Kazimierz Biernat

Kazimierz Biernat (ur. 10 maja 1894 w Mordarce, zm. 7 grudnia 1937 w Sanoku) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Kazimierz Biernat urodził się 10 maja 1894 w Mordarce. Pochodził z ziemi limanowskiej. Jego rodzicami byli Walenty i Rozalia, z domu Mamak. We wsi rodzinnej ukończył szkołę powszechną, a następnie uczył się w gimnazjum w Nowym Sączu, które ukończył w 1913 uzyskując maturę.

Po wybuchu I wojny światowej służył w pułku piechoty Obrony Krajowej Nr 32. Następnie ukończył szkołę oficerską, został mianowany chorążym rezerwy ze starszeństwem z 1 sierpnia 1915 i otrzymał przydział do 16 pułku piechoty Obrony Krajowej „Kraków”. W jego szeregach 27 sierpnia 1915 wyruszył na front wschodni, gdzie 4 czerwca 1916 został wzięty do niewoli, z której odzyskał wolność 22 lipca 1918. Wówczas przyłączył się do 1 pułku strzelców polskich, w którym wpierw został dowódcą plutonu w 3 kompanii, a następnie 11 grudnia 1918, awansowany do stopnia podporucznika, został dowódcą 2 kompanii. Jego pułk wchodził w skład sformowanej na terenie Rosji 5 Dywizji Strzelców Polskich. Wraz z nią walczył w trakcie wojny domowej w Rosji w 1918, w rejonie Ufy (Sardyk, Belebej, Znamienka). 19 kwietnia 1919 awansowano go do stopnia porucznika. Podczas odwrotu jego kompania odznaczyła się w bitwie na stacji kolejowej Tutalska Tajga 23 grudnia 1919, lecz mimo tego ewakuacja wojsk polskich nie powiodła się. W styczniu 1920 5 Dywizja Strzelców Polskich została otoczona i skapitulowała koło stacji kolejowej Klukwiennaja (120 km na wschód od Krasnojarska). Większość polskich żołnierzy została wzięta do niewoli i następnie skierowana do katorżniczej pracy, a część z nich, która się nie poddała (wśród nich Biernat), uciekała w kierunku wschodnim i 21 lutego 1920 dotarła do Harbinu w Mandżurii. Tam został utworzony Samodzielny Batalion Strzelców Polskich, a Biernat został dowódcą 4 kompanii. Grupa ocalałych żołnierzy pułku wraz z większością oficerów i częścią rodzin wojskowych wyruszyła 15 kwietnia 1920 angielskim okrętem z portu Dairen do Polski, przybywając 1 lipca 1920 do Gdańska.

Powracający żołnierze zostali włączeni do Wojska Polskiego i już 10 lipca skierowani na tereny plebiscytowe Warmii i Mazur. W trwającej wtedy wojnie polsko-bolszewickiej 1920, Biernat został mianowany dowódcą 10 kompanii działającego pod ówczesną nazwą 1 Syberyjskiego pułku piechoty (później 22 sierpnia 1921 otrzymał nazwę 82 Syberyjskiego Pułku Strzelców im. Tadeusza Kościuszki) i 8 sierpnia 1920 wysłany na front pod Warszawę. Tam w dniach 14–15 sierpnia uczestniczył w bitwie o Borkowo, a podczas ataku wykazał się męstwem; 19 sierpnia pod Czarnostowem brał udział w ataku na bagnety, zdobyciu okopów bolszewików i przerwaniu frontu. 24 sierpnia został wzięty do niewoli. Mimo tego po raz drugi w życiu uwolnił się z sowieckiej opresji jenieckiej. Po zakończonej wojnie i odparciu bolszewików, w kwietniu 1921 został awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Został mianowany oficerem 3 Syberyjskiego pułku piechoty (wkrótce zmienił nazwę na 84 pułk piechoty i garnizonował w Pińsku), w którym służył od 30 września 1922 do 7 stycznia 1930. W tym czasie pełnił funkcje dowódcy kompanii, dowódcy II batalionu (1928), dowódcy szkoły podoficerskiej i kwatermistrza. 1 stycznia 1928 został awansowany do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928. 10 stycznia 1930 otrzymał rozkaz przeniesienia do Sanoka, gdzie objął stanowisko komendanta odwodu Przysposobienia Wojskowego w tamtejszym 2 pułku strzelców podhalańskich. Niekorzystne skutki zdrowotne udziału w działaniach wojennych zmusiły go do leczenia szpitalnego i sanatoryjnego. W związku z postępującymi chorobami 31 maja 1932 został przeniesiony w stan spoczynku. W 1934 jako major piechoty przeniesiony w stan spoczynku był w oficerskiej kadrze okręgowej nr X jako oficer pozostający w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X i był wówczas przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Sanok.

Zmarł 7 grudnia 1937 w wieku 43 lat, a bezpośrednią przyczyną śmierci była gruźlica. Opinie lekarskie wskazywały, że 95% utraty jego zdrowia wynikały z doświadczeń i przeżyć wojennych. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku. Później w tym samym miejscu została pochowana jego córka, Jolanta Kazimiera Ratułowska (ur. 1928 w Pińsku, zm. 2011), zaś obok, w osobnym grobie spoczęła jego żona, Irena Biernat, córka Jana i Józefy Grebienko (ur. 17 kwietnia 1901 w Siewierzu, zm. 28 marca 1967 w Sanoku), którą poślubił 10 czerwca 1923 w Hancewiczach. Przed 1939 Irena Biernat należała do Rodziny Wojskowej 2 psp, a po wybuchu wojny wraz z dwiema córkami oraz w grupie innych małżonek polskich oficerów z sanockiego pułku trafiła do Kulczyc, następnie do Drohobycza, po czym powróciła do Sanoka.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921 – nr 1841, za czyny bojowe w wojnie polsko-bolszewickiej 1920; we wniosku o odznaczenie określono go jako jednego z najbardziej nieustraszonych oficerów 5 Dywizji Syberyjskiej)
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie
• Medal Niepodległości(15 czerwca 1932, za pracę w dziele odzyskania niepodległości)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Médaille commémorative française de la grande guerre) – III Republika Francuska
• Medal Międzyaliancki

• Jan Ratułowski

• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
• Andrzej Romaniak, Kazimierz Biernat – bohater dwóch wojen (Sanoccy Kawalerowie Virtuti Militari), Tygodnik Sanocki nr 44 (677) z 29 października 2004, s. 7.