Włodzimierz Krukowski

Włodzimierz Krukowski (ur. 19 września 1887 w Radomiu, zm. 3/4 lipca 1941 we Lwowie) – polski uczony, inżynier elektryk, profesor Politechniki Lwowskiej.

Był synem Antoniego (sędziego) i Heleny z Chmielewskich. Gimnazjum ukończył w Narwi, następnie rozpoczął studia na wydziale matematyczno-fizycznym uniwersytetu w Petersburgu; w 1906 przeniósł się na wydział elektrotechniczny politechniki w Darmstadt, ukończył tę uczelnię w 1913 z dyplomem inżyniera elektryka. Już w trakcie studiów pracował jako asystent w Instytucie Sejsmograficznym Darmstadt-Jugenheim, a także uzyskał dwie nagrody w konkursach fizycznym i elektrotechnicznym. Po kilku latach pracy w Instytucie Fizycznym Politechniki w Darmstadt obronił doktorat (1918).

W latach 1912-1926 był kolejno inżynierem i naczelnym inżynierem w firmie Siemens-Schuckert w Norymberdze; pełnił tam także funkcje zastępcy kierownika i kierownika laboratorium elektrotechnicznego. Laboratorium to sam zaprojektował, wzór ten wykorzystano w tworzeniu analogicznego laboratorium Głównego Urzędu Miar w Warszawie. Od 1920 Krukowski był doradcą naukowym i członkiem Komisji Elektrycznej przy Głównym Urzędzie Miar. W latach 1926-1930 wchodził w skład dyrekcji Polskich Zakładów Siemens-Schuckert w Warszawie, z racji tej pracy odbył serię podróży naukowych po Niemczech i Włoszech.

Zajmował się także pracą dydaktyczną. W latach 1928-1930 prowadził zlecone wykłady z liczników elektrycznych na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. W 1930 przeniósł się do Lwowa, gdzie został profesorem pomiarów elektrotechnicznych Politechniki Lwowskiej oraz kierownikiem Laboratorium Elektrotechnicznego. Od 1934 był członkiem-korespondentem Akademii Nauk Technicznych (od 1936 członkiem czynnym), od 1937 członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Politechnicznego.

W okresie radzieckiej okupacji Lwowa 1939-1940 nadal prowadził działalność naukową. W grudniu 1940 roku stanął na czele miejskiej komisji wyborczej do rad delegatów pracujących. Od 1939 prorektor sowieckiej Politechniki Lwowskiej. Został zamordowany przez Niemców w nocy z 3 na 4 lipca 1941 wraz z grupą uczonych lwowskich. Z małżeństwa z lekarką Heleną z Wasilkowskich (w 1937 została szefową komisji muzealnej Muzeum Higieny we Lwowie, zm. 1982) nie miał dzieci.

Włodzimierz Krukowski był czołowym polskim metrologiem, wybitnym specjalistą techniki licznikowej, wzorów i pomiarów. Opublikował ponad 20 prac naukowych i zgłosił 60 patentów (w Niemczech, Danii, Włoszech, Holandii, Szwecji, Szwajcarii, Japonii, Anglii i Austrii). Najbardziej znanym patentem Krukowskiego był licznik elektrolityczny o elektrodzie specjalnej; do 1939 działało w Europie ponad milion takich liczników. Był znanym kolekcjonerem zegarów i książek o tematyce zegarmistrzowskiej.

Najważniejsze prace naukowe:

• Liczniki energii elektrycznej (1930, wydanie polskie 1955)
• Der Wechselstromkompensator (Kompensator prądu zmiennego, 1920)
• Nowe metody pomiaru oporności ogniw (1934)
• Podstawowe jednostki elektryczne i ich wzorce (1933)
• Zadania poszczególnych pracowni badawczych w dziedzinie miernictwa elektrotechnicznego (1937)

W 1956 wydano wybór artykułów Prace Włodzimierza Krukowskiego.

Włodzimierz Krukowski został wybrany patronem Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego „Elektryk” w Nowej Soli.

• Zygmunt Albert Kaźń profesorów lwowskich – lipiec 1941 / studia oraz relacje i dokumenty zebrane i oprac. przez Zygmunta Alberta Wrocław 1989, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, ​ISBN 83-229-0351-0​ wersja elektroniczna
• Julian Samujłło, Włodzimierz Krukowski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XV, 1970
• Jerzy Hickiewicz, Piotr Rataj, Przemysław Sadłowski - Włodzimierz Krukowski (1887-1941). Kurier Galicyjski nr 11 (255) 17-29 czerwca 2016 (wersja elektroniczna)