Yemelyan Kuprianov

Jemielian Iwanowicz Kuprijanow ros. Емельян Иванович Куприянов (ur. 1897, zm. 1966 w Smoleńsku) – funkcjonariusz NKWD (w latach 1939–1945), podpułkownik bezpieczeństwa państwowego (od 9 lipca 1945 roku), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR. Jeden z wykonawców zbrodni katyńskiej.

Pochodził z rodziny tkacza. W latach 1918–1921 w Armii Czerwonej. Od 1924 roku członek partii bolszewickiej. W latach 20. i 30. XX wieku początkowo robotnik, a następnie pracownik aparatu partyjnego i sekretarz partyjny w terenowych organach Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej. Od 1939 roku w NKWD w stopniu kapitana bezpieczeństwa państwowego. W latach 1939–1941 szef Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku, gdzie w 1940 roku sprawował nadzór nad rozstrzeliwaniem polskich jeńców wojennych z obozu w Kozielsku. W latach 1941–1945 pracował w systemie Gułagu i obozach jenieckich NKWD. 10 marca 1945 roku zwolniony do rezerwy. Następnie pracował jako urzędnik i dyrektor kombinatu zbożowego w Smoleńsku.

Odznaczony Orderem "Znak Honoru" i dwoma medalami.

• W. Materski, Sprawcy zbrodni – definicja i typologia, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 17), Warszawa 2003, str. 15–16
• Н. В. Петров, К. В. Скоркин, Кто руководил НКВД 1934–1941, Москва 1999. ​ISBN 5-7870-0032-3​
• Архив Александра Н. Яковлева. Биографический словарь (ros.) [dostęp 2011-08-22]

• Biografia i zdjęcie na stronie rosyjskiego Stowarzyszenia "Memoriał" (ros.) [dostęp 2011-08-22]