Walerian Serwatowski

WalerianSerwatowski (ur. 1810 w Budzanowie – w dawnym województwie Ruskim w Ziemi Halickiej, pod Janowem Podolskim – zm. 22 marca 1891 w Krakowie) – ksiądz, kanonik lubelski i krakowski, proboszcz parafii św. Krzyża w Krakowie; penitencjarz przy kościele Archikatedralnym Najświętszej Marii Panny w Krakowie. Autor wykładu Biblii i wielu dzieł religijnych i filozoficznych.

W czasie wojny włoskiej toczył polemiki z ks. Golianem dotyczące władzy świeckiej papieża publikując kilka rozpraw:

• Leitfaden zur Belehrung der Katolischen Kirche zuruecktrettenden Nichtunite, Wiedeń 1839;
• Wykłady Ewangelistów, Wykłady Pisma św. nowego zakonu, 4 tomy, Warszawa 1860;
• Pogląd na dziele rodu ludzkiego ze stanowiska chrześcijańskiego, Kraków 1852,
• Nauki parafijalne dogmatyczne dla ludu wiejskiego, Warszawa 1861;
• Pierworys systematu filozofii ze stanowiska chrześcijańskiego pojęty, Warszawa 1852.

Członek Polskiej Akademii Umiejętności i Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Wizjoner, więziony za nawoływanie do Niezabijaj w 1846. Dziekan Kolegiaty i Proboszcz Parafii Wszystkich Świętych w Krakowie, kanonik honorowy lubelski, Radca M. Kurii Książęco-Biskupiej, wiceprezes Sądu Książęcego Biskupiego dla Spraw Małżeńskich, Cenzor Ksiąg Treści Religijnej. wicedziekan drugiego Dekanatu Miejskiego, Członek Krakowskiej Akademii Umiejętności, Radny Miasta Krakowa. Był jednym z autorów haseł do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859-1868. Jego nazwisko wymienione jest w I tomie z 1859 roku na liście twórców zawartości tej encyklopedii.

Pamiątkowe tablice ku jego pamięci znajdują się w kościeleŚwiętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie oraz w Muzeum Historycznym Krakowa w Sukiennicach.

• Wykład Listu św. Pawła Apostoła do Rzymian, Wiedeń 1846
• Wykład Listów Świętego Apostoła Pawła do Galatów, Efezów, Filipińczyków i obydwu Listów do Tessalończyków, jako dalszy ciąg Wykładu Pisma Świętego Nowego Zakonu, Kraków 1854;
• Wykład Listów Świętego Apostoła Pawła do Tymoteusza, do Tytusa, do Filomena i do Żydów jako dalszy ciąg Wykładu Pisma Świętego Nowego Zakonu, Kraków 1856
• Nauki parafialne dogmatyczne dla ludu wiejskiego, Warszawa 1860;
• Obrona prawdy przyjaciołom poświęcona, Kraków 1860;
• Katolicyzm i schizma w obopólnym do siebie stosunku, Kraków 1866;
• Wykład Pisma Świętego Nowego Zakonu: T. 4: Dzieje Apostolskie, Lwów 1871;
• Rozmowy Włościanina z Plebanem o królestwie Bożym na Ziemi, Kraków 1872;
• Jak mama maleńskiego Jasia religii uczyła? Zarys drugi, Kraków 1875
• Pamiętniki akademika. Przez amatora artykułów z Krakowa, Poznań 1890-1891;
• Nieboszczyk z siedemnastego wieku [bd]
• Pierworys systematu filozofii ze stanowiska chrześcijańskiego [bd]