Bohdan Wendorff
Quick Facts
Biography
Bohdan Wendorff (ur. 14 lutego 1904 w Rydze, zm. 26 czerwca 1998 w Londynie) – polski prawnik i działacz państwowy na emigracji, jako szef Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP (1975-1990) organizator bieżącej pracy czterech kolejnych prezydentów RP na uchodźstwie, kapitan broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych. Awansowany do stopnia podpułkownika przez władze emigracyjne.
Życiorys
Bohdan Wendorff urodził się 14 lutego 1904 roku w Rydze. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1921 roku i 19. lokatą w korpusie oficerów rezerwy samochodowych. W 1923 był oficerem rezerwy 2 dywizjonu samochodowego w Lublinie.
W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wilno-Miasto z przydziałem mobilizacyjnym do kadry 2 dywizjonu samochodowego w Lublinie.
Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, był sekretarzem osobistym wojewody wileńskiego Władysława Raczkiewicza, wicewojewodą oraz starostą brasławskim.
We wrześniu 1939 wydostał się przez Łotwę na zachód i służył w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej gen. Stanisława Maczka. Odznaczony Krzyżem Walecznych za kampanię we Francji. Służbę wojskową zakończył w stopniu kapitana, po II wojnie światowej awansowany do stopnia majora broni pancernej (1964), następnie podpułkownika.
Z ramienia Ligi Niepodległości Polski wszedł do pozostającej w opozycji do Prezydenta RP Augusta Zaleskiego, utworzonej w 1954 roku Tymczasowej Rady Jedności Narodowej. W 1963 został ministrem bez teki w trzecim rządzie Antoniego Pająka jako przedstawiciel Prezydenta RP w rządzie i pełnił tę funkcję także w rządzie Aleksandra Zawiszy powołanym w 1965. Zrezygnował z funkcji ministerialnej w 1968. W latach 1958–1968 był członkiem Rady Rzeczypospolitej w Londynie (w II Radzie (1958-1963) z nominacji Prezydenta RP, w III Radzie (1963-1968) wybrany w wyborach powszechnych). W 1968 został Głównym Komisarzem Wyborczym w wyborach do Rady Rzeczypospolitej. W 1972 został powołany do Rady Stanu i był jej wiceprzewodniczącym. Należał do Ligi Niepodległości Polski, był członkiem jej Głównego Komitetu Wykonawczego.
1 listopada 1975 roku został szefem Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP, sprawując ten urząd do zakończenia działalności rządu RP na uchodźstwie (nazywano go „klucznikiem Zamku”). Od 1975 był równocześnie podsekretarzem stanu w kolejnych rządach Alfreda Urbańskiego, Kazimierza Sabbata i Edwarda Szczepanika, a w czwartym rządzie K. Sabbata powierzono mu obowiązki ministra sprawiedliwości (bez nominacji ministerialnej). Był także członkiem Komisji Likwidacyjnej Rządu RP na Uchodźstwie.
Zasiadał w Radzie Narodowej RP kolejnych kadencji w latach 1973–1991.
Po przekazaniu przez rząd na uchodźstwie prerogatyw wybranemu w kraju prezydentowi Lechowi Wałęsie, Wendorff osobiście przywiózł insygnia władzy prezydenckiej do Polski.
Ordery i odznaczenia
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski – 1989
- Krzyż Walecznych „za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”
- Złoty Krzyż Zasługi – 9 sierpnia 1957
Przypisy
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2016-06-05].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Rafał Habielski, Druga Wielka Emigracja 1945–1990. T. 3. Życie społeczne i kulturalne emigracji, Warszawa 1999 (tam nota biograficzna autorstwa Andrzeja Friszke)
- Romuald Turkowski Parlamentaryzm polski na uchodźstwie, 1973-1991, Warszawa 2002
- Bohdan Wendorff nie żyje
- Korporacja Akademicka Konwent Polonia
Trzeci rząd Antoniego Pająka (1963-1965) | ||
---|---|---|
Trzeci rząd Antoniego Pająka (1963-1965) | ||
W dniu zaprzysiężenia |
| |
W dniu zaprzysiężenia |
|
Rząd Aleksandra Zawiszy (1965-1970) | |
---|---|
Rząd Aleksandra Zawiszy (1965-1970) | |
W dniu zaprzysiężenia |
|
Późniejsi członkowie rządu |
|
W dniu zaprzysiężenia |
|
Późniejsi członkowie rządu |
|
Czwarty rząd Kazimierza Sabbata (1984-1986) | ||
---|---|---|
Czwarty rząd Kazimierza Sabbata (1984-1986) | ||
W dniu zaprzysiężenia |
| |
Późniejsi członkowie rządu |
| |
W dniu zaprzysiężenia |
| |
Późniejsi członkowie rządu |
|