Walerian Otwinowski

Walerian Otwinowski (ur. koniec XVI w., zm. przed 6 października 1642) – poeta polski, tłumacz, dyplomata, żołnierz i członek wspólnoty braci polskich.

Syn komornika bieckiego Jana. Pochodził z drobnej szlachty podgórskiej herbu Trąby, z rodziny o tradycjach literackich. Spowinowacony z Morsztynami; jego braćmi byli: Samuel, Hieronim-Jarosz oraz Aleksander i Piotr, znawcy języków wschodnich. Sekretarz królewski od 1614. Posłował do Turcji w 1619. Wrogo przyjęty przez Turków, opuścił Konstantynopol. Już w roku 1629 występował w źródłach jako zasłużony żołnierz. W czasie bezkrólewia roku 1632 pełnił urząd sędziego kapturowego, a od roku 1635 podczaszego sandomierskiego. Wówczas to pozostawał pod opieką Rafała Leszczyńskiego (zm. 1636). Poseł na sejm ekstraordynaryjny 1635 roku. Zmarł prawdopodobnie przed 6 października roku 1642 (według innych źródeł, nie później niż w roku 1645).

Pozostawił po sobie opis wierszem wyprawy do Multanu: „Prowadzenie niebezpiecznego ale szczęśliwego wojska w Multanie. Opisanie prawdziwe” (1601). Przetłumaczył dzieła Wergiliusza „Georgicorum albo Ziemiaństwa...” (1614, II. wyd. 1754) i Owidiusza „Metamorphoseon, to jest Przemian...” (1638).

Ważniejsze utwory

• Respons (odpowiedź na list wierszowany Jana Andrzeja Morsztyna), ogł. P. Chmielowski J. A. Morsztyn: Poezje, Warszawa 1883, s. 73; przedr. J. Dürr-Durski Arianie polscy w świetle własnej poezji, Warszawa 1948

Przekłady

• Wergiliusz Georgicorum abo Ziemiaństwa... ksiąg czworo, 1614 (Raków, drukarnia S. Sternacki); wyd. następne w wyd.: P. Wirgiliusza M. Księgi wszystkie, Warszawa 1754
• Owidiusz Księgi metamorphoseon, to jest przemian, Kraków 1638 (według B. Baranowskiego – Kraków 1626), drukarnia A. Piotrkowczyk

Utwory o autorstwie niepewnym

• Popielec albo Wstępna Środa, ogł. przez J. Dürr-Durskiego jako utwór W. Otwinowskiego lub J. A. Morsztyna w wyborze: Arianie polscy w świetle własnej poezji, Warszawa 1948; rękopisy: Silva rerum z drugiej połowy XVII w. w posiadaniu wydawcy; Biblioteka Wilanowska nr 35
• Gadki z Pisma Świętego rythmem pisane, ogł. przez J. Dürr-Durskiego jako utwór W. Otwinowskiego lub J. A. Morsztyna w wyborze: Arianie polscy w świetle własnej poezji, Warszawa 1948; rękopisy: Silva rerum z drugiej połowy XVII w. w posiadaniu wydawcy; Biblioteka Wilanowska nr 35

• Wielka Encyklopedia Powszechna Gutenberga (1928–1939)
• Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego
• Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 78-79