angielskiego i niemieckiego.

Był szeroko zapraszanym kaznodzieją i angażował się ekumenicznie. Poza ZKE Słowem Bożym usługiwał m.in. w zborach luterańskich i baptystycznych, a pod koniec życia także w kościele katolickim.

Zmarł 11 lipca 1976.

Jego postać upamiętnia książka Tadeusza Żądło pt. Józef Prower. Człowiek rzeczy wielkich, niedocenianych i niezauważanych przez innych (Wydawnictwo Idea, Bielsko-Biała 2007, ​ISBN 978-83-901362-7-1​) oraz specjalna strona internetowa.

• Leszek Jańczuk. Rola agentury w inwigilacji środowiska ewangelikalnego ZKE, ZKCh i KCHWE w latach 1946-1950. „Studia Theologica Pentecostalia”. 5, s. 45-76, 2017. 
• P M. Józef Prower. „Chrześcijanin”. 11, s. 20-21, 1976. 
• P M: Józef Prower. W: Kalendarz Chrześcijanina 1979. pod red. E. Czajko, M. Kwiecień, R. Tomaszewski. Warszawa: Zjednoczony Kościół Ewangeliczny, 1979, s. 85-90.
• Tadeusz J. Zieliński: Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej. Warszawa: 2013, s. 347.

• Józef Prower w Katalogu Biblioteki Narodowej
• A. Ciućka, Kryptonim „Alfa”, czyli Józef Prower pod nadzorem bezpieki Ekumenizm.pl (2016)